Từ vùng đất huyền sử đến trung tâm liên kết và cực tăng trưởng vùng Tây Nguyên:
(E-magazine) Kỳ 2: Rạng rỡ những chiến công
 |
 |
 |
Từ giữa thế kỷ XII, đồng bào các dân tộc Tây Nguyên trong đó có Đắk Lắk đã từng đứng lên đấu tranh chống sự xâm lược của Chiêm Thành.
Đến cuối thế kỷ XIX, sau khi chiếm được vùng Đắk Lắk, thực dân Pháp bắt tay xây dựng bộ máy thống trị. Không chấp nhận sự áp bức, bóc lột hà khắc của thực dân xâm lược, đồng bào các dân tộc Đắk Lắk đã anh dũng đứng lên chống lại, dưới sự lãnh đạo của các vị tù trưởng người bản địa.
Trong những năm cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX, liên tục nổ ra các cuộc khởi nghĩa và đấu tranh vũ trang, như: cuộc khởi nghĩa của Ama Jhao (1890 – 1904); cuộc đấu tranh của N’Trang Gưh (1900 – 1914); cuộc khởi nghĩa của Oi H’Mai (1903 – 1909); cuộc nổi dậy chống Pháp do N’Trang Lơng lãnh đạo...
Cùng với cuộc đấu tranh và khởi nghĩa vũ trang do các vị tù trưởng lãnh đạo, trên địa bàn Đắk Lắk cũng đã xuất hiện một số phong trào đấu tranh chính trị hợp pháp của tầng lớp công chức, viên chức, trí thức, học sinh chống chính sách “chia để trị”, chính sách ngu dân, khinh miệt đồng bào các dân tộc bản xứ của thực dân Pháp. Tiêu biểu là cuộc đấu tranh do hai giáo chức yêu nước người Êđê là Y Jút H’Win và Y Út Niê lãnh đạo (1925 – 1926).
 |
 |
Cuối năm 1940, trước yêu cầu mới của cách mạng, một số tù nhân tại Nhà đày Buôn Ma Thuột đã thành lập Chi bộ Đảng Cộng sản – chi bộ đầu tiên ra đời tại Đắk Lắk (sau này, ngày 14/5/2019 Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh ban hành Quyết định 1502-QĐ/TU, lấy ngày 23/11/1940 là ngày kỷ niệm thành lập Đảng bộ tỉnh Đắk Lắk), là mốc son lịch sử quan trọng, đánh dấu bước phát triển mới của phong trào giải phóng dân tộc của tỉnh.
 |
 |
Trong đó, đỉnh cao của phong trào đấu tranh là cuộc mít tinh giành chính quyền của hơn 3.000 nhân dân các dân tộc, thanh niên, học sinh, viên chức, nhân sĩ trí thức, lực lượng bảo an binh và đồng bào các dân tộc Êđê, M’nông, Gia Rai vào ngày 24/8/1945, góp phần cùng nhân dân cả nước giành được chính quyền trong cuộc Cách mạng tháng Tám năm 1945, mở ra một kỷ nguyên mới của dân tộc.
 |
 |
Khi đế quốc Mỹ nhảy vào miền Nam với âm mưu chia cắt lâu dài đất nước ta, cùng với nhân dân cả nước, đồng bào các dân tộc Đắk Lắk tiếp tục bước vào cuộc chiến đấu chống lại đế quốc xâm lược và chính quyền tay sai.
Vượt lên mọi hy sinh, gian khổ, quân và dân các dân tộc Đắk Lắk đã kề vai sát cánh, thống nhất, đồng lòng, bền bỉ đấu tranh, lần lượt đập tan âm mưu, thủ đoạn của kẻ địch, lập nên những chiến công oanh liệt: đồng khởi phá kềm (1960 – 1961), phá ấp giành dân giải phóng nông thôn (1964 – 1965), Tổng tấn công và nổi dậy Tết Mậu Thân (1968), đánh bại chương trình bình định cấp tốc (1969 – 1972) góp phần to lớn cùng với cả nước “đánh cho Mỹ cút, đánh cho ngụy nhào”.
|
|
||
|
 |
Đầu năm 1975, Bộ Chính trị, Quân ủy Trung ương quyết định chọn Buôn Ma Thuột làm điểm quyết chiến chiến lược.
Cùng với quân chủ lực, quân và dân Đắk Lắk đã tích cực góp phần công sức của mình làm nên chiến thắng lịch sử Buôn Ma Thuột (10/3/1975), giải phóng toàn tỉnh Đắk Lắk, mở màn thắng lợi cho cuộc Tổng tấn công và nổi dậy giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.
 |
||
|
 |
Trải qua hai cuộc đấu tranh chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, đồng bào các dân tộc Đắk Lắk đã kiên cường, anh dũng, đoàn kết, đồng lòng, dưới sự lãnh đạo của Đảng và Bác Hồ vượt qua nhiều thử thách, khó khăn, gian khổ; chịu đựng nhiều tổn thất hy sinh, bền bỉ đấu tranh giành được thắng lợi to lớn trong từng thời kỳ cách mạng, đưa cuộc kháng chiến đến toàn thắng. Từ đây, cùng với cả nước, Đảng bộ và nhân dân Đắk Lắk bước vào một kỷ nguyên mới: Kỷ nguyên của độc lập, tự do, hòa bình, thống nhất và xây dựng chủ nghĩa xã hội.
(Còn nữa)
Kỳ cuối: Định hướng chiến lược và khát vọng vươn lên
Thực hiện: Lan Anh - Như Quỳnh
Trình bày: N.T.K
Ảnh: Bảo tàng Đắk Lắk, PV