Trường THPT Chuyên Nguyễn Du – Lá cờ đầu trong công tác đào tạo, bồi dưỡng học sinh giỏi

Trường THPT Chuyên Nguyễn Du được thành lập ngày 23-6-1994 và chính thức đi vào hoạt động từ năm học 1996 – 1997.

Khi mới thành lập, trường mang tên “Trường Phổ thông Cấp 2-3 Chuyên Nguyễn Du”, gồm 2 cấp học THCS và THPT. Đến năm 1998, khi có chủ trương xóa bỏ trường Chuyên bậc THCS, trường đổi tên thành “Trường THPT Chuyên Nguyễn Du” với nhiệm vụ phát hiện và bồi dưỡng học sinh có năng khiếu các bộ môn khoa học cơ bản, đồng thời bảo đảm thực hiện đầy đủ chương trình giáo dục cấp THPT,  tổ chức hướng dẫn học sinh làm quen với nghiên cứu khoa học, tạo tiền đề cho việc đào tạo nhân tài, đặc biệt là đội ngũ các nhà khoa học có trình độ cao. Năm học đầu tiên, 1996 – 1997, nhà trường mới có 31 lớp, 602 học sinh và 55 cán bộ, giáo viên. Đến nay qui mô nhà trường gồm 30 lớp với 1.050 học sinh, trong đó có 24 lớp Chuyên gồm 10 bộ môn Chuyên và 6 lớp không Chuyên.

Được sự quan tâm của các cấp lãnh đạo Đảng, Chính quyền địa phương và Sở GD-ĐT, cơ sở vật chất nhà trường được trang bị tương đối đồng bộ, theo hướng hiện đại, bảo đảm tốt các chức năng dạy và học theo tính chất đặc thù của trường Chuyên. Nhà trường có 94 cán bộ, giáo viên và nhân viên; trong đó  có 85 giáo viên; 8 tổ Chuyên môn; tổ chức công đoàn với 94 đoàn viên; tổ chức Đoàn thanh niên với 1.025 đoàn viên. Chi bộ nhà trường có 32 đảng viên. Đội ngũ giáo viên của nhà trường đều có trình độ Chuyên môn cao, phẩm chất đạo đức tốt, sử dụng được ngoại ngữ trong nghiên cứu Chuyên môn, kỹ năng sử dụng máy tính thành thạo, đam mê nghiên cứu khoa học. Hiện nay trường có 15 cán bộ quản lý và giáo viên có trình độ Thạc sĩ, trong đó có 2 Thạc sĩ tốt nghiệp tại Australia, 11 giáo viên đang trong giai đoạn đào tạo; 100 % cán bộ, giáo viên đạt chuẩn, trong đó tỉ lệ trên chuẩn là 30,6 %.

