Tre, nứa trong đời sống của đồng bào Êđê

Đam mê đồ cổ, từ năm 2009 đến nay, ông Nguyễn Ngọc Thành (công tác tại phường Tân Hòa, trú tại buôn Krông A, xã Ea Tu, TP. Buôn Ma Thuột) đều dành toàn bộ tiền lương của mình vào việc sưu tầm đồ cổ.

Ở thôn Ea Kanh (xã Dliê Ya, huyện Krông Năng) anh Nông Văn Tân được nhắc đến như một nghệ nhân, bởi dù tuổi đời còn trẻ nhưng anh vẫn "giữ lửa" cho tiếng đàn tính, điệu hát then trên vùng quê mới.

Trên hành trình Nam tiến mở cõi giang sơn ghi dấu công lao của nhiều bậc tiền nhân, trong đó có những đóng góp to lớn của các vị tướng lĩnh.

Trong những năm qua, cán bộ, hội viên Chi hội phụ nữ buôn Knia (xã Ea Tul, huyện Cư M'gar) đã có nhiều hoạt động thiết thực trong việc giữ gìn và phát huy nghề dệt truyền thống của dân tộc Êđê.

UBND tỉnh vừa có Quyết định số 454/QĐ-UBND về việc xếp hạng Di tích lịch sử cấp tỉnh đối với Di tích lịch sử Hang đá Ba tầng, xã Krông Nô, huyện Lắk.

Theo Hiệp hội Du lịch tỉnh, đến nay đã có 21 doanh nghiệp tham gia kích cầu du lịch Đắk Lắk trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn ra hết sức phức tạp, khiến tốc độ ngành kinh tế quan trọng này giảm sút trong 2 tháng đầu năm 2019.

Ban giám khảo đã lựa chọn được 84 tác phẩm xuất sắc để trưng bày tại triển lãm. Trong đó có 1 tác phẩm đoạt giải Nhất; 2 giải Nhì; 3 giải Ba và 5 giải Khuyến khích.

Ngày 9-3, tại Bảo tàng tỉnh, Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch tổ chức Lễ khánh thành Sa bàn Chiến thắng Buôn Ma Thuột.

Ngày 8-3, Khu du lịch sinh thái Ako Ea (TP. Buôn Ma Thuột) tổ chức Lễ cúng bến nước của người Êđê với mong muốn bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống của người dân bản địa trong bối cảnh những nghi lễ truyền thống đang dần mai một.

Ngày 8-3, Bảo tàng tỉnh đã tổ chức lễ tiếp nhận, trưng bày tài liệu, hiện vật do nhà sưu tập Nguyễn Ngọc Ẩn và các nhà sưu tập tư nhân hiến tặng.

Những ngày tháng 3, tại Khu Du lịch sinh thái văn hóa cộng đồng Ko Tam (TP. Buôn Ma Thuột), du khách ghé thăm sẽ rất thích thú khi được thưởng thức thanh âm rộn ràng "Đón khách" của những tiếng chiêng tre do chính đội chiêng nữ buôn Ko Tam biểu diễn.

Vĩnh Long thời xưa là đại bản doanh của quân đội nhà Nguyễn ở phương Nam. Nơi đây còn lưu giữ khá nhiều di tích, ghi lại dấu ấn lịch sử một thời như: Thành Long Hồ (Long Hồ Dinh), Văn Thánh miếu, Công Thần miếu, Thất Phủ miếu, chùa Tiên Châu, đình Tân Giai…

Dệt vải được xem là một trong những nghề thủ công mang đậm nét văn hóa đặc trưng của dân tộc M'nông ở Krông Bông mà ngày nay còn rất ít người lưu giữ được nghề truyền thống này.

Sở Kế hoạch - Đầu tư cho biết, đơn vị sẽ bố trí 19,87 tỷ đồng để đầu tư nâng cấp cơ sở hạ tầng du lịch cộng đồng tại 3 buôn gồm: buôn Ja (xã Hòa Sơn, huyện Krông Bông), buôn Tring (phường An Lạc, thị xã Buôn Hồ), buôn Yang Lành (xã Krông Na, huyện Buôn Đôn).

Về thăm Đất Tổ Phú Thọ, nghe kể những huyền tích về cuộc khởi nghĩa của Hai Bà Trưng càng nhân lên niềm tự hào dân tộc trong mỗi người...

