Loại bỏ tà đạo “Hà Mòn” ra khỏi đời sống xã hội

Vừa qua, chính quyền xã Ea H’đing và CA huyện Cư M’gar đã tổ chức phát động quần chúng đưa 5  đối tượng là những người cuối cùng còn sót lại của cái gọi là đạo “Hà Mòn” trên địa bàn tỉnh ra kiểm điểm trước dân. Cùng sự nỗ lực của chính quyền, lực lượng CA các cấp, sự nhất trí đồng thuận của bà con giáo dân và đông đảo người dân, tà đạo “Hà Mòn” với những luận điệu nhảm nhí, mê tín dị đoan đang dần được loại bỏ ra khỏi cộng đồng các dân tộc Tây Nguyên.

Tà đạo “Hà Mòn” bắt nguồn từ một phụ nữ có tên gọi là Y Gyin (SN 1968), dân tộc Ba Na, trú tại làng Kơ Tu, xã Hà Mòn, huyện Đăk Hà, tỉnh Kon Tum (nay là làng Kơ Tu, xã Hơ Moong, huyện Sa Thầy, Kon Tum). Vào cuối năm 1999, trong khi hơn 600 hộ dân tại 2 xã Hà Mòn và Đăk Wơk, huyện Đăk Hà (Kon Tum) đồng ý di dời đến nơi ở mới theo chủ trương của Đảng, Nhà nước để xây dựng công trình thủy điện Pley Krông thì có khoảng  30 hộ dân, đứng đầu là Y Gyin vẫn không chịu nhận nhà tái định cư mà tiếp tục chấp nhận đói khát, bệnh tật bám trụ lại ngay trong khu vực lòng hồ. Tuy không biết chữ và đã bị lòa mắt, nhưng để lừa phỉnh mọi người đi theo mình chống lại các chính sách của Đảng, Nhà nước, Y Gyin tung tin rằng mình đã nhìn thấy “Đức mẹ Maria hiện hình” và được chọn làm “sứ điệp” để phán truyền cho loài người. Để lừa gạt những người nhẹ dạ cả tin, Y Gyin và một số đồng bọn đã tuyên truyền bằng những lời hết sức hoang đường theo kiểu “Ai theo Đức mẹ thì sẽ được hết nợ nần, có cuộc sống tự do mà không phải lao động sản xuất vất vả”, “Ai đi qua bước chân của Đức mẹ thì sẽ được xóa nợ ngân hàng”, “Đức mẹ hiện hình sẽ ban nước thánh cho con chiên, khi uống vào, người bị mù mắt sẽ sáng lại, người bị liệt có thể đi lại bình thường, người bị câm sẽ nói được...”. Y Gyin và tay chân còn tự biên soạn ra các tài liệu như “Sứ điệp Đức mẹ Maria”, “Thông điệp Đức mẹ hiện hình”, sử dụng các băng đĩa của đạo Công giáo và soạn thêm các lời giáo huấn của Đức mẹ để tuyên truyền. Ngoài ra, bọn Y Gyin còn lừa lấy tiền của nhiều tín đồ với lời lừa mị rằng nếu đọc kinh sám hối càng nhiều và đưa tiền cho chúng thì sẽ được xóa tội. Do sự nhẹ dạ cả tin và tâm lý theo số đông của một bộ phận người đồng bào dân tộc thiểu số, từ năm 2006, qua sự liên lạc móc nối tuyên truyền của Y Gyin và một số tay chân đắc lực, hoạt động mê tín dị đoan này đã phát triển thành một loại tà đạo có tên “Hà Mòn” lây lan đến một số thôn buôn của các tỉnh Tây Nguyên.

Buổi kiểm điểm các đối tượng theo "tà đạo Hà Mòn" tại buôn Hring, xã Ea Hđing, Cư M'gar.

