Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV

Xem xét phát triển Trung tâm Tài chính quốc tế dựa trên các trụ cột ưu thế

Chiều 12/6, tiếp tục Kỳ họp thứ Chín, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự thảo Nghị quyết về Trung tâm Tài chính quốc tế tại Việt Nam.

Thống nhất cao với việc thành lập Trung tâm Tài chính quốc tế tại Việt Nam, các đại biểu cho rằng, đây là bước đi quan trọng để nâng cao vị thế tài chính quốc gia và thúc đẩy phát triển kinh tế. Tuy nhiên, các đại biểu đề xuất cân nhắc việc đặt trung tâm ở hai thành phố khác nhau; dựa trên yếu tố địa lý và định hướng phát triển vùng để lựa chọn địa điểm cũng như tính toán chi phí đầu tư phù hợp.

Đại biểu cho rằng, việc thành lập một trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam là điều kiện rất cần thiết để giúp Việt Nam có thể "cất cánh" cùng sự phát triển của tài chính quốc tế. Hiện nay, các nhà đầu tư tài chính và chuyên gia tin rằng, với tốc độ phát triển kinh tế và vị trí địa lý thuận lợi, Việt Nam hoàn toàn có tiềm năng xây dựng một trung tâm tài chính tầm cỡ khu vực, thu hút sự quan tâm của giới đầu tư và tài chính quốc tế.

Đại biểu tham dự phiên làm việc. Ảnh: quochoi.vn

Đại biểu cũng kiến nghị, việc lựa chọn Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh là hợp lý với điều kiện hiện có. Tuy nhiên, Đà Nẵng cũng là một phương án đáng cân nhắc, góp phần giảm áp lực hạ tầng cho 2 đô thị lớn.

Lý giải điều này, đại biểu cho biết, theo các chuyên gia, để xây dựng một trung tâm tài chính quốc tế, cần đáp ứng 5 điều kiện cốt lõi là hạ tầng đồng bộ (về tài chính, công nghệ, xã hội...); hệ sinh thái tài chính đầy đủ (sàn giao dịch, ngân hàng, quỹ đầu tư, bảo hiểm, công ty fintech, công nghệ cao, trung tâm dữ liệu tài chính, trung tâm lưu trữ big data, trí tuệ nhân tạo, các cơ quan giám sát và dự báo tài chính quốc gia...); khung pháp lý đặc thù (có luật và nghị quyết riêng, cơ chế ưu đãi, sandbox thử nghiệm, chính sách thuế linh hoạt và cơ chế tự do hóa tài khoản vốn...); nguồn nhân lực chất lượng cao (thu hút chuyên gia quốc tế, chuẩn hóa đào tạo theo các chứng chỉ như CFA, ACCA, đồng thời đảm bảo trình độ tiếng Anh chuyên ngành tài chính), phát triển bền vững (tài chính xanh, công trình xanh, ESG, sàn giao dịch tín chỉ carbon...).

Theo đại biểu, cần hết sức cân nhắc việc đặt trung tâm ở hai thành phố khác nhau bởi sẽ phải đầu tư xây dựng hạ tầng song song ở cả hai nơi, trong khi diện tích và nguồn lực của Việt Nam có giới hạn. Đồng thời đề nghị cần tính toán kỹ về khả năng liên kết với các trung tâm tài chính quốc tế, cân nhắc yếu tố địa lý và định hướng phát triển vùng; từ đó có thể lựa chọn địa điểm cũng như tính toán chi phí đầu tư phù hợp.

Nhấn mạnh việc có rất nhiều trung tâm tài chính trên thế giới ra đời rồi thất bại, đại biểu cho rằng việc đầu tư dàn trải là rất rủi ro. Do đó, nên bắt đầu từ một địa điểm, làm thật tốt, nếu thành công, sau đó mở rộng cũng chưa muộn. Còn nếu triển khai mà không có nhà đầu tư tham gia thì hậu quả sẽ rất lớn.

Quang cảnh phiên làm việc. Ảnh: quochoi.vn

Một số ý kiến cho rằng, đây là "cuộc chơi" dành nhà giàu, người có tiềm lực tài chính mạnh. Vì vậy, yêu cầu đặt ra là hệ sinh thái tài chính phải đồng bộ, cụ thể và rõ ràng. Hạ tầng pháp lý phải minh bạch, đáng tin cậy thì mới thu hút được các chuyên gia. "Đây là một "sân chơi mở", họ có thể đến và cũng có thể rời đi bất cứ lúc nào. Còn chúng ta, phải đầu tư ngay từ đầu. Điều đó đòi hỏi phải hết sức thận trọng".

Bên cạnh đó, đại biểu cũng đề xuất việc gọi đây là mô hình thử nghiệm thì sẽ không tạo được lòng tin cho các nhà đầu tư quốc tế. Do đó, trong Nghị quyết, không nên đưa khái niệm “thử nghiệm” vào.

Dẫn chứng mỗi trung tâm tài chính trên thế giới đều có một số thế mạnh riêng như Singapore mạnh về quản lý tài sản, London mạnh về trung tâm giao dịch ngoại hối, đại biểu cho biết, ngay cả trong một quốc gia như Trung Quốc, nơi có 2 trung tâm tài chính quốc tế nhưng cũng có định hướng khác nhau. Hong Kong là nơi có tự do tài chính rất cao, định hướng quốc tế, mạnh về quản lý tài sản, thị trường vốn quốc tế; Thượng Hải thì mạnh về thị trường nội địa, công nghệ tài chính, khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo.

Từ đó, đại biểu kiến nghị xem xét phát triển trung tâm tài chính quốc tế dựa trên các trụ cột ưu thế như trung tâm tài chính kết nối chuyển đổi số và tài chính xanh Đông Nam Á, dịch vụ tài chính hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa SMEs và chuỗi cung ứng toàn cầu và định hướng trở thành bệ phóng cho đổi mới sáng tạo tài chính Fintech Hub.

Trong đó, cần chú trọng, có cơ chế chính sách hỗ trợ phát triển hạ tầng số hiện đại và an ninh mạng. Việc có một hạ tầng số vững chắc và khả năng phòng thủ an ninh mạng kiên cố là nền tảng sống còn cho một trung tâm tài chính hiện đại…

Cũng trong phiên làm việc chiều này, Quốc hội xem xét, đánh giá các tờ trình, báo cáo thẩm tra về chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng đường vành đai 4 TP. Hồ Chí Minh.

Lan Anh (tổng hợp)