Điều trị thay thế nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng Methadone: Nâng cao chất lượng cuộc sống cho người bệnh

Việc triển khai điều trị thay thế các chất dạng thuốc phiện bằng Methadone trên địa bàn tỉnh đã giúp nhiều “con nghiện” từ bỏ ma túy, nâng cao chất lượng cuộc sống, hạn chế các nguy cơ lây nhiễm HIV và các bệnh lây truyền qua đường máu... 

Từ cuối năm 2015, cơ sở điều trị thay thế nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng Methadone, Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS tỉnh đi vào hoạt động nhằm giúp các đối tượng nghiện ma túy điều trị cai nghiện, giảm số người nghiện mới và giảm người nhiễm HIV/AIDS. Đến đầu tháng 5-2017 số bệnh nhân lũy tích điều trị tại cơ sở là 384 trường hợp, trong đó bệnh nhân hiện đang điều trị là 306 người (78 người bỏ trị). Theo đánh giá hiệu quả điều trị, đến thời điểm hiện tại có 236 bệnh nhân duy trì liều, 70 bệnh nhân đang trong giai đoạn dò liều. Nhìn chung, đa số bệnh nhân đều tuân thủ quy trình điều trị. 

Bác sĩ Nguyễn Thị Vinh, Phó Giám đốc Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS tỉnh cho biết, Methadone là một chất dạng thuốc phiện tổng hợp, có tác dụng dược lý tương tự như các chất dạng thuốc phiện khác nhưng không gây nhiễm độc hệ thần kinh trung ương và chỉ cần sử dụng 1 lần/ngày. Điều trị thay thế các chất dạng thuốc phiện bằng Methadone mang lại rất nhiều lợi ích cả cho người nghiện và xã hội. Bởi đây là một điều trị lâu dài, có kiểm soát và được sử dụng theo đường uống nên giúp người bệnh dự phòng được các bệnh lây truyền qua đường máu như HIV, viêm gan B, C. Không những thế, khi bệnh nhân kiên trì, tuân thủ tốt điều trị, uống thuốc Methadone đã thoát khỏi sự lệ thuộc vào ma túy, từng bước hồi phục sức khỏe, ổn định tâm lý, có thể làm việc, lao động bình thường. Ngoài ra, điều trị bằng Methadone có giá thành rẻ hơn rất nhiều so với heroin, giúp giảm chi phí và gánh nặng cho gia đình người bệnh.

Kiểm tra sức khỏe định kỳ cho người bệnh trong quá trình điều trị thay thế nghiện bằng Methadone.

Tiếp xúc với một số bệnh nhân đang điều trị tại cơ sở điều trị thay thế nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng Methadone của tỉnh, đa số đều cho biết đã ăn ngon, ngủ tốt và tăng cân. Quan trọng hơn, đây là cơ hội tốt để tìm lại giá trị đích thực của cuộc sống, không còn bị kỳ thị và được tôn trọng, tin tưởng. Anh V. M. Đ., ở thôn 9, xã Ea Ktur, huyện Cư Kuin thổ lộ: Trước đây tôi tốn rất nhiều tiền và thời gian để “chơi” heroin, nếu không đủ liều sẽ vật vã, khó chịu, chẳng làm được gì. Từ khi tự nguyện tham gia điều trị thay thế nghiện bằng Methadone, sức khỏe của tôi đã tốt lên rất nhiều, cuộc sống cũng ổn định hơn, có thể lao động như những thanh niên khác nên gia đình rất vui mừng. 

Để công tác điều trị Methadone đạt hiệu quả cao, Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS tỉnh đã chú trọng đào tạo, tập huấn nâng cao năng lực cho các cán bộ, nhân viên y tế; thường xuyên theo dõi, giám sát sự tuân thủ của bệnh nhân trong quá trình điều trị... Song, hiện tại lượng bệnh nhân bỏ dở điều trị Methadone còn khá cao. Một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là do tỉnh có địa bàn rộng, nhu cầu của người bệnh cao nhưng mới chỉ có duy nhất một cơ sở điều trị tại TP. Buôn Ma Thuột, khiến một số bệnh nhân ở xa gặp khó khăn trong quá trình điều trị, uống thuốc hằng ngày. Bác sĩ Đào Thị Hảo, Phó trưởng phòng khám chuyên khoa HIV/AIDS và điều trị nghiện chất, Trung tâm phòng chống HIV/AIDS tỉnh cho biết, để tham gia điều trị thay thế nghiện bằng Methadone, người bệnh phải viết đơn tự nguyện tham gia; chứng minh thân thế, địa chỉ rõ ràng; tham gia các thủ tục tư vấn, xét nghiệm, khám bệnh nhằm xác định tình trạng và mức độ lệ thuộc chất dạng thuốc phiện và các bệnh lý, yếu tố tâm lý kèm theo ảnh hưởng đến quá trình điều trị. Người nghiện các dạng ma túy tổng hợp như thuốc lắc, ma túy đá, không thuộc đối tượng để điều trị thay thế bằng Methadone.

Khắc phục khó khăn về cách trở địa lý trong quá trình tham gia điều trị Methadone cho người bệnh, Trung tâm phòng chống HIV/AIDS tỉnh đã đề nghị Sở Y tế cho phép thành lập cơ sở cấp phát thuốc Methadone đặt tại Trung tâm Y tế huyện Ea H’leo. Đề nghị này đã được Sở Y tế trình UBND tỉnh xem xét, phê duyệt, nhưng đến nay vẫn chưa có kinh phí để triển khai.

Kim Oanh