Phòng, chống tội phạm mua bán người: Càng phức tạp khi xuất hiện thủ đoạn mới

Tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc về phòng, chống tội phạm do Ban Chỉ đạo phòng, chống tội phạm của Chính phủ (Ban Chỉ đạo 138/CP) tổ chức ngày 29-7 vừa qua, sự gia tăng và diễn biến phức tạp của các loại tội phạm, trong đó có tội phạm mua bán người được nhiều đại biểu quan tâm, trăn trở...…

Tình hình tội phạm mua bán người vẫn diễn biến phức tạp, tăng 14% tổng số vụ và 12% tổng số nạn nhân so với cùng kỳ năm 2012. Con số và đánh giá trên của Ban Chỉ đạo 138/CP đã cho thấy mức độ nghiêm trọng của loại tội phạm này. Lãnh đạo Bộ Công an đã phân tích và đưa ra những số liệu minh chứng cụ thể hơn. Trong 6 tháng đầu năm, cả nước đã xảy ra 259 vụ với 333 đối tượng và 496 nạn nhân. Địa phương xảy ra nhiều là Lào Cai, Hà Giang, Lai Châu, Hải Dương, Nam Định, Hà Nội, Sơn La, Nghệ An, Lạng Sơn, Kiên Giang, Đồng Tháp. Hình thức hoạt động của loại tội phạm mua bán người ngày càng  tinh vi, trong đó nổi lên một số thủ đoạn mới. Đó là, với thủ đoạn thông qua tuyển dụng lao động, bọn tội phạm đưa người ra nước ngoài rồi thu giữ giấy tờ, hộ chiếu, không làm thủ tục cư trú, bắt lao động cưỡng bức và lạm dụng tình dục. Các đối tượng là người Việt Nam sang Trung Quốc lao động, làm thuê, buôn bán đã móc nối với đối tượng người Trung Quốc, quay về Việt Nam lừa phụ nữ sang Trung Quốc với mục đích đi lao động, làm thuê, sau đó bán cho các nhà hàng để làm gái bán dâm hoặc môi giới lấy chồng bất hợp pháp. Nghiêm trọng hơn đã xuất hiện tình trạng công khai rao bán trẻ sơ sinh trên các trang mạng. Đơn cử như tại một số bệnh viện trên địa bàn TP. Hồ Chí minh (Bệnh viện Từ Dũ, Bệnh viện Hùng Vương), những phụ nữ mang thai ngoài ý muốn thông qua các đường dây môi giới chuyên nghiệp rao bán mỗi trẻ sơ sinh với giá 30 đến 50 triệu đồng.

Trước tình trạng này, Ban Chỉ đạo 138/CP cho biết, các bộ, ngành đã ban hành nhiều chương trình, kế hoạch hành động; tiếp tục xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật về loại tội phạm này. Đặc biệt, công tác tuyên truyền được tập trung đẩy mạnh. Bộ Công an, Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, Tòa án nhân dân tối cao đã phối hợp tổ chức 14 khóa tập huấn cho gần 600 cán bộ tham mưu, điều tra viên, kiểm sát viên, thẩm phán về công tác phòng, chống mua bán người và kỹ năng điều tra, truy tố, xét xử các vụ mua bán người. Gần 5000 câu lạc bộ về phòng, chống mua bán người ở các tổ chức đoàn thể trên cả nước đã được thành lập nhằm cung cấp những thông tin, kiến thức, kỹ năng thiết thực, nhất là cho phụ nữ. Với nhiều nỗ lực, trong 6 tháng đầu năm nay, các lực lượng chức năng đã tổ chức điều tra cơ bản 54 tuyến, 162 địa bàn trọng điểm, bổ sung hồ sơ 254 đối tượng liên quan đến hoạt động tội phạm mua bán người; đã điều tra, làm rõ 168 vụ, bắt 286 đối tượng.

Tuy nhiên, tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc về phòng, chống tội phạm, Ban Chỉ đạo 138/CP nhận định: trong thời gian tới, hoạt động tội phạm mua bán người còn diễn biến phức tạp, tính chất, phương thức, thủ đoạn hoạt động ngày càng tinh vi, xảo quyệt, hoạt động mua bán người ra nước ngoài và trong nước xu hướng tăng. Theo đó, Ban Chỉ đạo 138/CP đề nghị Bộ Công an chủ trì cùng các bộ, ngành triển khai công tác điều tra, rà soát nhằm đánh giá thực trạng, tình hình hoạt động tội phạm mua bán người và các đối tượng có liên quan trên phạm vi toàn quốc. Đồng thời chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành có liên quan trình Thủ tướng Chính phủ ra quyết định ban hành kế hoạch và tổ chức triển khai thực hiện Thỏa thuận sửa đổi, bổ sung Hiệp định hợp tác song phương Việt Nam – Campuchia về phòng, chống mua bán người; tổ chức Hội nghị quốc tế đánh giá kết quả 3 năm thực hiện Hiệp định Việt Nam – Lào và duy trì Hội nghị thường niên Việt Nam – Trung Quốc về phòng, chống mua bán người; nghiên cứu, đề xuất kế hoạch khảo sát tình hình người Việt Nam bị mua bán và di cư trái phép sang Nga; tổ chức Hội thảo Việt Nam – Hàn Quốc về phương hướng hợp tác trong phòng, chống mua bán người. Các địa phương biên giới duy trì giao ban, gặp gỡ, thiết lập đường dây nóng nhằm trao đổi thông tin, phối hợp điều tra, truy bắt tội phạm, giải cứu, tiếp nhận nạn nhân bị mua bán trở về.

Đàm Thuần