Doanh nghiệp vận tải hành khách bằng ôtô: Bộ phận quản lý an toàn giao thông chỉ là hình thức?!

Theo quy định, tất cả các doanh nghiệp kinh doanh vận tải hành khách bằng ôtô phải có bộ phận theo dõi an toàn giao thông (ATGT). Tuy nhiên, trên thực tế chỉ có các DN nghiệp lớn tuân thủ quy định, còn với hầu hết DN vận tải nhỏ, bộ phận này chỉ tồn tại theo hình thức, thậm chí không có.

 

Tại Điều 5 Thông tư 63/2014/TT-BGTVT ngày 7-11-2014 của Bộ GTVT DN, HTX kinh doanh vận tải hành khách bằng xe ôtô theo tuyến cố định, xe buýt, xe taxi phải có bộ phận quản lý, theo dõi các điều kiện về ATGT để thực hiện các nhiệm vụ lập và thực hiện kế hoạch bảo đảm ATGT trong hoạt động vận tải của đơn vị theo mẫu quy định; thống kê, phân tích tai nạn giao thông (TNGT), tổ chức rút kinh nghiệm trong đội ngũ lái xe và cán bộ quản lý của đơn vị; xây dựng và thực hiện quy trình bảo đảm ATGT; kiểm tra các điều kiện về an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường trước khi xe tham gia hoạt động; đôn đốc, theo dõi việc thực hiện chế độ kiểm định kỹ thuật và bảo dưỡng, sửa chữa phương tiện; kiểm tra, giám sát chặt chẽ tình trạng kỹ thuật phương tiện. Việc thành lập bộ phận này nếu được triển khai đúng quy định sẽ góp phần rất lớn trong việc tăng hiệu quả quản lý nhà nước về hoạt động vận tải, đồng thời giúp DN kiểm soát phương tiện, tài xế khi lưu thông trên đường. Từ đó, hạn chế đến mức thấp nhất các vụ TNGT xuất phát từ nguyên nhân chủ quan. Tuy nhiên, trên thực tế không phải DN vận tải nào cũng tuân thủ quy định này, đặc biệt hiện nay tại Đắk Lắk các DN vận tải nhỏ với số lượng phương tiện từ 3-5 đầu xe chiếm rất lớn thì việc thành lập bộ phận theo dõi ATGT là hầu như không có hoặc có thì chỉ trên giấy tờ hoặc làm theo kiểu kiêm nhiệm.

Xe chờ lệnh xuất bến tại Bến xe liên tỉnh Đắk Lắk.

 Đối với các DN vận tải quy mô nhỏ, số lượng phương tiện ít, phần lớn quản lý theo hình thức gia đình quản, có nghĩa các thành viên trong gia đình đảm nhiệm các chức vụ trong DN. Từ đó dẫn tới, công tác tổ chức bộ máy quản lý thiếu chặt chẽ, hoạt động đối phó cơ quan chức năng. Đơn cử, mới đây một tổ kiểm tra của Thanh tra Sở GTVT đã tiến hành thanh tra việc thực hiện quy định pháp luật về kinh doanh và điều kiện kinh doanh vận tải bằng ôtô đối với Công ty Next Bus Thiên Hà có trụ sở tại thị xã Buôn Hồ. Qua kiểm tra cho thấy, người điều hành công ty là ông Đ.Q.L, chức vụ Giám đốc và ông Đ.Q.T người được phân công theo dõi thiết bị giám sát hành trình đều biện lý do vắng mặt. Thực tế kiểm tra, đến 30-3-2016 thì DN đã có đơn xin ngừng đóng bảo hiểm xã hội đối với ông giám đốc này; còn đối với người theo dõi hộp đen thì DN không chứng minh được là người do DN quản lý, bởi không hề có hồ sơ lao động, không trả lương, không đóng bảo hiểm theo quy định… Vào tháng 9-2015, khi tiến hành thanh tra tại Công ty xe khách Buôn Ma Thuột (trụ sở TP. Buôn Ma Thuột) cho thấy người trực tiếp điều hành và quản lý các phương tiện rất non về nghiệp vụ, các thao tác về truy cập, trích xuất dữ liệu, thống kê vi phạm từ thiết bị giám sát hành trình đều không biết, thậm chí không nắm được phương tiện của công ty đang hoạt động trên tuyến nào, chở bao nhiêu khách... Tương tự, một số đơn vị vận tải như HTX vận tải du lịch Đắk Tour mang danh là HTX kinh doanh vận tải, nhưng thực chất chỉ làm trung gian cung cấp dịch vụ cho khách hàng có nhu cầu; bộ phận quản lý, điều hành ở đây chỉ có 1 chủ nhiệm và 1 phó chủ nhiệm HTX, không có trụ sở và bộ phận theo dõi các điều kiện ATGT.

Tình trạng các ôtô đón, trả khách sai quy định vẫn thường xuyên diễn ra. Trong ảnh: Xe đón khách trên đường Nguyễn Tất Thành (TP. Buôn Ma Thuột).

Bộ máy quản lý nói chung, bộ phận theo dõi ATGT ở DN vận tải nói riêng hoạt động hình thức là một trong những nguyên nhân dẫn đến việc thực hiện các phương án kinh doanh cũng lập lờ, hoạt động sai quy định của pháp luật. Đơn cử như tại Công ty Thiên Hà, theo phương án kinh doanh vận tải hành khách bằng xe hợp đồng và du lịch số 02/PA-CT thì đơn vị đăng ký hoạt động là 11 xe, với 7 tài xế, song qua kiểm tra thực tế chỉ có 5 lái xe (danh sách do đơn vị cung cấp). Chưa kể, từ tháng 3 đến tháng 12-2015 mặc dù được Sở GTVT chấp thuận cho công ty khai thác tuyến vận tải hành khách cố định, nhưng thực tế từ tháng 9 đến tháng 12-2015 đơn vị lại thực hiện chạy theo hình thức hợp đồng là sai quy định.

Để bảo đảm hoạt động vận tải hành khách, các cơ quan chức năng của tỉnh cần có giải pháp hiệu quả hơn trong quản lý, giám sát duy trì hoạt động thực chất của bộ phận theo dõi các điều kiện ATGT ở các đơn vị vận tải, đặc biệt theo dõi chặt chẽ các thông tin từ hộp đen nhằm chấn chỉnh kịp thời các hành vi vi phạm của tài xế, DN. Đồng thời các DN vận tải cần sớm khắc phục các tồn tại trong quản lý các điều kiện về ATGT nhằm tăng tính chuyên nghiệp về vận chuyển hành khách trong bối cảnh cạnh tranh của các loại hình vận tải hiện nay.

 

Hoàng Tuyết