Cuộc thi ảnh "Huyện Ea H'leo 40 năm xây dựng và phát triển" đã nhận được 239 tác phẩm dự thi, trong đó có 17 tác phẩm đoạt giải.

Trong chương trình giao lưu văn hóa giữa tỉnh Đắk Lắk và tỉnh Attapeu (CHDCND Lào) vào đầu năm 2020, Sở Thông tin, Văn hóa và Du lịch tỉnh Attapeu đã tổ chức lễ buộc chỉ cổ tay, cầu mong sức khỏe đến với du khách và những người dân.

Về thành phố biển Quy Nhơn (tỉnh Bình Định), du khách đừng quên đến vãn cảnh chùa Long Khánh, một trong những ngôi chùa cổ đẹp nhất của tỉnh Bình Định, được nhắc đến trong sách "Đại Nam nhất thống chí" của Quốc sử quán triều Nguyễn.

Hơn 30 năm gìn giữ và truyền dạy cho con cháu những nét văn hóa truyền thống của dân tộc Êđê, Nghệ nhân Ưu tú Y Đưng Niê (Ama H'Rưn), buôn M'Briu, xã Cư Huê, (huyện Ea Kar) chỉ mong sao thế hệ con cháu sẽ tiếp tục gìn giữ phát huy, không để bị mai một và mất đi.

Quảng Bình là nơi nền văn minh Chămpa phát triển từ thế kỷ 2 đến thế kỷ 10. Từ đó đến nay, dẫu đã trải qua hơn 10 thế kỷ nhưng những loại hình di tích, di vật lâu đời và độc đáo vẫn còn tồn tại như lũy, thành, mộ, tượng, văn bia, giếng nước...

"Ching tình ching... ching tình ching..." - những chuỗi âm thanh hòa quyện, nối tiếp nhau, đan xen trầm bổng của bài chiêng đã dứt nhưng già Y Wang Hwing (ở buôn Tría, xã Ea Tul, huyện Cư M'gar) vẫn còn đắm chìm trong giai điệu ngân vang của nhịp chiêng cồng rộn rã.

Phát huy truyền thống văn hóa của người dân tộc thiểu số tại địa phương, xã Cư Huê (huyện Ea Kar) đang tập trung khai thác, quảng bá hướng đến mục tiêu bảo tồn văn hóa với phát triển du lịch cộng đồng.

Với 16 dân tộc sinh sống ở 113 thôn, buôn (chiếm 32% dân số toàn huyện), huyện Cư Kuin được xem là địa phương có nhiều nét văn hóa truyền thống đặc sắc, đa dạng của nhiều vùng miền, cần được bảo tồn.

Đau đáu trước nỗi lo các giá trị văn hóa truyền thống, nhất là âm thanh cồng chiêng dần bị mai một theo thời gian, già làng Hồ Ngọc Chịu (tên thường gọi là Pá Vinh, người Bru - Vân Kiều ở buôn Ta Cỡng, xã Ea Hiu, huyện Krông Pắc) tìm mọi cách gìn giữ, truyền tình yêu nguồn cội dân tộc cho thế hệ trẻ.

Hằng năm vào khoảng cuối tháng Chạp, sau khi thu hoạch mùa màng xong, người Êđê sinh sống trong các buôn lại chuẩn bị lễ vật để cúng bến nước,

Có chung niềm đam mê ca hát quan họ, năm 2017, một số người cao tuổi ở xã Vụ Bổn (huyện Krông Pắc) đã bàn nhau thành lập Câu lạc bộ (CLB) Văn thể Hội Người cao tuổi xã Vụ Bổn.

Chúng tôi về biển Cồn Bửng thuộc xã Thạnh Hải, huyện Thạnh Phú (tỉnh Bến Tre) trong những ngày đầu năm 2020. Trời nắng đẹp và gió biển lồng lộng, con đường nhỏ hẹp năm nào đã được mở rộng phẳng lì cùng với nhiều chiếc cầu kiên cố

Không chỉ chế tác được các nhạc cụ dân tộc truyền thống của Tây Nguyên mà thầy giáo Nguyễn Trường (nguyên giảng viên âm nhạc Trường Cao đẳng Văn hóa Nghệ thuật Đắk Lắk) còn sáng chế ra được loại nhạc cụ mới, đó là đàn Violin bằng tre

Là người dân tộc Ba Na, nghệ nhân A Biu (SN 1958, trú tỉnh Kon Tum) không chỉ am hiểu vốn văn hóa truyền thống của dân tộc mình, mà con nghiên cứu và truyền dạy cho thế hệ trẻ văn hóa của nhiều dân tộc khác trên mảnh đất Tây Nguyên, đặc biệt là diễn tấu cồng chiêng.