Tại tỉnh ta, tà đạo “Hà Mòn” bắt đầu xuất hiện từ năm 2006. Biết được có một số buôn của người Xê Đăng theo đạo Công giáo từ Kon Tum sang định cư làm ăn tại các xã Ea Yiêng (Krông Pak) và xã Ea H’đing (Cư M’gar), đầu năm 2006, Y Gyin dẫn theo A Hđum và Ama Chinh lén lút sang Dak Lak, tìm đến những buôn làng người Xê Đăng ở 2 xã này để tuyên truyền phát triển tà đạo “Hà Mòn”. Ngày 12-11-2006, nhóm của Y Gyin đã đến nhà anh A Krin ở buôn Hring, xã Ea Hđing (huyện Cư M’gar). Tại đây, với chiêu lừa “Đức mẹ hiện hình”, “sứ điệp Đức mẹ Maria”, nhóm của Y Gyin đã lôi kéo được khoảng gần 30 người là tín đồ Công giáo thuộc giáo họ Kon Hring trong buôn Hring tụ tập tại nhà của A Krin để cầu nguyện. Sau 2 ngày hướng dẫn thời gian, cách thức cầu nguyện theo tà đạo “Hà Mòn” và để lại một “Sứ điệp Đức mẹ”, Y Gyin và đồng bọn tiếp tục lén lút đi sang buôn Kon Wang, xã Ea Yiêng (Krông Pak) để tiếp tục tuyên truyền phát triển tà đạo “Hà Mòn”. Do nhẹ dạ cả tin nên hàng chục hộ người Xê Đăng ở buôn Kon Wang cũng đã bị Y Gyin lôi kéo, mê hoặc. Những sinh hoạt lén lút phi pháp của một vài nhóm tín đồ này có thời gian kéo dài liên tục hàng tháng trời đã ảnh hưởng đến sức khỏe của nhiều người trong buôn, gây phức tạp về tình hình ANTT, quần chúng nhân dân rất bức xúc. Chính vì vậy, chỉ trong một thời gian ngắn hoạt động, số bà con tín hữu Công giáo trong các buôn Kon Wang và buôn Hring đã phát hiện và tẩy chay tà đạo nhảm nhí này. Sau khi bị mọi người trong buôn và các cha xứ, trưởng giáo họ lên án gay gắt, nhiều người đã tự giác từ bỏ tà đạo “Hà Mòn” để quay về sinh hoạt bình thường trong các giáo họ và chăm lo làm ăn phát triển kinh tế. Song một số ít đối tượng vẫn mù quáng tin theo lời lừa phỉnh của Y Gyin tiếp tục lén lút thực hiện những nghi thức cầu nguyện của tà đạo “Hà Mòn”. Chính vì vậy, ngày 9-9-2008, tại buôn Kon Wang, chính quyền, công an các cấp đã đưa 7 người gồm A Ly, A H’nong, A Bră, A Phen, A Đing, A Wơng và A Sơn ra kiểm điểm trước dân. Tại buổi kiểm điểm, sau khi nghe già làng, chính quyền các cấp tuyên truyền vạch rõ bản chất của tà đạo “Hà Mòn”, số người này cũng đã nhận ra được lỗi lầm và hứa sẽ chấm dứt các hoạt động tà đạo sai trái. Sau khi kiểm điểm và được chính quyền các cấp, các giáo họ, giáo xứ thường xuyên quan tâm, tuyên truyền vận động, đến nay, tại buôn Kon Wang không còn ai còn tin và làm theo tà đạo “Hà Mòn” nữa. Mới đây nhất, ngày 24-11-2010, tại buôn Hring, xã Ea Hđing (Cư M’gar), 5 đối tượng cuối cùng vẫn còn mù quáng nghe theo “tà đạo Hà Mòn” là A Keap, A Krin, A Chim, A Geang và A Ngơm cũng đã được chính quyền các cấp và bà con trong buôn đưa ra kiểm điểm trước đông đảo bà con trong buôn. Ông A Wit, Trưởng giáo họ Kon Hring của buôn H’Ring cho biết, từ khi phát hiện số người này nghe theo lời lừa phỉnh của bọn xấu, ông và bà con trong giáo họ rất buồn lòng, nhiều lần ông đã định rút phép thông công, đuổi những người này ra khỏi giáo họ, tuy nhiên các cha xứ ở giáo xứ Quảng Nhiêu (Cư M’gar) cũng đã đến can ngăn khuyên nhủ ông phải tìm cách đưa họ về con đường sáng. Ông A Wit đã cùng các cha xứ nhiều lần nhắc nhở, vận động, giải thích cho A Krin và các đối tượng khác hiểu bản chất của tà đạo “Hà Mòn” là mê tín dị đoan, là sai trái với pháp luật, không nên nghe theo. Sau nhiều lần như vậy, đến nay, những người này đã chăm chỉ làm ăn và trở về sinh hoạt đạo thuần túy với giáo họ. A Keap, A Krin, A Chim, A Geang và A Ngơm sau khi ký vào bản cam kết từ bỏ tà đạo “Hà Mòn” cũng đã khẳng định không bao giờ quay lại với thứ tà đạo mê tín dị đoan đó nữa.

Đến buôn Hring vào những ngày này, chúng tôi nhận thấy đời sống của bà con Xê Đăng ở đây đã có nhiều thay đổi. Nhiều nhà ngói khang trang mọc lên, tiếng xe máy cày rộn rã các đường buôn mỗi buổi chiều chở đầy cà phê về nhà. Những chính sách đúng đắn về phát triển kinh tế xã hội cho đồng bào các dân tộc thiểu số vùng sâu vùng xa của Đảng, Nhà nước đang ngày càng được thể hiện rõ ở buôn Hring và nhiều buôn khác của tỉnh như một minh chứng cụ thể cho đời sống ngày càng ấm no hạnh phúc của bà con nơi đây. Bản chất xấu xa, phản động của “sứ điệp” Y Gyin tà đạo “Hà Mòn” đi ngược lại với lợi ích của đồng bào chắc chắn sẽ không có đất để tồn tại và phải bị loại bỏ ra khỏi xã hội, loại bỏ khỏi cộng đồng các dân tộc Tây Nguyên.