Thương nhớ sông quê

Tuổi thơ tôi trong nỗi nhớ  sông quê là những buổi chiều tắm mát trên sông, nghêu ngao hát một khúc đồng dao và chạy nhảy vui đùa cùng chúng bạn. Là những buổi sáng tinh mơ lang thang dắt trâu ra đồng gặm cỏ, chỉ chực chờ đàn trâu căng bụng cả đám kéo nhau ra sông, đứa mò cua bắt ốc, đứa lặn lội tìm sò… Là những buổi chiều khi mặt trời đỏ ửng nấp sau dãy núi chỉ đủ phản chiếu những sắc màu lên mặt sông đám trẻ dắt trâu về nhà rồi ào ào chạy ra sông tắm mát... Có biết bao kỷ niệm tuổi thơ gắn liền với con sông quê hương mà mỗi lần nhớ đến lòng lại rưng rưng xúc động.

Sông quê là nỗi nhớ. Nỗi nhớ về sông là  những hình ảnh đã đi vào tiềm thức tự lúc nào không hay. Và rồi thật tự nhiên nó bỗng trở thành hình ảnh soi chiếu trong nỗi nhớ mỗi khi nghĩ về. Nhớ về sông là nhớ tiếng mái chèo ai  khua  trên sóng nước, nhớ tiếng ai hát ru con nghe ngọt lịm đong đầy, nhớ tiếng gọi đò hiền hậu trên sông… Những âm thanh quen thuộc ấy cộng hưởng nhịp nhàng với những đêm trăng sáng là thứ mỗi đứa trẻ xa quê vẫn tha thiết được lắng nghe, nhìn ngắm mỗi ngày.

Minh họa: Trà My

Mang trên mình những dòng chảy muôn đời, sông là nhân chứng chứng kiến những đổi thay của thời cuộc, của phận người. Từ những đứa trẻ thôn quê đen nhẻm đến những người đàn ông chất phác bủa lưới trên sông. Từ những người đàn bà quanh năm gắn đời mình với sông trong những cuộc lặn lội mò cua bắt ốc đến những người lái đò quanh năm sống trên sông nước… Họ - mỗi người một cuộc đời, một phận người. Nhưng theo những cách khác nhau  họ đã gắn bó cuộc đời mình với  sông, lớn lên cùng sông, đi qua năm tháng cuộc đời cùng dòng sông. Ắt có điều gì đó đã se sắt nên mối nhân duyên này? Hay chỉ giản đơn sông nước hiền hòa từ bao đời nay vẫn ôm ấp chở che mà không từ chối bất kỳ phận người nào?

Những con người cộng sinh và gắn bó đời mình với sông theo một cách nào đó họ chính là những người đã nuôi lớn dòng sông, mang lại cho dòng sông một sức sống. Thử nghĩ mà xem, nếu không có những con người ấy liệu dòng sông có trở nên lẻ loi vô nghĩa? Thiếu họ sông có lẽ cũng chỉ là sông mà không có bất kỳ mối giao hòa, mối lương duyên nào với con người.

Xa rồi những tháng ngày nghèo khó mà đầy ắp tiếng cười. Xa rồi con sông quê ôm ấp nuôi lớn tuổi thơ mỗi người. Những kỷ niệm trên sông giờ trở thành nỗi nhớ niềm thương của mỗi người con xa xứ. Sông quê dù bao năm xa cách vẫn mãi là một người bạn hiền mà mỗi lần nhớ đến, bao nhiêu ký ức xoay quanh dòng sông thuở nào lại cuồn cuộn chảy và bến đỗ của nó là mỗi tâm hồn ngày ngày vẫn thao thiết hướng về sông quê.

Vẫn con sông quê hương, vẫn con sông hiền hòa muôn đời vẫn chảy, dẫu cho thời gian có trôi đi vô cùng, dẫu cho bao lứa trẻ sinh ra, tắm mát trên dòng sông, được dòng sông nuôi lớn giờ đã trưởng thành rời sông ra đi mỗi người một cuộc sống mới. Liệu ai có thể quên được sông quê? Như một đạo lý ở đời - uống nước nhớ nguồn, hãy tin rằng những đứa trẻ lớn lên từ sông, mang trên mình những nét hồn hậu của sông, dù có lần rời sông đi tìm cuộc đời mới vẫn sẽ có ngày vì nhung nhớ mà trở về.

Trần Nguyên Hạnh