Trải qua 14 năm xây dựng và phát triển, các thế hệ thầy trò Trường THPT Chuyên Nguyễn Du đã khẳng định sức bật, sức vươn lên mạnh mẽ của một trường trọng điểm chất lượng cao luôn dẫn đầu trong công tác đào tạo, bồi dưỡng học sinh giỏi cho tỉnh nhà. Tính đến năm học 2009 - 2010, nhà trường đã có 411 giải học sinh giỏi quốc gia, trong đó có 4 học sinh được triệu tập tham gia kỳ thi tuyển chọn đội tuyển Olympic quốc tế; 1.356 giải học sinh giỏi tỉnh, 375 huy chương Olympic các tỉnh phía nam, 321 huy chương học sinh giỏi Hoá học Australia, 158 học sinh được tuyển thẳng vào các trường đại học, 25 học sinh được cấp học bổng du học. Những năm gần đây, theo thống kê của Trung tâm Tin học thuộc Bộ GD-ĐT, Trường THPT Chuyên Nguyễn Du liên tục ổn định ở vị thứ cao trong tốp 200 trường THPT có điểm thi đại học cao nhất toàn quốc (năm 2010 trường xếp vị thứ 32). Nhiều học sinh của trường đã đỗ thủ khoa trong các kỳ thi Đại học, đặc biệt năm 2008, 2 học sinh đã đỗ thủ khoa vào Đại học với số điểm tuyệt đối, trong đó em Nguyễn Tử Mạnh Cường là thủ khoa kép ở 2 trường Đại học với sáu điểm 10. Nhiều cựu học sinh của trường đã phát huy được năng lực và phẩm chất, có ý chí vươn lên, điển hình như: Em Ngô Minh Toàn hiện tu nghiệp sau Tiến sĩ tại Đại học Maryland (Mỹ); một số cựu học sinh đang hoàn thiện luận án Tiến sĩ tại các nước Australia, Bỉ… Theo thống kê chưa đầy đủ, hiện có trên 30 cựu học sinh Trường THPT Chuyên Nguyễn Du đang là giảng viên các trường Đại học danh tiếng trên toàn quốc... Một số cựu học sinh người dân tộc thiểu số từng có những thành tích xuất sắc như: Niê Thanh Mai (dân tộc Êđê), hiện là giáo viên trường THPT DTNT N'Trang Lơng, nhà văn trẻ triển vọng của Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh; Nguyễn Thùy Nguyên Buôn Krông (dân tộc Êđê), đoạt hai giải Ba học sinh giỏi Quốc gia, được tuyển thẳng vào đại học; Lăng Thị Quỳnh Mai (dân tộc Nùng) đoạt giải Ba học sinh giỏi Quốc gia, được tuyển thẳng vào Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh…

Quan điểm chỉ đạo của nhà trường là không chạy theo thành tích, kiên định với mục tiêu giáo dục toàn diện. Mỗi học sinh cần có nền tảng kiến thức cơ bản, vững chắc về các lĩnh vực khoa học xã hội, khoa học tự nhiên; tích cực tham gia các hoạt động giáo dục ngoài giờ, các hoạt động xã hội; rèn luyện kỹ năng sống; có thái độ đúng đắn trước các vấn đề của cuộc sống; chống lại các hiện tượng tiêu cực. Bên cạnh những thành tích về học tập các môn văn hóa cơ bản, nhà trường tổ chức nhiều hình thức sinh hoạt phong phú cho các em như: thành lập các câu lạc bộ Chuyên môn, đa dạng các hoạt động sinh hoạt tập thể theo nội dung xây dựng trường học thân thiện. Học sinh nhà trường đã giành nhiều giải cao trong các hội thi văn nghệ, thể thao và Hội khỏe Phù Đổng tỉnh hằng năm. Việc lãnh đạo, quản lý các hoạt động của nhà trường luôn hướng tới xây dựng một môi trường dân chủ, thân thiện, môi trường học tập và thi đua lành mạnh. Với phương châm “Biến áp lực thành động lực”, lãnh đạo nhà trường vừa là người khởi xướng, phân công, vừa đôn đốc, cổ vũ, động viên cán bộ, giáo viên, học sinh thực hiện nhiệm vụ được giao. Nhờ vậy, áp lực công việc trong trường Chuyên dần được giải tỏa, thay vào đó là niềm vui với những thành quả đạt được.

Suốt quá trình xây dựng và phát triển, các thế hệ thầy, trò nhà trường đã không ngừng thay đổi, tự làm mới chính mình nhằm phù hợp với sự đổi mới và phát triển của sự nghiệp giáo dục chung của cả nước. Từng sự lớn mạnh của nhà trường luôn nhận được sự động viên và quan tâm đặc biệt của các cấp lãnh đạo và nhân dân trong tỉnh. Những thay đổi lớn có tính chiến lược, những thành tích mang tính đột phá đã làm Trường THPT Chuyên Nguyễn Du trở thành một điểm sáng của giáo dục và đào tạo Tây Nguyên. Với những thành tích ấy, Trường THPT Chuyên Nguyễn Du nhiều năm liền là trường tiên tiến xuất sắc; hai lần nhận Cờ Thi đua của Chính phủ. Nhà trường đã được công nhận Trường đạt chuẩn quốc gia giai đoạn 2001-2010. Chi bộ nhà trường 14 năm liên tục đều được Đảng bộ khối công nhận “Chi bộ Trong sạch vững mạnh”, đặc biệt 5 năm gần đây đều đạt danh hiệu “Chi bộ Trong sạch vững mạnh xuất sắc” và được Tỉnh ủy tặng Bằng khen. Năm học 2009 – 2010, tập thể nhà trường vinh dự và tự hào được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Ba.

