Thương nhớ giếng làng

Hẳn là trong tâm thức của mỗi người Việt chúng ta, hình ảnh giếng nước đầu làng không với ai là xa lạ. Có thể người ta rồi phải xa quê, có người gắn bó trọn đời nơi phố thị, có người sống đời viễn xứ nơi quê người xa ngút ngàn nhưng hễ nhắc đến cây đa, giếng nước, cánh đồng thì dường như những gì thân thương, gần gũi, tin yêu nhất lại về ngập giữa hồn người. Trong mỗi người có một tuổi thơ, một ngôi làng nhỏ, một bờ giậu thưa, một giếng nước, một mái chùa trong lời mẹ hát võng đưa năm nào. Giếng nước đầu làng có trong lời ru của mẹ, trong câu chuyện cổ tích của bà, trong niềm vui đơn sơ người nhà quê vẫn kể nhau nghe sau mỗi ngày lam lũ, trong tiếng cười vô tư của đám trẻ con chân đất đầu trần…

Minh họa: Trà My

Giếng làng chẳng phải thật đặc biệt. Bao nhiêu làng quê thường cũng chỉ một kiểu giếng từa tựa nhau. Chỉ là một cái giếng nằm ở đầu làng, cạnh con đường dẫn vào xóm nhỏ mà sao thân thiết với bao người. Nhớ về giếng nước là biết bao yêu thương theo kỷ niệm ùa về. Làm sao quên những đêm trăng lên, những sớm tinh mơ sao trời còn chưa lặn, mẹ lặng lẽ ra đầu làng gánh những đôi nước kĩu kịt về, hai vai khô gầy từng nỗi nhọc nhằn hằn xuống. Nhớ những chiều xong việc làm đồng, bà con cả xóm lại ra giếng nước mà tắm giặt  đùa vui, tiếng nói tiếng cười như xua tan hết những vất vả sau một ngày khóc nhọc. Và nhớ nhất là những ngày còn bé, đi đâu hay làm làm gì hễ khát nước là ngay ra giếng làng, kéo lên một gàu nước trong veo, uống vào mà nghe lòng mát lạ.

Xối một gáo nước giếng làng mà nghe mát lạnh đến từng chân tóc, uống một ngụm mà lòng ngọt đến bây giờ. Giếng nước nhỏ khiêm nhường đơn sơ đứng bên vệ đường mà rộng lòng với tất cả ai đến.

Giếng nước đầu làng tự xem mình nhỏ bé miễn sao có thể giúp được nhiều người, như người dân quê vụng về chân chất, nhưng yêu thương sau trước nghĩa tình…

Khi cuộc sống ngày một hiện đại, khoảng cánh giữa nông thôn và thành thị cứ thu hẹp dần, nhiều giếng nước đầu làng cũng dần không còn nữa. Có nơi người ta đập đi để xây nên những công trình mới, có nơi chẳng ai dùng đến giếng nước hoang phế lụi tàn. Những cũng có nơi người ta lại không thể bỏ thói quen ra giếng làng tắm giặt, lấy nước mỗi chiều mỗi sớm. Dù gì đi nữa, giếng làng vẫn luôn là một hình ảnh đẹp của quê hương, vẫn còn mãi trong tâm khảm mỗi người. Bởi quê nhà chẳng bao giờ là những điều xa lạ, và quê hương có trong mỗi người từ những ngụm nước nơi giếng làng mát rượi ngày xưa…

Phạm Tuấn Vũ