Những phát minh mới hữu ích cho cuộc sống

Thuật toán chẩn đoán bệnh trước hai ngày khi có triệu chứng

Thuật toán có tên RATE (Analysis of Threat Exposure) hay Phân tích nhanh phơi nhiễm bệnh tật hiện đang được Công ty Royal Phillips (RP) phối hợp với phân ban khoa học thuộc Bộ Quốc phòng Mỹ nghiên cứu để dùng chẩn đoán bệnh cho quân đội Mỹ. RATE có thể chẩn đoán được bệnh trước 48 giờ khi xuất hiện triệu chứng nhận biết với độ chính xác trên 85%. RATE kết hợp dữ liệu lớn (Big Data), AI (trí tuệ nhân tạo) để cảnh báo bệnh dựa trên các chỉ dấu sinh học. RATE hiện sử dụng tới 165 chỉ dấu sinh học thu được từ trên 41.000 ca bệnh lâm sàng và được thương phẩm dưới dạng thiết bị mang trên người như vòng đeo tay hoặc màn hình đeo trên ngực, phân tích không xâm lấn các thông số như nhịp tim, nồng độ oxy trong máu, huyết áp và nhiệt độ cơ thể.

Robot cắt tỉa hoa hồng và cây cảnh thành thục như con người

Robot có tên Trimbot là sản phẩm hợp tác giữa Đại học Edinburgh (Scotland), Wageningen (Đức), Amsterdam (Hà Lan), ETH Zurich (Thụy Sỹ) và hãng Bosch (Đức)... Trimbot được trang bị 5 cặp camera, bản đồ 3D và cánh tay linh hoạt có thể làm việc cắt tỉa bụi cây, hoa hồng... Trimbot được lập trình sẵn với phác thảo sơ bộ một khu vườn để giúp nó điều hướng khi vận hành. Tám nhóm đối tác đã tham gia phát triển Trimbot, đặc biệt là công nghệ thị giác máy tính 3D để giúp robot này hoạt động ngoài trời khi điều kiện ánh sáng và môi trường không ổn định.

Máy bay không người lái phân biệt người sống với người chết

Các kỹ sư ở Đại học Nam Australia và Đại học Trung Đông của Iraq vừa hợp tác nghiên cứu cho ra đời một loại máy bay không người lái (Drone) có các camera chuyên dụng phân biệt được người sống với người chết. Hệ thống camera này có thể phân tích các khung hình, xác định và nhận dạng các chuyển động của cơ thể, đặc biệt là hơi thở do thay đổi độ sáng. “Chìa khóa” công nghệ chính là phần mềm phân tích các bức ảnh video chụp. Phim có thể được quay ở khoảng cách xa tới 80 m, sau đó được phần mềm phân tích, phát hiện chuyển động nhỏ của hơi thở. Lợi ích của công nghệ này là dùng cho các hoạt động cứu hộ, tìm kiếm người mất tích.

Máy bay không người lái có thể phân biệt người sống với người chết. Ảnh: Internet

Bẫy cấy ghép giúp phát hiện nhanh ung thư

Đại học Michigan, Mỹ (UoM) vừa sáng chế một chiếc bẫy cấy ghép thu hút tế bào ung thư giúp bác sĩ phân tích biểu hiện gen, phát hiện sớm và điều trị bệnh kịp thời. Thiết bị thực chất là giàn giáo vật liệu sinh học được thiết kế để cho phép các tế bào mới phát triển bên trong hấp dẫn với các tế bào miễn dịch và tế bào ung thư đang tuần hoàn trong cơ thể. Nó được cấy ghép ngay dưới da thông qua một quy trình đơn giản. Qua thử nghiệm trên chuột, các nhà khoa học có thể phân tích được biểu hiện của 635 gen được bẫy gom được. Phân tích này đủ để chẩn đoán chuột mắc bệnh một cách hiệu quả, khác với sinh thiết lỏng các tế bào khối u lưu thông trong máu. Đây là giải pháp mang lại lợi ích to lớn trong việc chẩn đoán, điều trị bệnh ung thư.

Áo sinh học phân hủy nhanh thành phân bón có lợi cho cây trồng

Hãng Vollebak (Anh) vừa cho ra đời một dòng áo thun mới chế tạo từ gỗ và tảo có thể phân hủy toàn bộ thành thức ăn cho côn trùng và phân bón cho cây trong vòng 3 tháng. Do áo làm từ gỗ và tảo nên khi loại bỏ chỉ cần cho vào đống phân ủ hoặc chôn trong vườn là có thể biến thành phân bón vừa thân thiện với môi trường lại không độc hại cho người. Vật liệu may áo thun có nguồn gốc từ gỗ bạch đàn, gỗ sồi được bào cưa chế thành sợi. Nước có chứa tảo được cho vào bộ lọc tạo ra bột nhão rồi sấy khô dưới ánh nắng mặt trời để tạo ra một loại bột màu xanh lá cây mịn, pha thêm chất kết dính tạo ra mực tảo để nhuộm vải.

Núm vú giả y học theo dõi đường huyết ở trẻ sơ sinh

Một núm vú giả có thể theo dõi nồng độ glucose (đường huyết) trong máu trẻ sơ sinh vừa được các chuyên gia ở Đại học California (Mỹ) và Đại học Alcala ở Tây Ban Nha phối hợp phát triển. Nó được trang bị bộ cảm biến sinh học tích hợp, đo nồng độ glucose trong nước bọt thông qua enzyme có tên glucose-oxidease (GO). GO phản ứng với glucose trong nước bọt và dải đầu dò điện cực Prussian Blue (PB) trong núm vú có nhiệm vụ phát hiện phản ứng. Cường độ dòng điện được tạo ra bởi dải hiển thị mức glucose trong máu, kết quả được truyền không dây đến điện thoại thông minh hoặc thiết bị khác. Thiết bị này rất hữu ích trong việc giúp bác sĩ, phụ huynh chẩn đoán nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 1 và các dạng bệnh khác ở trẻ em thông qua chỉ dấu sinh học glucose. Mặc dù được thiết kế dùng cho trẻ sơ sinh song thiết bị này cũng có thể dùng cho nhóm bệnh nhân trưởng thành mắc bệnh tiểu đường tuýp 1.

Nguyễn Duy

(Dịch từ APA/TO/UEA/MGC/IDC/IC/MG-10 và 11/2019)