Vào dịp kỷ niệm 120 năm ngày sinh nhật Bác Hồ (ngày 19-5-2010), Trường THPT Chuyên Nguyễn Du đã khởi công xây dựng  ngôi trường mới trên diện tích đất rộng 46.113 m2 tại phường Tân An (TP.Buôn Ma Thuột) với tổng kinh phí đầu tư lên đến 164 tỷ đồng. Sau khi được hoàn thành, đây sẽ là ngôi trường có quy mô hiện đại nhất Tây Nguyên, mang tầm vóc khu vực và quốc gia, phục vụ nhu cầu học tập của 1.500 học sinh, với cơ sở vật chất, thiết bị dạy học được xây dựng theo hướng đồng bộ, cập nhật và hiện đại. Trường có khu nội trú cho học sinh; được ưu tiên bố trí cán bộ, giáo viên đủ phẩm chất và năng lực; ưu tiên trong việc được cử đi học nâng cao trình độ trong và ngoài nước, được đầu tư đầy đủ các phương tiện dạy học, sách tham khảo; học sinh giỏi được cấp học bổng, miễn giảm học phí; nhà trường được chủ động tìm đối tác trong hợp tác quốc tế. Dự kiến năm học 2011 – 2012, trường sẽ tổ chức năm học đầu tiên tại cơ sở mới.

Mục tiêu chiến lược của nhà trường là phấn đấu trở thành trường chất lượng cao hàng đầu của khu vực Tây Nguyên với cơ sở vật chất, trang thiết bị hiện đại, đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên đầy năng lực, học sinh có được môi trường giáo dục thân thiện và tốt nhất. Vươn xa hơn, trong tương lai Trường THPT Chuyên Nguyễn Du có thể tiếp cận, hợp tác giáo dục với các nước trong khu vực và trên thế giới.

Những cán bộ, giáo viên có thành tích tiêu biểu * Thầy Hoàng Nghĩa Đào, nguyên Bí thư Chi bộ, Hiệu trưởng, được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen năm 2004, đạt danh hiệu Chiến sĩ Thi đua toàn quốc năm 2010, được Chủ tịch nước tặng Huân chương Lao động hạng Ba năm 2010. * Thầy Bùi Thế Vĩnh, nguyên Phó Hiệu trưởng, được Nhà nước phong tặng danh hiệu “Nhà giáo Ưu tú” năm 2000. * Thầy  Đỗ Trọng Khôi, Phó Hiệu trưởng, được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen năm 2007. * Thầy  Nguyễn Văn Tư, Phó Hiệu trưởng, được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen năm 2005. * Cô Hồ Phạm Thu Thủy, Tổ trưởng chuyên môn Tổ Hóa học, đạt danh hiệu Chiến sĩ Thi đua toàn quốc năm 2005, đang được Hội đồng Thi đua – Khen thưởng các cấp đề nghị Nhà nước phong tặng danh hiệu “Nhà giáo Ưu tú”. * Thầy  Hồ Thắng, Tổ trưởng Tổ Toán - Tin, được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen năm 2010. * Thầy Nguyễn Lưỡng, giáo viên Toán, được Hội Toán học Việt Nam trao giải thưởng Lê Văn Thiêm năm 2004.

Phó Hiệu trưởng Trường THPT Chuyên Nguyễn Du