Bệnh viêm não mô cầu: Có thể phòng bệnh bằng vắc xin

Các chuyên gia của Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương cho biết, đối với viêm não mô cầu có thể phòng bệnh bằng vắc xin. Hiện nay có 3 loại vắc xin được sử dụng rộng rãi để phòng bệnh này.

Não mô cầu có tên khoa học là Neisseria meningitidis, là song cầu hình hạt cà phê nằm trong tế bào. Vi khuẩn dễ bị diệt bởi: nhiệt độ 50oC trong 5 phút, 100oC chỉ trong 30 giây, các thuốc khử khuẩn thông thường đều dễ diệt vi khuẩn. Các nhóm vi khuẩn gây bệnh thường gặp là A, B, C, Y, W135, trong đó nhóm vi khuẩn Việt Nam thường gặp là A, B, C. Nguồn bệnh duy nhất là người, bệnh nhân hoặc người lành mang vi khuẩn không triệu chứng.

Một bệnh nhi bị viêm não mô cầu điều trị tại cơ sở y tế. Ảnh: TL

Theo một nghiên cứu, có đến 40% người lớn mang não mô cầu trong khoang mũi họng, nhưng chỉ có một số ít người bị bệnh. Vi khuẩn viêm não mô cầu nhân lên nhiều ở vùng hầu họng, nên khi bệnh nhân ho, hắt hơi mầm bệnh dễ phát tán ra ngoài. Sau khi vi khuẩn xâm nhập vào tế bào đường hô hấp trên sẽ gây ra tình trạng viêm mũi họng, ho, sốt cao, đau cơ, đau đầu, buồn nôn, co giật, giảm trương lực cơ, biểu hiện liệt chi, mặt, tri giác giảm, mắt nhạy cảm với ánh sáng và có thể xuất huyết chấm hồng hoặc mụn nước. Tùy vị trí xâm nhập, độc lực của vi khuẩn cũng như sức đề kháng của cơ thể, người bệnh có thể bị viêm mũi, họng nhẹ, nhiễm khuẩn huyết đơn thuần hoặc kịch phát gây tử vong. Bệnh lây trực tiếp do tiếp xúc gần hoặc gián tiếp qua trung gian đồ dùng chung có dính chất tiết từ đường hô hấp của người lành mang trùng với thời gian ủ bệnh trung bình từ 2 ngày đến 10 ngày. Do đó, cách phòng tránh bệnh tốt nhất theo khuyến cáo của Bộ Y tế là hạn chế tiếp xúc về đường hô hấp như không nên tập trung nơi đông người, thường xuyên vệ sinh răng miệng, rửa tay bằng xà phòng diệt khuẩn. Khi hắt hơi hay ho cần lấy khăn che miệng hoặc đeo khẩu trang khi bị viêm đường hô hấp. Nếu xuất hiện các triệu chứng của bệnh cần đến ngay cơ sở y tế để khám, điều trị đúng phác đồ, tuyệt đối không tự ý điều trị bằng thuốc kháng sinh hoặc uống thuốc kháng sinh phòng bệnh.

Các chuyên gia của Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương cho biết, đối với viêm não mô cầu có thể phòng bệnh bằng vắc xin. Hiện nay có 3 loại vắc xin được sử dụng rộng rãi để phòng bệnh này, gồm: loại phòng được 4 týp A, C, Y và W-135 của vi khuẩn não mô cầu (cấp phép năm 1978 là loại duy nhất được dùng tại Mỹ hiện nay); loại vắc xin phòng được 3 týp A, C, W mới được sử dụng ở một vài nước trên thế giới và loại phòng 2 týp A, C (vắc xin này đang được sử dụng ở Việt Nam). Sau khi tiêm vắcxin từ 7 đến 10 ngày, nồng độ kháng thể đạt tới mức đủ để bảo vệ người được tiêm. Cả người lớn và trẻ em đều nên tiêm vắcxin phòng bệnh, tuy nhiên, các chuyên gia y tế khuyến cáo, không cần thiết phải tiêm cho tất cả trẻ nhỏ bởi vắc xin này không có hiệu lực cao và tác dụng bảo vệ tương đối ngắn với trẻ dưới 2 tuổi. Các bác sĩ cũng lưu ý, chống chỉ định tiêm vắc xin nếu người được tiêm có phản ứng dị ứng nặng với 1 thành phần của vắc xin hay bị phản ứng nặng sau lần tiêm đầu.

K.O (nguồn: HNM)