Sau 30 năm được phát hiện, phế tích kiến trúc Chăm tại thôn 2, xã Hòa Sơn, huyện Krông Bông đã được khai quật, thu về nhiều hiện vật.

Các dân tộc vùng Tây Nguyên - Trường Sơn và vùng Tây Bắc đến nay vẫn còn bảo lưu kho tàng nghệ thuật tạo hình hết sức đồ sộ, trong đó nổi bật nhất là các tác phẩm điêu khắc gỗ.

Mẹ truyền con nối chính là một trong những cách lưu giữ nghề dệt thổ cẩm truyền thống của gia đình bà H'Dleh Bya (buôn K62) ở xã Băng Adrênh (huyện Krông Ana).

Về Quảng Bình vào dịp giêng, hai, du khách sẽ được dự nhiều lễ hội mùa xuân đặc sắc, mang đậm nét truyền thống.

Buôn Tliêr, xã Hòa Phong (huyện Krông Bông) hiện có 176 hộ, 841 khẩu, 99% dân số là đồng bào Êđê Mdhur. Những năm qua, người dân trong buôn luôn có ý thức lưu giữ và phát huy giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc mình.

Hằng năm, khi mùa màng thu hoạch xong cũng là lúc người Xê Đăng ở buôn Kon Hring (xã Ea H'đing, huyện Cư M'gar) náo nức chuẩn bị lễ mừng cơm mới (hay còn gọi Tết cơm mới). Đây là lễ cúng lớn nhất trong năm và cũng là dịp để mọi người từ khắp buôn xa, làng gần tìm đến để được đắm mình trong không khí vui tươi, giao hòa, cộng cảm của đất trời, lòng người.

Nằm ngay tại Quận 1, khu vực trung tâm TP. Hồ Chí Minh, đường sách Nguyễn Văn Bình được xem là điểm đến mới mẻ, thú vị cho du khách

Trong hai ngày 31-1 và 1-2 (mùng 7 và 8 tháng Giêng năm Canh Tý) tại xã Cư Êwi (huyện Cư Kuin) diễn ra Lễ hội Văn hóa dân gian Việt Bắc lần thứ V - năm 2020.

Những ngày cuối tháng 3, làn gió xuân thoang thoảng đưa hương những cánh hoa anh đào đầu tiên, chúng ta – những "tín đồ" ưa "xê dịch", yêu cái đẹp lại háo hức lên đường để ngắm nhìn những đóa hoa anh đào bung nở với những trải nghiệm mới lạ!

Mùa xuân là mùa của lễ hội. Lễ hội truyền thống của cộng đồng các dân tộc ở Tây Nguyên nói chung và Đắk Lắk nói riêng khá phong phú, đa dạng với hệ thống thiết chế, kiến tạo rất riêng, độc đáo dựa trên hai yếu tố căn bản là vòng đời và mùa vụ sản xuất nông nghiệp trong năm.

UBND xã Cư Pui (huyện Krông Bông) vừa phối hợp với Phòng Văn hóa - Thông tin huyện tổ chức Ngày hội Văn hóa - Thể thao mừng Đảng, mừng Xuân Canh Tý 2020 cho đồng bào dân tộc thiểu số phía Bắc đang sinh sống trên địa bàn xã.

Trong cái se lạnh của những ngày cuối đông, tôi may mắn được vợ chồng nghệ nhân Y Thim Byă (SN 1966) ở buôn Ea Bông (xã Cư Êbur, TP. Buôn Ma Thuột) vào bếp thết đãi món Wač (đọc là vếch - món canh đặc trưng của ẩm thực truyền thống Êđê).

Những hình ảnh đẹp của TP. Buôn Ma Thuột vào thập niên 50 - 60 - 70 của thế kỷ 20 được họa sĩ Nông Hoàng Chiến sưu tầm và gửi đến công chúng thưởng lãm bằng hình thức độc đáo: in chuyển ảnh lên gỗ và trưng bày miễn phí.

Nghiêm túc, đam mê trong lao động sáng tạo, các họa sĩ Đắk Lắk đã gặt hái được những thành công nhất định, tích cực tìm lối đi riêng trên hành trình đến với nghệ thuật sắc màu.

