Món ngon dân dã cá chuồn

Ở Quảng Nam – Đà Nẵng quê tôi, khoảng tháng 2 – 3 âm lịch, khi nghe con tu hú gọi bầy trong không trung vọng về trong buổi chiều quê với điệp khúc “tu hú – tu hú”, thì cũng bắt đầu một mùa mít non  đeo lủng lẳng quanh thân gốc hoặc trên cành. Lúc này, ở chợ quê cũng xuất hiện cá chuồn. Và cá chuồn còn theo “xe” những người bán cá dạo đến các vùng nông thôn,. miền núi để bán hoặc đổi cá lấy mít non mang về. Cá chuồn có nhiều loại, được chế biến các món ăn ngon vừa dân dã, vừa hợp túi tiền của người dân quê.

Mít non kho với cá chuồn

Ở quê, cá chuồn vừa rẻ lại vừa ngon, nhà đông con, mẹ tôi mua về làm sạch vảy, cắt làm đôi, ướp một ít muối, nước nắm, củ nén, ớt, tỏi; mít non gọt sạch gai xắt thành miếng mỏng nhỏ vừa ăn, đun ít nước thật sôi bỏ cá chuồn vào trước, cá vừa chín tới, bỏ mít vào cho nước sôi lại, nêm thêm chút gia vị cho vừa ăn sau đó bỏ một ít lá lốt hoặc đọt lá gai sưng thái chỉ rồi nhắc xuống khỏi bếp. Mít múc ra tô, cá vớt ra dĩa, thêm một chén mắm Nam Ô nguyên chất thái ớt xanh vào, anh em chúng tôi tha hồ thưởng thức. Ngoài ra, các món như cá chuồn nướng, cá chuồn “gói” nén, nghệ chiên giòn, cá chuồn nấu canh với cà chua, dứa, hành ngò đều ngon, ngọt nước.
Vào mùa mưa lũ (tháng 9 – 10) nước trắng đồng, thiếu thức ăn, mẹ tôi chỉ mua vài con cá chuồn thính, xin thêm thêm mấy muổng thính bắp vàng, mẹ tôi đem về chiên với dầu phụng thứ thiệt do cha tôi đã ép dầu. Anh em tôi đi học về bụng đói, ăn cơm với món này rất ngon. Tôi là con út nên được “ưu tiên” trộn cơm trong cái niêu chiên cá chuồn thính chỉ còn ít dầu, tép tỏi và ít thính. Tuy vậy nhưng tôi ăn rất ngon lành và nhớ mãi.
Giờ đây, khi đang sống xa quê mỗi lần nghe tiếng chim tu hú  gọi bầy, độc hành trên vòm trời cao rộng báo hiệu một mùa “mít non gửi xuống, cá chuồn gửi lên” ở miền Trung quê nghèo sỏi đá hoặc nghe mơ màng tiếng tu hú  trong giấc chiêm bao, tôi lại nhớ về người mẹ hiền yêu dấu, nhớ món mít non kho với cá chuồn và món cơm “trộn”với “thính chiên” vào mùa mưa lũ đã  theo tôi suốt cả cuộc đời.