Phát triển nhà ở Dak Lak: Từ những định hướng quy hoạch

Những năm vừa qua, tình trạng phát triển nhà ở tự phát, thiếu đồng bộ, vi phạm pháp luật trong xây dựng diễn ra phổ biến, dẫn đến phá vỡ quy hoạch, ảnh hưởng cảnh quan kiến trúc, môi trường cả vùng đô thị và nông thôn. Cùng với đó, tình trạng giá nhà ở quá cao đối với người có thu nhập trung bình, thấp, các đối tượng chính sách xã hội, dẫn đến tình trạng bức xúc về nhà ở ngày càng tăng.

Thực trạng ngổn ngang

Theo đánh giá của UBND tỉnh, diện tích nhà ở trung bình đô thị 18 m² sàn/người, còn ở khu vực nông thôn là 13 m² sàn/người. Quỹ đất dành cho nhà ở đô thị và nông thôn tăng qua các năm cho thấy số lượng, chất lượng nhà ở cũng tăng lên đáng kể. Tuy nhiên, nhà ở chủ yếu là nhà dân tự xây theo điều kiện và mục đích sử dụng của từng người, chưa có sự tham gia của các nhà chuyên môn và cơ quan quản lý Nhà nước về xây dựng làm cho bộ mặt kiến trúc đô thị được tạo lập một cách manh mún, chắp vá, không bảo đảm yêu cầu về mỹ quan. Do tính chất đặc thù của vùng Tây Nguyên, người dân chủ yếu xây dựng chỗ ở riêng biệt, ngại ở những khu chung cư cao tầng nên nhà đầu tư không bán được căn hộ. Các dự án phát triển nhà ở vì vậy còn quá ít nên lượng giao dịch bất động sản về nhà ở hằng năm thấp, chủ yếu là giao dịch về đất đai. Các sàn giao dịch bất động sản chưa phát triển mà chủ yếu thông qua giữa các cá nhân có nhu cầu mua – bán hoặc các nhà môi giới hoạt động không có chứng chỉ hành nghề, vì vậy đã gây nhiều khó khăn trong công tác quản lý và phát triển nhà ở tại địa phương. Bên cạnh đó, nhà ở xã hội, dành cho người thu nhập thấp còn thiếu, những năm qua, UBND tỉnh đã tăng cường công tác lập, phê duyệt quy hoạch phát triển loại hình nhà ở này như: Phê duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng khu nhà ở xã hội, nhà công vụ phường Thành Nhất với tổng diện tích đất 6,79ha; khu nhà ở xã hội,  nhà công vụ,  thương mại phường Tân Lợi, tổng diện tích 4,47 ha; quy hoạch chi tiết khu đô thị dịch vụ Cụm công nghiệp Tân An tổng diện tích 22,69 ha… Tuy nhiên, việc kêu gọi thu hút đầu tư đối với các dự án này. Không hề dễ dàng, chưa kể, các chương trình chính sách, Nhà nước tuy có quan tâm nhiều đến nhà ở dành cho các đối tượng chính sách, nhưng vẫn chưa đáp ứng đủ nhu cầu. Riêng đội ngũ công chức, viên chức nhà nước, trong tổng số  hơn 16.000 người hiện nay, trên 50% trong số đó đang gặp khó khăn về nhà ở, trong đó trên 5.000 người chưa có nhà ở. 

Phát triển nhà ở gắn với việc chỉnh trang đô thị.

Tầm nhìn quy hoạch

Nhằm định hướng cho công tác quản lý và phát triển nhà ở trên địa bàn tỉnh, bảo đảm nhu cầu và quyền lợi hợp pháp của người dân, tại Kỳ họp thứ 7 HĐND tỉnh khóa VIII đã thông qua Chương trình phát triển nhà ở tỉnh đến năm 2015 và định hướng đến năm 2020. Mục tiêu chung là phát triển nhà ở phải đạt các tiêu chí đa dạng về quy mô, loại hình, bảo đảm cho công dân có chỗ ở phù hợp với khả năng thu nhập, điều kiện kinh tế, góp phần thúc đẩy thị trường bất động sản nhà ở phát triển; xóa chủ trương bao cấp, thực hiện xã hội hóa dựa trên cơ chế tạo điều kiện của Nhà nước qua các chính sách tín dụng; ưu tiên quan tâm giải quyết chính sách nhà ở cho người có công, nhà ở cho hộ nghèo, dân tộc thiểu số… Theo đó, đến năm 2015, diện tích nhà ở bình quân toàn tỉnh đạt mức 22 m² sàn/người, trong đó nhà ở đô thị bình quân đạt 26 m² sàn/người, nhà ở nông thôn 18 m² sàn/người. Riêng đối với nhà ở xã hội, tỉnh phấn đấu hoàn thành việc hỗ trợ người có công cách mạng cải thiện nhà ở và tiếp tục hỗ trợ các hộ nghèo khu vực nông thôn. Cụ thể, phấn đấu đến năm 2015 xây dựng tối thiểu khoảng 10 nghìn m² nhà ở xã hội để giải quyết chỗ ở cho người có thu nhập thấp tại khu vực đô thị; đáp ứng cho khoảng 60% số sinh viên, học sinh các trường đại học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp, dạy nghề và 50% số công nhân lao động tại các khu công nghiệp có nhu cầu về chỗ ở; hoàn thành việc hỗ trợ cho khoảng 20 nghìn hộ gia đình tại khu vực nông thôn được cải thiện nhà ở. Song song đó, UBND tỉnh cũng chú trọng việc phát triển nhà ở khu vực đô thị chủ yếu theo dự án, bảo đảm đồng bộ về hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội, xóa bỏ hình thức chia lô bán nền để người dân tự xây dựng không theo đồ án quy hoạch chi tiết, chấm dứt tình trạng xây dựng nhà ở tự phát. Phát triển nhà ở phải gắn với việc cải tạo, chỉnh trang đô thị nhằm giảm mật độ dân cư tại các khu đô thị trung tâm. Đối với phát triển nhà ở khu vực nông thôn, định hướng chung là hình thành các điểm dân cư nông thôn có đầy đủ cơ sở hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội, phù hợp với chương trình xây dựng nông thôn mới, kết hợp phương pháp xây dựng truyền thống với kỹ thuật xây dựng hiện đại để bảo đảm chất lượng. Phát triển nhà ở nông thôn gắn với công nghiệp hóa – hiện đại hóa nông nghiệp và nông thôn, cải thiện môi sinh, môi trường.

Có thể nói, Chương trình phát triển nhà ở tỉnh đến năm 2015 và định hướng đến năm 2020 sẽ là định hướng phát triển tích cực, cơ hội thuận lợi cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa trong lĩnh vực xây dựng, bất động sản trên địa bàn tỉnh, góp phần tạo thêm việc làm cho người lao động, đóng góp vào ngân sách địa phương, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người dân về nhà ở, góp phần phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh nói chung và lĩnh vực quy hoạch nhà ở nói riêng.

Lê Hương