Vãn cảnh chùa cổ Mồng Rầy

Chùa Mồng Rầy còn có tên dân gian là chùa Hang, tọa lạc ở khóm 3, thị trấn Châu Thành (Trà Vinh). Chùa được xây dựng từ năm 1637, dân gian quen gọi là chùa Hang vì cổng chùa có kiến trúc giống như cái hang.

Chùa Hang có phong cách kiến trúc truyền thống Khmer mang dấu ấn văn minh Nam Á với mái ngói dốc, viền rìa mái có nhiều hoa văn, họa tiết. Các góc đỉnh, đầu hồi, cuối mái được tạo hình đuôi rồng, đầu rắn Naga uốn vút cong lên. Các phù điêu, họa tiết được đắp, chạm trổ, trang trí rất tinh xảo. Những hàng cột tròn to gắn tượng chim thần Kây-no nâng mái chính điện. Chùa thanh thoát với màu vàng nhạt chủ đạo, nổi bật giữa rừng cây cổ thụ  trong không gian thoáng đãng.

Đặc biệt, chùa Mồng Rầy có khu vườn rộng hơn 7 ha trồng nhiều cây sao, dầu. Rừng cây sao, dầu xanh tốt quanh ngôi chùa từ lâu đã trở thành nơi cư trú của hàng ngàn loại chim cò các nơi kéo về làm tổ trên những ngọn cây cổ thụ. Du khách sẽ thích thú khi tận mắt nhìn thấy các loài chim hoang dã rất dạn dĩ tung cánh bay lượn trên bầu trời của khuôn viên chùa. Có khá nhiều loài chim ở miền đồng cỏ, sông nước; nhiều nhất là cò trắng, có quắm, cò ma, tiếp đến là cồng cộc, bìm bịp, quốc, chàng nghịch, bồ nông, bói cá...

Cổng chùa Mồng Rầy.

Ngoài vẻ đẹp kiến trúc và cảnh quan thiên nhiên thơ mộng, chùa Hang còn là nơi chế tác các sản phẩm điêu khắc rất đặc trưng từ những gốc sao cổ thụ phế phẩm... Theo Hòa thượng Thạch Xuông, sư cả trụ trì thứ 23 của chùa Hang cho biết, trước đây trong chiến tranh những cây sao của chùa bị chặt hạ hàng loạt để lại nhiều gốc cây. Những bộ rễ cây cổ thụ được đào lên, chất đống trong khuôn viên chùa làm vật liệu để các nhà sư trẻ thực tập điêu khắc theo sự hướng dẫn của nghệ nhân Thạch Buôl. Sư trụ trì chùa Mồng Rầy đã mời nghệ nhân Thạch Buôl (quê ở Vĩnh Long) về mở xưởng điêu khắc mỹ thuật và truyền nghề cho các sư sãi đang tu học cùng với những thanh niên quanh vùng. Đến thăm chùa, du khách sẽ được chiêm ngưỡng nhiều tác phẩm điêu khắc gỗ rất đẹp, sinh động như: tác phẩm mô tả hình tượng con chim đại bàng dũng mãnh đang chiến đấu với loài thú dữ của rừng xanh được chế tác  từ bộ rễ cây sao 400 năm tuổi; tượng Phật Di Lặc; bộ tượng gỗ 12 con giáp; Long - Lân - Qui - Phụng; các loài chim thú… Từ những  hình dáng đa dạng trên các rễ cây, các nghệ nhân, thầy trò chùa Hang đã sáng tạo, làm ra nhiều  tác phẩm điêu khắc độc đáo, mô tả sống động thiên nhiên kỳ vĩ.

Nghệ nhân điêu khắc ở chùa Mồng Rầy.

Đã bao mùa Tết Chol Nam Thơmay, bên mái hiên chùa trầm mặc, dưới bóng những hàng sao tĩnh mịch, các nghệ nhân, sư sãi của chùa Hang đã làm ra hơn 200 tác phẩm khắc gỗ có giá trị nghệ thuật và thương phẩm cao, cung ứng cho du khách và các cơ quan, đơn vị… Nhiều nghệ nhân, thanh niên với đam mê nghệ thuật điêu khắc gỗ đã về đây tầm sư học đạo.

Chùa Mồng Rầy ngày nay đã trở thành một điểm tham quan nổi tiếng của Trà Vinh.

Hoàng Thám