Sự cần thiết của i-ốt đối với sức khỏe con người

I-ốt là một nguyên tố hóa học đồng thời là một nguyên tố vi lượng cần thiết cho sự chuyển hóa trong cơ thể. Sau khi đi vào cơ thể, i-ốt chủ yếu được tuyến giáp trạng hấp thu và tham gia vào sự hình thành chất kích thích tố của tuyến giáp trạng. Tuyến này nằm ở hai bên khí quản, phía trước cổ, có tác dụng điều tiết sự chuyển hóa vật chất của cơ thể, thúc đẩy sự sinh trưởng và phát triển.

Các chuyên gia về nội tiết học cho rằng, ở một cơ thể khỏe mạnh chứa 15-20mg i-ốt, trong đó 70-80% được dự trữ ở tuyến giáp, tương đương với nhu cầu i-ốt tối thiểu cần có của con người trong 3 tháng, kho dự trữ này được bổ sung thường xuyên. Cơ thể hấp thu i-ốt chủ yếu qua thức ăn, nước uống và không khí. Suốt cuộc đời, mỗi người chỉ cần một thìa cà phê i-ốt nhưng nó cần được đưa vào cơ thể hàng ngày. Mỗi ngày chúng ta chỉ cần bổ sung một hàm lượng i-ốt nhất định nếu thừa i-ốt cơ thể sẽ tự điều hòa, đào thải qua đường nước tiểu.

I-ốt có sẵn trong thiên nhiên chủ yếu là nước biển, dưới tác dụng của ánh nắng mặt trời, i-ốt trong nước biển bị phân hủy thành iôdua và bốc hơi, khi mưa iốt theo nước mưa vào đất nhưng số i-ốt theo mưa bổ sung vào đất ít hơn rất nhiều so với số iốt bị xói mòn trong đất. Thực phẩm nuôi trồng ở vùng thiếu i-ốt sẽ bị thiếu i-ốt và con người sử dụng những thực phẩm này nên cũng thiếu i-ốt. Một số hải sản như: cá biển, tôm, cua có nhiều i-ốt nhưng i-ốt sẽ bị mất đi một phần khi chế biến. Vì vậy, việc chỉ sử dụng các loại lương thực, thực phẩm... thường không đáp ứng đủ lượng i-ốt cho nhu cầu cơ thể. Để duy trì sự chuyển hóa, lượng i-ốt trong cơ thể thường bị tiêu hao dần chúng ta phải bổ sung i-ốt mỗi ngày. Hiện nay trên thị trường, i-ốt được trộn trong một số thực phẩm cần thiết hàng ngày như nước mắm có i-ốt, muối có i-ốt, bột canh i-ốt...

Muối i-ốt là muối ăn được trộn thêm i-ốt. Muối i-ốt phòng tránh được những vấn đề sức khỏe do thiếu i-ốt gây ra. Khi bị thiếu i-ốt trẻ em có thể bị chậm phát triển trí tuệ và giảm sút khả năng học tập, hoạt động thể lực. Nếu thiếu nặng, trẻ em có thể bị các tổn thương não như chứng đần độn, điếc, câm. Bà mẹ mang thai có thể bị sảy thai, đẻ non, thai chết lưu hoặc sinh ra các em bé mang các dị tật bẩm sinh. Người lớn bị bướu cổ, suy chức năng tuyến giáp giảm khả năng lao động, học tập. Tất cả những điều này có thể phòng tránh được bằng cách chúng ta sử dụng muối i-ốt trong bữa ăn hàng ngày. Tổ chức Y tế Thế giới cũng cảnh báo: “Thiếu hụt i-ốt là nguyên nhân hàng đầu gây tổn thương não mà chúng ta có thể phòng ngừa được và biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất, bền vững nhất là dùng muối i-ốt toàn dân.

Muối i-ốt không làm thay đổi mùi vị thức ăn. Muối i-ốt hoàn toàn như muối thường, được dùng để cho vào thức ăn và làm thức ăn trở nên ngon hơn. Muối i-ốt nếu cất giữ ở nhiệt độ bình thường (khoảng 20-250C) có thể bảo quản được một năm mà hàm lượng i-ốt cơ bản không bị giảm; nếu cất giữ trong ba năm thì hàm lượng i-ốt giảm khoảng 10%. Nên bảo quản muối i-ốt trong các hộp kín và nên đặt ở những nơi khô ráo, tránh ánh nắng mặt trời chiếu vào và mưa dột.

Mỗi người, mỗi gia đình hãy sử dụng muối i-ốt trong bữa ăn hàng ngày của mình nhằm giảm tác hại do thiếu i-ốt gây ra, đảm bảo cho sức khỏe cho bản thân và thế hệ tương lai.