Đi tìm dấu tích tù trưởng Ama Thuột

Tháng 9-1945, trước yêu cầu của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược lần thứ hai, ngày 23-9-1945, Tỉnh bộ Việt Minh Đắk Lắk quyết định thành lập Ban Quân sự tỉnh Đắk Lắk, thành lập đơn vị bộ đội tập trung đầu tiên của lực lượng vũ trang (LLVT) tỉnh là Tiểu đoàn giải phóng quân N'Trang Lơng.

Cụ Bùi Bằng Đoàn (1889 - 1955), nguyên Trưởng ban Thường trực Quốc hội nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa (nay là Chủ tịch Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam) là một chí sĩ yêu nước nhiệt thành, nhà lãnh đạo mẫn cán của Quốc hội và Chính phủ, người cộng sự gần gũi, thân thiết của Chủ tịch Hồ Chí Minh, người con ưu tú của quê hương Thủ đô Hà Nội.

Núi Thành là huyện nằm ở phía nam tỉnh Quảng Nam, là địa phương giàu truyền thống cách mạng. Trong kháng chiến chống Mỹ, quân và dân Núi Thành đã một lòng theo Đảng, trung dũng kiên cường chiến đấu với địch, làm nên nhiều chiến công vang dội.

Trong những năm kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, địa đạo Củ Chi (TP. Hồ Chí Minh), địa đạo Vĩnh Mốc (tỉnh Quảng Trị), địa đạo Kỳ Anh (tỉnh Quảng Nam) từng là nơi chiến đấu, trú ẩn, sinh sống, cứu thương, hội họp, kho chứa vũ khí... trong lòng đất của quân và dân ta.

Năm nay đã 68 tuổi đời, 45 năm tuổi Đảng, ông Nguyễn Văn Thạnh, thương binh 4/4 ở thôn 5, xã Hòa Sơn (huyện Krông Bông) vẫn nhớ như in những ngày tháng chiến đấu trong đội Tự vệ mật H6 - Buôn Ma Thuột (sau này là đội Biệt động K2, Buôn Ma Thuột).

Ngôi nhà nhỏ của vợ chồng cố đại tá Y Ni Ksơr nằm trong buôn Kô Siêr giữa lòng TP. Buôn Ma Thuột. Bốn người con của Anh hùng Lực lượng vũ trang Y Ni Ksơr – đều theo bước chân cha công tác trong ngành công an - góp tiền sửa lại ngôi nhà khang trang hơn, sân trồng cỏ theo lô xanh rờn, có cây che bóng mát.

Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, có một lực lượng không chỉ đưa, nhận thư mà còn đảm nhận nhiệm vụ dẫn đường, tổ chức đưa đón cơ sở và cán bộ hoạt động bí mật ra - vào căn cứ. Họ chính là những chiến sĩ giao bưu - thông tin liên lạc.

Trước năm 1945, phong trào đấu tranh của đồng bào các dân tộc trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk nói riêng và Tây Nguyên nói chung diễn ra mạnh mẽ, quyết liệt.

Cách mạng Tháng Tám năm 1945 là một trong những sự kiện vĩ đại nhất trong lịch sử của dân tộc ta. Mốc son chói lọi ấy luôn luôn tỏa sáng, thôi thúc toàn Đảng, toàn quân, toàn dân ta tiếp tục vượt qua mọi khó khăn thách thức, tạo ra thế và lực mới, thực hiện thắng lợi mọi Nghị quyết của Đảng để xây dựng nước nhà phồn thịnh.

Với sự phát triển của mạng xã hội, di sản ảnh tư liệu ngày càng phong phú qua việc đăng tải, chia sẻ của cộng đồng mạng.

Nhân sự kiện Nhà đày Buôn Ma Thuột được trao Bằng công nhận là Di tích quốc gia đặc biệt vừa được tổ chức, đã có nhiều nhân chứng lịch sử hiện diện tại buổi lễ, trong đó có ba thành viên trong một gia đình.

Mỗi dịp tháng bảy, ký ức trong tôi về những ngày cùng đồng đội chiến đấu lại rưng rưng, khắc khoải...

Năm nào cũng vậy, tháng bảy về, lòng mỗi người con trên dãi đất hình chữ S này lại rưng rưng thương nhớ. Trong tâm thức của mình, tôi hay gọi tháng bảy - tháng đền ơn đáp nghĩa là tháng của nhang trầm.

Về thăm xứ Quảng Nam "chưa mưa đã thấm", du khách hãy ngược về vùng trung du, đến thăm nhà lưu niệm cụ Phan Châu Trinh, một trong những Di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia nổi tiếng của Quảng Nam.

