Chăm sóc sức khỏe bà mẹ khi mang thai: Chìa khóa phòng, tránh tai biến sản khoa

Trong mỗi lần mang thai và sinh nở, người phụ nữ phải đối mặt với nhiều nguy cơ liên quan tới những tai biến đột ngột và khó lường trước. Những tai biến này có thể dẫn tới thương tật thậm chí dẫn tới tử vong cho mẹ và cho thai nhi. Chăm sóc bà mẹ khi mang thai là chìa khóa để phòng, tránh các tai biến có thể xảy ra cho bà mẹ trong quá trình mang thai và khi sinh đẻ, giảm được các trường hợp tử vong mẹ và tử vong sơ sinh đáng tiếc. Vì thế khi mang thai, bà mẹ phải được đăng ký quản lý thai nghén tại cơ sở y tế.

Khi mang thai, việc chăm sóc sức khỏe cho bà mẹ là vô cùng quan trọng, việc khám thai và quản lý thai sẽ cung cấp cho bà mẹ mang thai kiến thức tự chăm sóc cho mình và cho thai nhi, theo dõi tình trạng sức khỏe của bà mẹ, thai nhi; tư vấn và chọn nơi sinh an toàn cho mẹ tròn, con vuông.

Khi biết mình có thai, bà mẹ đi khám thai sớm và đặt cho mình lịch khám thai tại một phòng khám đáng tin cậy. Từ khi mang thai đến khi sinh bà mẹ phải được khám thai ít nhất 3 lần trong 3 kỳ thai nghén, đó là 3 tháng đầu, 3 tháng giữa và 3 tháng cuối thai kỳ trước khi sinh. Nếu có điều kiện nên đi khám thai nhiều hơn, 4 tuần một lần cho đến tuần 28 của thai kỳ, sau đó 2 tuần một lần cho đến 36 tuần và mỗi tuần cho đến lúc sinh. Việc khám thai phải được thực hiện bởi cán bộ y tế có đào tạo chuyên môn về sản khoa. Những lần khám thai giúp cho bà mẹ biết thai nhi có phát triển bình thường hay không, phát hiện người mẹ có bệnh gì hoặc có khó khăn, bất thường cần được xử trí kịp thời để tránh các tai biến, biến chứng. Khám thai giúp tiên lượng cuộc sinh thường hay cần có can thiệp đặc biệt giúp cho bà mẹ chọn lựa nơi sinh thích hợp, nếu dự báo là cuộc sinh khó bà mẹ sẽ được nhân viên y tế hướng dẫn sinh ở một cơ sở y tế có đủ phương tiện cấp cứu.

Trong những lần khám thai bà mẹ được theo dõi huyết áp, theo dõi cân nặng, đánh giá tình trạng thiếu máu, cho uống viên sắt phòng ngừa thiếu máu, xem có phù hay không và được tiêm phòng uốn ván đủ liều. Bình thường trong thời gian mang thai cân nặng bà mẹ tăng từ 10-12 kg. Siêu âm cũng được thực hiện một vài lần trong suốt thời gian mang thai để đánh giá tình trạng thai nhi.

Bà mẹ mang thai cần ăn uống đầy đủ không những cho bản thân mà còn là sự phát triển cho thai nhi, uống nhiều nước, nhiều loại thức ăn bổ dưỡng như thịt cá, trứng, sữa, đậu, đỗ, rau quả tươi... và ăn nhiều hơn bình thường. Không ăn kiêng những thức ăn mà bình thường bà mẹ thường ăn trước khi mang thai. Dùng muối i-ốt hằng ngày; không uống rượu, bia, chè đặc, cà phê; không hút thuốc lá, hạn chế dùng gia vị như tiêu, tỏi, gừng, ớt. Chỉ dùng thuốc khi có chỉ dẫn của cán bộ y tế.

Bà mẹ mang thai được làm việc nhẹ nhàng, tránh xúc động, giữ tinh thần luôn được thoải mái, tắm rửa thường xuyên để giữ thân thể sạch sẽ.

Trong thời gian mang thai nếu có một trong các dấu hiệu nguy hiểm sau đây thì cần đưa bà mẹ đến cơ sở y tế ngay: ra máu từ cửa mình hoặc đau bụng; phù mặt, chân tay hoặc nhìn mờ, đau đầu nhiều; xanh xao, mệt mỏi, đánh trống ngực, khó thở; ra nước ối mà không có cơn đau đẻ; có cơ ngất hoặc co giật; thấy cử động thai yếu hơn và ít đi so với mọi ngày, sút cân hoặc không tăng cân sau tháng thứ 4; đến ngày dự kiến sinh mà chưa chuyển dạ.