Suy ngẫm từ một bản án dân sự

Quá trình giải quyết vụ kiện, trên cơ sở kết quả giám định của Phòng kỹ thuật hình sự - Công an tỉnh Đắk Lắk, TAND huyện Cư Kuin đã xác định: chữ ký cùng với dấu vân tay đứng tên chị Hiền trong các hợp đồng chuyển nhượng nói trên là của chị Đặng Thị Ngà (cháu của bà Liễu). Do vậy Tòa nhận định việc ký này là “có sự lừa dối và vi phạm pháp luật”, yêu cầu khởi kiện của chị Hiền (với tư cách là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan) là có căn cứ. Tòa xác định các hợp đồng chuyển nhượng vô hiệu một phần (phần của chị Hiền). Tuy nhiên Tòa không chấp nhận hủy bỏ việc công chứng.

Hai giao dịch giữa gia đình ông Khai, bà Liễu với ông Việt và với ông Cần theo nhận định của Tòa án là “có sự lừa dối và vi phạm pháp luật”, do đó việc công chứng của Phòng công chứng Tây Nguyên cũng là trái pháp luật, hệ quả dẫn tới là các văn bản công chứng của tổ chức này không còn có giá trị. Văn bản công chứng không có giá trị đồng nghĩa các hợp đồng chuyển nhượng vô hiệu toàn bộ chứ không thể là “vô hiệu từng phần”. Bởi theo quy định tại Điều 123 Bộ luật dân sự 2015 (Điều 123. Giao dịch dân sự vô hiệu do vi phạm điều cấm của luật, trái đạo đức xã hội): “Giao dịch dân sự có mục đích, nội dung vi phạm điều cấm của luật, trái đạo đức xã hội thì vô hiệu”. Và như vậy, việc TAND huyện Cư Kuin không chấp nhận yêu cầu của chị Trần Thị Diệu Hiền đòi hủy bỏ việc công chứng của Phòng công chứng Tây Nguyên là đồng nghĩa với việc Tòa chấp nhận hành vi công chứng sai của tổ chức công chứng này. Đây là điều không bình thường cần được ngành Tư pháp tỉnh và các cơ quan bảo vệ pháp luật làm rõ.

Ngọc Quyên