Hàng cau trước ngõ

Ngày còn thơ dại, tôi hay theo nội ra đồng, thăm vườn. Bàn chân non bé nhỏ lon ton, cứ thế, tôi đi qua tuổi thơ trong bàn tay sần sùi thân thương của nội ngày nào. Nội tôi thích đi dạo, chăm sóc vườn và trồng cây. Người hay dẫn tôi theo, nói tôi nghe niềm vui chốn ruộng vườn, kể tôi nghe câu chuyện của các loài hoa cỏ và chỉ tôi cách trồng nhiều loại cây ăn quả, rau củ khác nhau. Hàng cau trước ngõ bây giờ là do nội và tôi trồng. Ngày ấy, tôi ngây thơ hỏi “trồng cau làm gì hả nội”. Nội xoa đầu tôi: “Để sau này cưới vợ cho cháu”. Cái tuổi ăn chưa no, lo chưa tới, tôi chẳng biết gì.

Minh họa: Trà My

Rồi qua mưa nắng, hàng cau trước ngõ lớn dần. Đi qua ngày tháng không biết buồn lo, tôi cũng dần khôn lớn. Ngày ấy tôi hãy còn ngây ngô khờ dại, vô tâm đến độ không biết rằng quỹ thời gian trên cõi đời của nội không còn nhiều. Nội đã ra đi đột ngột một chiều nắng nhiều và gió nhẹ. Người đi thanh thản như bầu trời trong xanh yên bình nhưng trống vắng đến vô cùng. Tôi đã không tin nội tôi đi như thế. Khi tôi biết thương ông, biết quý những chiều theo nội chăm vườn tưới cây và nghe kể chuyện về các loài hoa cỏ thì nội đã mãi mãi không còn. Bầu trời quê tôi vẫn cao và xanh, hàng cau trước nhà vẫn cứ lớn dần cho nhiều quả, còn nội thì đã về cõi vĩnh hằng…

Có những đêm hè trăng tỏ, ngồi một mình trước ngõ ngắm hoa cau rụng và nghe thoang thoảng mùi hương, tôi lại nhớ về nội. Ngày xưa, có những đêm hè như thế, trời nóng bức nên nội không ngủ được, hai nội cháu lại ra ngồi dưới hàng cau hóng gió. Rồi nội kể chuyện cho tôi nghe, phẩy quạt mo cau cho tôi mát và hay trêu tôi “sau này cháu cưới vợ nội có trầu ăn”. Nội hay đùa như thế rồi mỉm cười hiền từ nhưng đôi khi làm tôi xấu hổ, có cả lần tôi giận quá bỏ vào nhà. Bây giờ chẳng còn ai trêu chọc tôi như thế. Dù có khi thầm mơ được nội trêu đùa thêm một lần như vậy cũng không bao giờ được nữa. Nội đã khuất xa như hoa cau trắng rụng, chưa một lần được ăn trầu hồng nhìn lũ cháu chúng tôi thành gia thất như nội từng ước mong …

Có những chiều trời trong, nắng nhiều và gió nhẹ, tôi ra ngồi dưới hàng cau, ngước mắt nhìn lên cao tít. Trên kia là vòm lá xanh, những quả cau nho nhỏ, là bầu trời lồng lộng có mây trắng bay cao. Tôi nhớ đến những lời nội dạy, cháu hãy nhìn lấy cách sống của loài cau, thân thẳng đứng và ngọn luôn vươn lên cao, hãy sống ngay thẳng. Cả đời nội có nhiều mong ước nhưng không thành, nên rất kỳ vọng vào tôi. Tôi vẫn luôn phấn đấu để không phụ tấm lòng của nội vì biết rằng người luôn dõi theo tôi, như hàng cau trước ngõ vẫn âm thầm theo tôi lớn lên qua từng năm tháng.

Năm tháng trôi qua, tôi cũng dần lớn khôn, phải xa nhà đi học. Hàng cau trước ngõ vẫn xanh và thẳng tắp một hàng. Hàng cau ấy tôi rất mực yêu thương và vô cùng gần gũi. Đó là bóng dáng bàn tay nội chăm trồng, là những câu chuyện và bài học về loài cau mà nội tôi dạy, là mong ước của nội về một ngày vui khi các cháu nên vợ thành chồng. Hàng cau trước ngõ mãi xanh, đơn sơ nhưng đã hóa thành niềm tin. Hàng cau ấy sẽ mãi bên tôi, là hành trang quê hương tôi sẽ giữ bên mình trong con đường phía trước, như hình bóng nội thân thương ngày nào sẽ đi mãi cùng tôi…

Tư Hương