Xuất khẩu - điểm sáng trong bức tranh kinh tế năm 2011

Với sự tăng trưởng vượt bậc về kim ngạch, quy mô, thị trường… hoạt động xuất khẩu năm 2011 được nhìn nhận như một điểm sáng trong bức tranh kinh tế toàn tỉnh

Kim ngạch xuất khẩu (XK) toàn tỉnh năm 2011 là 700 triệu USD, đạt 107% kế hoạch, tăng gần 13% so với năm 2010, đạt mức cao nhất từ trước đến nay. Mặt hàng XK chủ yếu là cà phê, cao su, hồ tiêu, điều, tinh bột sắn, sản phẩm ong mật…, trong đó 2 mặt hàng chiến lược là cà phê, cao su nằm trong nhóm 23 mặt hàng trong cả nước có kim ngạch XK hơn 1 tỷ USD.  Có được sự tăng trưởng mạnh về kim ngạch XK, trước hết là nhờ lợi thế về giá, những mặt hàng như cà phê, cao su , hạt tiêu …có giá XK tăng hơn năm trước từ 30% trở lên, nên mức tăng trưởng kim ngạch tăng hơn 60%.  Với mặt hàng cà phê, sản lượng XK niên vụ này đạt hơn 311.000 tấn, giảm gần 13% so với niên vụ trước và chiếm 26% tổng lượng cà phê XK của cả nước, nhưng kim ngạch XK đạt hơn 650 triệu USD, tăng 29% và chiếm 26% tổng kim ngạch XK cả nước. Bên cạnh đó, việc đa dạng hóa mặt hàng XK cũng được nhiều DN chú trọng, góp phần vừa gia tăng  kim ngạch vừa giảm thiểu rủi ro trong kinh doanh. Đơn cử như Công ty TNHH MTV XNK 2-9, ngoài mặt hàng chủ lực là cà phê, tiêu đen, Công ty còn khai thác XK các  mặt hàng khác như củ nghệ, cơm dừa, chỉ riêng những mặt hàng “phụ” này đã đem lại một nguồn thu ngoại tệ đáng kể, góp phần thúc đẩy mức tăng trưởng kim ngạch của Công ty. Nhóm hàng XK của tỉnh năm nay cũng đánh dấu sự có mặt của 2 mặt hàng mới là thép (sản phẩm của Công ty CP Thép Đông Nam Á) và cà phê hòa tan (Công ty Cà phê An Thái). Dù khối lượng còn ít, chiếm tỷ trọng nhỏ trong cơ cấu hàng hóa cũng như kim ngạch XK, nhưng những mặt hàng mới này đã bước đầu tiếp cận, chiếm lĩnh thị trường quốc tế, khẳng định hướng đi đúng đắn của DN trong phát triển sản phẩm, thị trường mới.

Cà phê là một trong những mặt hàng có kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USD.

Để chiếm lĩnh thị trường, các DN đã xác định nhu cầu thị trường để có cách thiết kế chất lượng sản phẩm phù hợp. Nhiều DN vừa thực hiện chương trình  tiết kiệm chi phí trong sản xuất kinh doanh nhằm tạo ưu thế về giá thành, vừa  thực hiện chiến lược nâng cao chất lượng sản phẩm bằng việc đầu tư trang thiết bị dây chuyền chế biến hiện đại nhằm đa dạng hóa chất lượng sản phẩm. Trên địa bàn tỉnh có khoảng 10 DN chế biến cà phê bột, cà phê hòa tan, sản lượng chế biến chiếm 7-8% tổng sản lượng cà phê của tỉnh. Trong niên vụ, có 2 DN XK cà phê bột, cà phê hòa tan là Công ty CP Cà phê Trung Nguyên và Công ty CP Đầu tư - Phát triển An Thái với sản lượng hơn 3.000 tấn,  kim ngạch đạt hơn 3,5 triệu USD. Mặt hàng cà phê nhân của  các DN XK hàng đầu như Công ty TNHH MTV XNK 2-9, Công ty CP Đầu tư XNK Tây Nguyên, mặt hàng cao su mủ khô của Công ty TNHH MTV Cao su Dak Lak, sản phẩm ong mật của Công ty Cổ phần Ong mật Dak Lak … đều đạt giá trị gia tăng cao hơn so với năm trước, có giá xuất bình quân cao hơn giá trung bình hàng chục USD mỗi tấn. Công ty CP Ong mật Dak Lak đạt sản lượng mật ong tinh chế hơn 7.500 tấn, trong đó xuất khẩu hơn 7.000 tấn và 200 tấn sáp ong tinh chế,  kim ngạch xuất khẩu hơn 15 triệu USD, tiếp tục là đơn vị dẫn đầu cả nước về sản lượng và kim ngạch XK mật ong. Đặc biệt, Công ty TNHH MTV 2-9 đã thâm nhập được giới rang xay cà phê quốc tế, niên vụ này xuất trực tiếp cho các nhà rang xay tới 37% lượng hàng XK của DN, tránh tình trạng phải bán qua trung gian nên dễ bị ép giá như trước. Tính đến nay, hàng hóa XK của tỉnh đã có mặt ở  hơn 60 quốc gia, vùng lãnh thổ, đặc biệt đã thâm nhập được vào các thị trường lớn trên thế giới với yêu cầu chất lượng hàng hóa nghiêm ngặt như: Mỹ, Nhật, Anh, Pháp, Đức, Thụy Sỹ…Với kết quả đạt được trong hoạt động XK, tỉnh ta có  2 DN được Bộ Công thương xét công nhận danh hiệu “ DN  xuất khẩu uy tín 2011”. Đây là năm thứ sáu liên tiếp Dak Lak có DN được tôn vinh về những thành công trong lĩnh vực XK, xây dựng uy tín trong quan hệ mua bán với các DN trong và ngoài nước.

Công tác xúc tiến, thông tin thương mại cũng hỗ trợ đắc lực cho hoạt động XK. Nhiều DN XK đã tham gia Cổng Thương mại điện tử quốc gia,  quảng bá thương hiệu trên ECVN cũng như các ấn phẩm thương mại trong và ngoài nước. Tại Lễ hội Cà phê Buôn Ma Thuột lần thứ 2 diễn ra vào đầu năm 2011,với sự tham dự của nhiều nhà kinh doanh, chuyên gia cà phê quốc tế, nhiều DN Dak Lak đã có cơ hội tìm kiếm đối tác, phát triển thị trường ngoài nước và đã ký kết được gần 20 đơn hàng với DN nước ngoài, chủ yếu là thị trường các nước khu vực Đông Nam Á. Trong tình hình thị trường diễn biến phức tạp, có nhiều biến động lớn, mức tăng trưởng cao trong hoạt động XK của tỉnh là một tín hiệu vui trong hoạt động thương mại, phát triển kinh tế chung của cả tỉnh. Với những  giải pháp cụ thể như: tập trung đầu tư vào công nghệ chế biến, công nghệ sau thu hoạch để nâng chất lượng sản phẩm, nâng giá trị gia tăng hàng hóa XK, đa dạng hóa sản phẩm XK; hỗ trợ DN xây dựng, quảng bá một số thương hiệu hàng hóa, ứng dụng thương mại điện tử… tin rằng trong những năm tới hoạt  động XK của tỉnh sẽ tiếp tục có được sự tăng trưởng ổn định, bền vững; góp phần đạt mục tiêu kim ngạch XK đạt 740 triệu USD trong năm 2012, đạt 800 - 1.000 triệu USD vào năm 2020 như kế hoạch đã đề ra.

LÊ TRUNG