Giữa phượng hồng thắp lửa một mùa tri ân, Thành cổ Quảng Trị bạt ngàn cây xanh cỏ biếc trầm mặc soi mình bên dòng Thạch Hãn, chất chứa bao nỗi niềm của người ra đi.

Giữa bốn bề núi non huyện Hướng Hóa (Quảng Trị), Sân bay Tà Cơn còn lưu giữ chứng tích một thuở hào hùng của quân dân ta trong cuộc kháng chiến bảo vệ Tổ quốc

Chiến tranh đã trôi qua hàng chục năm, nhiều gia đình vẫn còn lưu giữ những lá thư được gửi về từ chiến trường trong giai đoạn đất nước bị chia cắt hai miền Bắc - Nam. Những lá thư ấy là kỷ vật thiêng liêng, là tình cảm cao đẹp của các gia đình, là mối dây khắng khít giữa tiền tuyến – hậu phương…

Xã Đại Điền thuộc huyện Thạnh Phú (tỉnh Bến Tre) là nơi xuất quân của Tiểu đoàn 307 anh hùng đã đi vào bài hát nổi tiếng "Tiểu đoàn Ba lẻ bảy" do nhạc sĩ Nguyễn Hữu Trí phổ thơ Nguyễn Bính.

Ở Côn Đảo (Bà Rịa - Vũng Tàu), bên cạnh những di tích lịch sử nổi tiếng như hệ thống nhà tù Côn Đảo, Nghĩa trang Hàng Dương... còn có một sản phẩm du lịch khá đặc biệt, đó là những cây bàng cổ thụ, một trong những loại cây đã được vinh danh cây di sản Việt Nam.

Về quê hương cách mạng Quảng Ngãi, một địa danh nổi tiếng mà du khách không thể bỏ qua là Di tích chiến thắng Ba Gia.

Với một trí tuệ mẫn tiệp và sự nhạy cảm về chính trị, Nguyễn Tất Thành đã sớm tự xác định cho mình con đường phải đi, công việc phải làm để thực hiện mục đích cứu nước, giải phóng đồng bào. Ngày 5-6-1911, từ Bến cảng Nhà Rồng, Người lên tàu quyết ra đi tìm đường cứu nước.

Có dịp đến thăm những Di tích lịch sử cách mạng như Nhà tù Côn Đảo, Nhà tù Sơn La, Nhà đày Buôn Ma Thuột… nơi lưu giữ nhiều câu chuyện, chứng tích về tinh thần bất khuất kiên trung của người tù yêu nước đã từng bị thực dân, đế quốc đày ải nơi này, những người làm báo hôm nay đặc biệt ấn tượng với câu chuyện làm báo trong tù .

Cụ Trần Hoành (không rõ năm sinh), còn được biết đến với cái tên cai Cửu (do ông đã có thời từng làm cai, đốc công ở mỏ than Nông Sơn), hiệu là Phước Bình, quê ở làng Phước Bình, huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam (nay thuộc xã Sơn Viên, huyện Nông Sơn, tỉnh Quảng Nam) là một trong những cộng sự của cụ Huỳnh Thúc Kháng.

Cụ Nguyễn Văn Tố (bút hiệu Ứng Hòe) sinh ngày 5-6-1889 trong một gia đình nhà nho, thuộc làng Đông Thành (nay là phố Bát Sứ, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội). Ngay từ nhỏ, Nguyễn Văn Tố đã thể hiện tư chất thông minh.

Trở lại Điện Biên sau gần 40 năm xa cách, cha tôi - người lính Sư đoàn 316 đã từng tham gia xây dựng Điện Biện sau chiến thắng "lừng lẫy năm châu chấn động địa cầu" hơn nửa thế kỷ trước không khỏi bồi hồi xúc động.

Nhân dịp Nhà đày Buôn Ma Thuột đón nhận Bằng công nhận di tích quốc gia đặc biệt, những thân nhân cựu tù từng bị giam giữ tại Nhà đày đã có dịp về đây hội ngộ, gặp gỡ.

Nhiều năm đã trôi qua nhưng cựu chiến binh (CCB), thương binh Hoàng Xuân Bảo, nguyên là Đại đội trưởng đại đội 1, Tiểu đoàn 337 (Binh trạm 9, Đoàn 559), hiện ở tại thôn 3, xã Cư M'gar (huyện Cư M'gar), vẫn còn vẹn nguyên ký ức về những năm tháng tham gia mở đường, gùi lương, tải đạn chi viện vào miền Nam trên tuyến đường Trường Sơn huyền thoại.