Ngày nay, nghề săn bắt, thuần dưỡng voi rừng ở Buôn Đôn không còn nữa. Các gru (dũng sĩ săn bắt voi rừng) cũng đã lần lượt về cõi vĩnh hằng. Song hồi ức về Y Thu Knul, Ama Kông và những cuộc săn voi đình đám trên vùng đất Buôn Đôn huyền thoại vẫn được hậu thế lưu truyền…

Những năm tháng thời "bao cấp" gian khó đã qua tưởng chừng chỉ còn trong ký ức của những thế hệ trước thì nay có thể dễ dàng tìm thấy trong những quán cà phê xưa cũ ở Buôn Ma Thuột. Ít ai biết rằng, để có những không gian phủ màu ký ức đó là cả tâm huyết, bàn tay khéo léo của những người có chung niềm đam mê...

Giữa bộn bề cuộc sống, có những người vẫn cần mẫn hằng ngày đi "săn" cổ vật, với mong muốn lưu giữ những giá trị văn hóa của đồng bào Tây Nguyên chứa đựng trong mỗi hiện vật.

Năm 2019 là năm có ý nghĩa bản lề của tổ chức Hội Văn học - Nghệ thuật (VHNT) Đắk Lắk: chuẩn bị kết thúc nhiệm kỳ VI (2015 - 2020), mở ra trang mới cho nhiệm kỳ VII (2020 - 2025, sẽ tổ chức Đại hội vào tháng 6-2020).

Trong cuộc sống hiện đại, đồng bào dân tộc Êđê ở xã Cư Bao (thị xã Buôn Hồ) vẫn trân trọng lưu giữ, phát triển vốn quý văn hóa cồng chiêng.

Những thanh đá dài ngắn, dày mỏng khác nhau được cắt ra từ khối đá bất kỳ nào đó trong tự nhiên, sau đó sắp xếp chúng lại theo nguyên tắc thang âm nhất định, buộc chúng phải lên tiếng… là một sáng tạo mới nữa của nghệ sĩ Trương Ân (Đoàn Ca múa Dân tộc Đắk Lắk) vào những tháng đầu năm 2019.

Đam mê văn hóa Tây Nguyên, anh Trần Quốc Toản (công tác tại Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Cư Kuin) đã rong ruổi đến các buôn làng đồng bào dân tộc thiểu số để tìm kiếm và sưu tầm các đồ vật đặc trưng gắn liền với đời sống sinh hoạt của người Êđê.

Cuộc sống hiện đại khiến trang phục truyền thống của đồng bào dân tộc thiểu số đang đối diện với nguy cơ bị mai một.

Ngày nay, hình ảnh ông đồ không còn phổ biến nhưng nghệ thuật viết thư pháp vẫn là món quà tinh thần không thể thiếu vào mỗi dịp Tết đến Xuân về ở TP. Buôn Ma Thuột. Đặc biệt, gần đây môn nghệ thuật này còn được thể hiện trên nhiều chất liệu với phong cách đa dạng.

Mỗi lần gió thổi ngang qua tóc, tôi biết mình sắp đón một năm mới và năm cũ thì sắp sửa bước qua. Tôi bâng quơ nhìn thời gian chảy tràn qua từng kẽ gió, dẫu biết chỉ là vòng lặp lại nhưng sao lòng vẫn cứ nôn nao lạ thường.

Vào nghề đã 5 năm nhưng cô người mẫu Thi Ân vẫn lãng mạn, hồn nhiên với tâm hồn nghệ sĩ, xem những bước đi trên sàn catwalk như là một cuộc "dạo chơi" với thời trang…

Ẩm thực Tây Nguyên vô cùng phong phú đa dạng, trong đó ẩm thực của đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) là một phần đặc trưng của văn hóa Tây Nguyên, trở thành một trong những yếu tố thu hút khách du lịch.

Trước nguy cơ mai một, việc lưu giữ bằng hình thức "cha truyền con nối" từ mỗi gia đình sẽ là một giải pháp, cách bảo tồn văn hóa truyền thống hữu hiệu...

Mỗi độ Xuân về, trong nhà của đồng bào các dân tộc thiểu số ở Tây Nguyên không thể thiếu rượu cần. Đó là thức uống mang lại niềm vui, sự may mắn, thể hiện tính cộng đồng của những người dân bản địa.

Hội làng đầu xuân xứ Quảng rất đa dạng, phong phú. Đây là dịp tri ân các bậc tiền nhân, các vị thành hoàng làng, những vị thần bảo hộ hay những người có công khai phá vùng đất.