5 cách tăng cường trí nhớ cho nhóm người cao tuổi

Giảm trí nhớ là điều thường thấy ở nhóm người trung cao tuổi, tuy nhiên người ta có thể can thiệp để làm chậm quá trình này thông qua một số khuyến cáo đơn giản, dễ thực hiện dưới đây do Trung tâm Kiểm soát và Phòng chống dịch bệnh Mỹ (CDC) vừa giới thiệu.

 

1. Nên di bộ hoặc chạy bộ 

 

Duy trì cuộc sống vận động nói chung và năng chạy bộ hay đi bộ nói riêng được xếp đầu bảng giúp tăng cường trí nhớ cho con người. Nó không chỉ làm tăng cơ bắp mà còn làm tăng khối lượng chất xám trong não. Nghiên cứu mang tên Urbana Champaign do Đại học  Illinois, Mỹ (UOI) thực hiện cuối năm 2011 ở 60 người độ tuổi từ 55 đến 80, mỗi tuần đi bộ 40 phút và nhóm 60 người khác luyện tập yoga với thời gian tương tự.

Sau một năm cho thấy cả hai nhóm đều có mức co ngót thể tích vùng dưới đồi não (hippocampus) chưa tới 1% , riêng nhóm đi bộ và tập aerobic thể tích vùng hippocampus lại tăng tới 2%. Tiến sĩ Arthur Kramer, người đứng đầu nghiên cứu cho hay, lợi ích của luyện tập là kích hoạt não bài tiết yếu tố tăng trưởng, giúp máu lưu thông đến não nhanh, cung cấp các chất dinh dưỡng, ôxy kịp thời và cuối cùng làm cho não khỏe, trí nhớ ít bị ảnh hưởng. Chính vì lợi ích trên mà giới chuyên môn khuyến cáo mọi người nên duy trì cuộc sống vận động, hạn chế tĩnh tại cũng là nhằm tăng cường sức khỏe thể chất lẫn tinh thần và giúp cho trí nhớ không bị trì trệ.

 

2. Quan tâm đến giấc ngủ

 

Tiêu chí quan trọng thứ hai làm chậm quá trình suy giảm trí nhớ là ngủ đủ. Đơn giản là  vì giấc ngủ chất  lượng mang đến cho con người nhiều lợi thế, trong đó có những lợi thế mang tính sinh học bởi khi ngủ, não làm  nhiệm vụ truy cập, xử lý thông tin diễn ra trong ngày trước khi đưa vào bộ nhớ dài kỳ. 

 

Qua nghiên cứu trên chuột, các nhà khoa học phát hiện thấy khi ngủ, hai khu vực đại não là vùng dưới đồi  và vùng thùy não trước trán, nơi đảm nhận việc xử lý lưu giữ thông tin hoạt động rất mạnh. Quá trình này được xem là tiêu chí quan trọng để củng cố và lưu giữa thông tin nhưng nếu bị thiếu ngủ, ngủ không đủ, trí nhớ sẽ bị sa sút và suy giảm. Vì tầm quan trọng như vậy, mỗi ngày cần duy trì 7-8 tiếng ngủ có chất lượng, kể cả giấc ngủ ban trưa.

 

3. "Tập thể dục" cho não 

 

Một trong những cách tốt nhất để "tập thể dục" cho não, làm cho não "ra mồ hôi" là thực hiện một số bài tập kiểu chơi game dùng riêng cho não như chương trình có tên Lumosity do các chuyên gia thần kinh và tâm lý học ở Đại học Stanford và Đại học California (Mỹ) phát minh. Chương trình này giúp những người cao tuổi cải thiện trí nhớ, sự tập trung và giúp não tỉnh táo và cải thiện được cả tâm tính. Đây là chương trình đăng ký miễn phí trên mạng giúp cho người dùng có thể truy cập đến trên 30 trò chơi. Nếu trả tiền, người đăng ký sẽ được tiếp cận với nhiều dịch vụ hữu ích khác, được theo dõi sức khỏe kèm theo những tư vấn cụ thể. Ngoài Lumosity, còn nhiều chương trình khác giúp luyện tập não như chương trình Sudoku, chương trình chơi game, giải ô chữ mang tính logic và giúp cho các tiếp hợp thần kinh nhạy bén hơn và cuối cùng làm cho não bộ khỏe ra và không bị trì trệ.

 

4. Thực phẩm cho não 

 

Qua nghiên cứu, các nhà khoa học phát hiện thấy,  một chế độ ăn uống cân bằng, hợp lý và khoa học mang lại rất nhiều lợi ích cho sức khỏe con người, kể cả bên trong lẫn bên ngoài, thể  chất lẫn tinh thần, giúp người ta trẻ lâu, đầu óc minh mẫn hơn. Riêng não, nhóm thực phẩm giàu chất chống oxy hóa được xếp đầu bảng, chẳng hạn như quả việt quất, táo, chuối, rau xanh thẫm màu, tỏi và cà rốt. Chất chống ôxy hóa là những phân tử "tìm và diệt" các gốc tự do trôi nổi trong dòng máu con người. Các gốc tự do chính là thủ phạm làm cho con người chóng già, tiêu diệt tế bào não. 

 

Ngoài ra, não người được hình thành chủ yếu từ các chất béo tốt, trong đó có cả axit béo omega-3, vì vậy để giúp não tự sửa chữa và phục hồi sự cố liên quan đến các tế bào thần kinh thì phải cung cấp các nguyên liệu nói trên. Omega-3 có nhiều trong nhiều loại cá và thực phẩm dạng hạt và xôcôla.

 

5. Một số phát hiện khoa học mới có lợi cho não

 

- Nhai kẹo cao su tốt cho não:  Năm 2002, các nhà khoa học Anh đã thực hiện một nghiên cứu và phát hiện thấy nhai kẹo cao su tốt cho não. Hiệu ứng của việc nhai kẹo cao su cả ngắn hạn lẫn dài hạn, điều này đã làm cho các nhà khoa học rất ngạc nhiên bởi đến nay con người chưa khám phá bí ẩn của việc làm này và tuy hiệu ứng nhỏ nhưng lại có ý nghĩa rất lớn. Có thể khi nhai kẹo cao su làm cho cơ thể tiết ra nhiều nước bọt, làm tăng nhịp tim hoặc tác động đến chức năng vùng não có tên là hippocampus (khu vực dưới đồi não), giúp cơ thể giải phóng insulin để chuẩn bị cho việc xử lý thực phẩm.

- Tác dụng của mùi hương thảo: Năm 2003, các nhà khoa học Mỹ đã thực hiện nghiên cứu ở 144 tình nguyện để phát hiện ra tác dụng của các loại hương vị tới khả năng nhận thức và trí nhớ của não bằng cách sống trong phòng có mùi tinh dầu lá hương thảo, mùi hoa oải hương và các loại mùi vị khác để đối chứng. Kết quả, nhóm tiếp xúc với mùi hương thảo (rosemery) trí óc minh mẫn, tỉnh táo và dễ chịu hơn so với nhóm người sống trong môi trường có các loại mùi thơm hương vị khác.

 

Khắc Nam

(Theo WHM -1/2012)