Tháng 5-1964, khi người Mỹ chuẩn bị đưa quân vào miền Nam Việt Nam, tờ Thời báo New York của Mỹ đã đăng bài viết "Dienbienphu: Battle to Remember" (Trận chiến nhớ đời) cảnh báo quân Mỹ nên tránh xa vết xe đổ của người Pháp.

Đường 559 - Đường Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh đã đi vào lịch sử Việt Nam với những kỳ tích anh hùng.

Để chuẩn bị cho cuộc đấu tranh của nhân dân ta ở miền Nam, Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng ta chủ trương tổ chức tuyến giao liên vận tải quân sự Trường Sơn.

Không chỉ can trường, anh dũng trong chiến đấu năm xưa, người lính Trường Sơn hôm nay còn viết tiếp truyền thống hào hùng với phương châm "Tập hợp – Đoàn kết – Tổ chức vững chắc – Hoạt động hiệu quả".

Sau hàng chục năm nằm lại giữa rừng xanh hoang lạnh trên đất bạn Campuchia, 17 liệt sỹ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh được tìm thấy, quy tập và an táng tại Nghĩa trang Liệt sỹ tỉnh trong tình cảm yêu thương vô hạn của đồng bào, đồng chí.

Đường Trường Sơn - đường Hồ Chí Minh, tuyến chi viện chiến lược Bắc - Nam đã đi vào lịch sử Việt Nam như một chiến công huyền thoại. Đảng bộ, chính quyền, quân và dân tỉnh Đắk Lắk đã có những đóng góp không nhỏ vào chiến công huyền thoại đó.

Trong cuộc đời hoạt động cách mạng của mình, Bác Hồ đã nhiều lần trở về miền trung du đất Tổ Phú Thọ. Tại đây, Người đã có nhiều quyết sách quan trọng trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp.

51 năm kể từ ngày nhận được giấy báo tử của cha, ông Nguyễn Thanh Sơn (xã Mỹ Cát, huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định) luôn mỏi mòn tìm kiếm, nhưng không có kết quả.

Kinh qua 2 cuộc kháng chiến giải phóng dân tộc, Đại tá Nguyễn Hiệp (SN 1930), nguyên Chỉ huy trưởng Ban Chỉ huy quân sự huyện Krông Bông đã trải qua nhiều cương vị công tác trong quân đội. Đến nay ông đã tròn 71 tuổi Đảng và chỉ có một tâm niệm "luôn trọn niềm tin với Đảng".

Kỷ niệm 44 năm Ngày giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước, vừa qua, Ban Quản lý Quần thể Tượng đài Mẹ Việt Nam Anh hùng phối hợp với Bảo tàng Phụ nữ Nam Bộ tại TP. Hồ Chí Minh trưng bày chuyên đề "Huyền thoại Đội quân tóc dài".

Trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam, Chiến thắng Điện Biên Phủ là một trong những đỉnh cao chói lọi, một kỳ tích vẻ vang như Bạch Đằng, Chi Lăng, Đống Đa của thời đại mới – thời đại Hồ Chí Minh.

Sau khi thất bại trong đông xuân 1953 - 1954, thực dân Pháp quyết định xây dựng Điện Biên Phủ thành một tập đoàn cứ điểm mạnh nhất Đông Dương, với lực lượng lúc cao nhất lên đến 16.200 quân, được bố trí thành một hệ thống phòng thủ chặt chẽ gồm 49 cứ điểm.

Mùa hè năm 1999, cách đây vừa tròn 20 năm, chúng tôi có cuộc hành hương về xứ Bắc mà đích đến là Điện Biên Phủ. Phó Chủ tịch Hội Văn học - Nghệ thuật Đắk Lắk Phạm Doanh thiết kế chuyến đi để khi tới Điện Biên là ngày 5-5, chậm nhất là ngày 6-5.

Mỗi năm, cứ đến dịp kỷ niệm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30-4), ký ức về những trận chiến trên biển lại ùa về với ông Trần Ngọc Tuấn (hiện sống tại TP. Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa), người chính trị viên của Đoàn tàu không số năm xưa…

Ngày 24-12-2018, Thủ tướng Chính phủ ký Quyết định số 1820/QĐ-TTg công nhận Nhà đày Buôn Ma Thuột là Di tích lịch sử quốc gia đặc biệt.

Sáng 26-4, Ban Liên lạc cán bộ, giáo viên kháng chiến tỉnh phối hợp với Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Cư M'gar tổ chức gặp mặt truyền thống cán bộ, giáo viên thời kỳ kháng chiến chống Mỹ nhân kỷ niệm 44 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30-4-1975 – 30-4-2019).

