Xã Ia R'vê: Vượt khó xây dựng nông thôn mới

Sau gần 10 năm triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM), với sự đồng lòng của chính quyền và nhân dân, xã Ia R’vê (huyện Ea Súp) đã có những kết quả đáng khích lệ.

Là một xã biên giới còn nhiều khó khăn của huyện Ea Súp, có xuất phát điểm thấp, tỉ lệ hộ nghèo cao, cơ sở hạ tầng chưa hoàn thiện nên ngay khi bắt tay vào công cuộc xây dựng NTM, xã Ia R'vê đã xác định lộ trình, kế hoạch cụ thể đối với từng tiêu chí, tập trung hoàn thiện các tiêu chí ít vốn.

Đơn cử như tiêu chí y tế, địa phương có nhiều thuận lợi nhờ có bệnh xá của Đoàn Kinh tế Quốc phòng 737; phòng khám quân, dân y kết hợp tại thôn 5 và Trạm Y tế xã với đầy đủ hệ thống trang thiết bị, nhân lực, phục vụ tốt nhu cầu khám chữa bệnh của người dân. Xã còn làm tốt công tác tuyên truyền, thực hiện hiệu quả việc mua và cấp thẻ bảo hiểm y tế cho người dân... Nhờ đó, đến nay tiêu chí y tế xã đã đạt chuẩn quốc gia.

Hồ thôn 10 (xã Ia R’vê) cạn nước vào mùa khô.

Hay như tiêu chí quy hoạch, nhờ có diện tích đất tự nhiên rộng lớn và làm tốt công tác quản lý đã tạo điều kiện thuận lợi để địa phương điều chỉnh quy hoạch phù hợp, đồng bộ trong quá trình xây dựng NTM. Ngoài ra, xã kết hợp chặt chẽ với các ban ngành chuyên môn của huyện trong việc lập bản đồ quy hoạch, thường xuyên kiểm tra, giám sát, đôn đốc... giúp địa phương nhanh chóng giải phóng mặt bằng, hoàn thành quy hoạch chung cho công tác xây dựng NTM. Hiện xã đang tiếp tục hoàn tất cắm mốc quản lý và điều chỉnh phù hợp với sự phát triển kinh tế của địa phương nhằm nâng cao tiêu chí quy hoạch, làm tiền đề thuận lợi cho việc hoàn tất các tiêu chí còn lại.

Bên cạnh đó, xã Ia R'vê đã sử dụng hiệu quả các nguồn vốn xây dựng cơ sở hạ tầng, lồng ghép nhiều dự án, nguồn hỗ trợ của các cấp và kêu gọi đầu tư của doanh nghiệp. Đồng thời làm tốt công tác chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, phát triển nhiều mô hình cây ăn quả, mang lại hiệu quả kinh tế cao cho người dân. Hiện xã đã có 154 ha trồng mít, cam, quýt; 250 ha dưa hấu; 50 ha chuối... cho thu nhập khá cao và ổn định.

Mặc dù đã rất nỗ lực, nhưng đến nay Ia R'vê chỉ mới đạt 7/19 tiêu chí (điện; quy hoạch; thông tin và truyền thông; lao động có việc làm; hình thức tổ chức sản xuất; y tế; hệ thống chính trị và tiếp cận pháp luật). Ngoài các tiêu chí bền vững, một số tiêu chí đạt vẫn ở mức thấp do khó khăn về nguồn vốn. Đơn cử như tiêu chí điện, cơ bản đã đáp ứng được nhu cầu của người dân, nhưng nhiều hộ còn sử dụng đường dây điện tự kéo phục vụ sinh hoạt, tiềm ẩn nhiều nguy hiểm. Vì vậy, xã cần nguồn vốn đầu tư xây dựng thêm các trạm biến áp, đường dây dẫn điện (trung thế và hạ thế) đảm bảo an toàn và nâng cao chất lượng điện phục vụ người dân.

Ngoài ra, do xã cách xa trung tâm huyện Ea Súp, trang thiết bị còn thiếu thốn nên việc tiếp nhận thông tin của người dân thường xuyên bị gián đoạn, mạng lưới Internet và điện thoại di động có đường truyền kém nên địa phương chủ yếu cập nhập thông tin thông qua các kênh phát thanh, truyền hình của huyện, xã. Hiện địa phương đang nỗ lực nâng cao chất lượng, cơ sở vật chất cho hệ thống truyền thanh, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác quản lý, điều hành, góp phần giữ vững tiêu chí thông tin và truyền thông.

Việc giữ vững các tiêu chí đạt được đã là khó khăn với địa phương, chưa nói đến việc hoàn tất những tiêu chí còn lại như: thủy lợi; giao thông; cơ sở vật chất văn hóa... Chẳng hạn, theo kế hoạch xã Ia R'vê đăng ký đạt chuẩn tiêu chí chợ trong năm 2019, nhưng hiện trên địa bàn chưa có chợ nông thôn mà chỉ có 25 cơ sở tạp hóa, buôn bán nhỏ lẻ, chưa đáp ứng tiêu chí, nên vẫn chưa hoàn thành kế hoạch đề ra.

Hay như với tiêu chí thủy lợi, hiện tại địa phương có 3 hồ đập nhỏ ở thôn 10, 3 và 5, lượng nước chỉ đủ tưới tiêu cho diện tích cây trồng xung quanh hồ, một số diện tích cây trồng còn lại thường xuyên bị thiếu nước, nên người dân chỉ trồng được 1 vụ/năm. Bên cạnh đó, khí hậu khắc nghiệt, đất đai khô cằn, hay xảy ra lũ lụt, hạn hán đã ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống kinh tế của người dân.

Trong đó, riêng năm 2019, địa phương đã bị thiệt hại 2.502 ha các loại hoa màu và một số gia súc, gia cầm, bị sạt lở 1.550 m đường giao thông, ước tính thiệt hại khoảng 13 tỷ đồng. Đường giao thông liên xã được nhựa hóa, bê tông hóa đã xuống cấp; các tuyến đường nội thôn, nội đồng chỉ mới cứng hóa được khoảng 30%, nhiều đoạn đường thường xuyên lầy lội vào mùa mưa. Đến nay, xã chỉ mới có 2 nhà văn hóa cộng đồng ở thôn 12 và 13, chưa đáp ứng được nhu cầu sinh hoạt của người dân. Tỷ lệ nhà tạm, nhà dột nát chiếm 12,8%...

Đoạn đường thôn 2 (xã Ia R’vê) được bê tông hóa từ sự hỗ trợ của Dự án Giảm nghèo khu vực Tây Nguyên.

Nan giải nhất là tiêu chí thu nhập, giảm nghèo - một trong những tiêu chí quan trọng, tạo sức bật trong xây dựng NTM. Mặc dù được thụ hưởng từ Dự án Giảm nghèo khu vực Tây Nguyên; Chương trình mục tiêu Quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2016 – 2020; sự hỗ trợ của Đoàn kinh tế - Quốc phòng 737 (Quân khu V) về con giống, cây giống, sửa chữa nhà ở cho người dân... đã giúp xã giảm 9% tỷ lệ hộ nghèo so với năm 2018, song tỉ lệ hộ nghèo vẫn chiếm tới 50,51 %, bình quân thu nhập đầu người mới chỉ đạt 17 triệu đồng/người/năm. Đời sống của người dân còn nhiều khó khăn nên việc huy động sức dân trong xây dựng NTM còn hạn chế.

Phương Thảo