Huyện Thuận Thành (tỉnh Bắc Ninh) không chỉ là vùng đất nổi danh với nghề làm tranh Đông Hồ, có nhiều ngôi chùa cổ với kiến trúc độc đáo như Bút Tháp, Dâu, Keo…, có dòng sông Đuống từng đi vào thi ca và nhạc họa mà còn được biết đến với một di tích lịch sử thiêng liêng, gắn với nguồn cội của người dân đất Việt - Đền thờ và lăng mộ Kinh Dương Vương.

Lịch sử dân tộc Việt Nam từng ghi nhận nhiều chiến công hiển hách, lẫy lừng, song chưa bao giờ dân tộc ta lại phải đương đầu với một lực lượng xâm lược ở một trình độ phát triển cao hơn mình về mọi mặt.

Tọa lạc tại trung tâm TP. Buôn Ma Thuột, Di tích quốc gia Nhà đày Buôn Ma Thuột là một "địa chỉ đỏ" đóng vai trò, ý nghĩa to lớn trong việc giáo dục truyền thống yêu nước cho các thế hệ, nhất là thế hệ trẻ.

Trong kháng chiến chống Mỹ, Tiên Phước (tỉnh Quảng Nam) là địa bàn có vị trí chiến lược vô cùng quan trọng, giữ vị trí trung tâm của cả tỉnh, là nơi tiếp nối giữa các huyện phía đông và các huyện phía tây, nơi diễn ra thế trận đối đầu, giằng co quyết liệt giữa ta và địch.

Đến buôn căn cứ H'Ngô A, xã Hòa Phong (huyện Krông Bông) trong những ngày tháng Tư lịch sử, gặp lại các cụ bà người M'nông từng là những "cô dân quân" kiên cường bám buôn, không kể vất vả, gian nguy ngày đêm sản xuất, tích trữ lương thực để nuôi bộ đội, càng thấu hiểu được công lao của họ trong sự nghiệp đấu tranh thống nhất nước nhà...

Khu di tích lịch sử quốc gia Trung Trung Bộ (còn gọi Khu di tích Nước Oa) thuộc xã Trà Tân, huyện Bắc Trà My, tỉnh Quảng Nam.

Nằm trong khu rừng phía tây huyện Ea H'leo, khu Di tích lịch sử cấp tỉnh Sở chỉ huy - nơi công bố Quyết định thành lập Quân đoàn 3 thuộc xã Ea Tir đã trở thành một "địa chỉ đỏ" của huyện Ea H'leo.

Những năm qua, các cấp Hội Cựu chiến binh (CCB) huyện Krông Búk luôn phát huy phẩm chất truyền thống "Bộ đội Cụ Hồ", tích cực tham gia các hoạt động nhằm giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ.

Ngày 7-3, UBND huyện Ea H'Leo phối hợp với Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch tỉnh tổ chức Lễ đón nhận Bằng xếp hạng Di tích lịch sử cấp tỉnh: Sở Chỉ huy – Nơi công bố Quyết định thành lập Quân đoàn 3.

Đã 44 năm trôi qua song kỷ niệm những ngày tham gia trận chiến đấu giải phóng Buôn Ma Thuột tháng 3-1975 vẫn còn vẹn nguyên trong ký ức của ông Lê Quốc Đạt (67 tuổi) hiện sinh sống tại thôn 8, xã Hòa Lễ (huyện Krông Bông).

Lễ kết nghĩa chị em của đồng bào dân tộc Êđê sẽ được tổ chức vào chiều 9-3 tại buôn Ako Dhong (phường Tân Lợi, TP. Buôn Ma Thuột).

Đến thăm Paris, có một địa điểm người Việt Nam không thể bỏ qua là ngõ Compoint, nơi có ngôi nhà số 9 nổi tiếng mà Bác Hồ kính yêu đã từng sống để hoạt động cách mạng trên đất Pháp.

Đền thờ Chủ tịch Hồ Chí Minh tại ấp Vĩnh Hội, xã Long Đức, thị xã Trà Vinh (nay là thành phố Trà Vinh - tỉnh Trà Vinh) được xây dựng trong thời điểm cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước ở giai đoạn cam go, ác liệt nhất,

Mùa xuân năm 1930, Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời. Thế hệ khai sinh ra Đảng đã đi vào lịch sử, đó là những con người can trường, dũng cảm, coi lợi ích cá nhân, kể cả mạng sống của bản thân mình là nhỏ bé, không thể so bì với lợi ích chung của Đảng, của dân tộc.

Dù đã hơn 50 năm trôi qua kể từ ngày được gặp Bác, được làm việc bên Bác, nhưng mỗi khi nhắc về những kỷ niệm ấy, người kể chuyện vẫn rơi nước mắt vì kính yêu, cảm phục nhân cách lớn của một con người vĩ đại.