Xử lý nước thải công nghiệp, nhìn từ các cụm công nghiệp Tân An 1 và 2

Cụm công nghiệp Tân An 1 đã đi vào hoạt động được nhiều năm nay, tỷ lệ lấp đầy đạt trên 100%, thế nhưng đến nay vẫn chưa có hệ thống xử lý nước thải tập trung. Điều này đã gây khó khăn cho doanh nghiệp và là một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến đời sống của người dân vùng kề cận.

Toàn tỉnh có 1 Khu công nghiệp (KCN) và 7 Cụm công nghiệp (CCN) đã hình thành gồm: KCN Hòa Phú; CCN Tân An 1, Tân An 2 (TP. Buôn Ma Thuột), Cư Kuin, Ea Đar (Ea Kar), Krông Buk, Trường Thành (Ea H’leo), M’Drak với khoảng 104 dự án, tổng vốn đăng ký đầu tư trên 6.217 tỷ đồng. Trong đó có 48 dự án đã hoạt động, 18 dự án đang xây dựng và 38 dự án đăng ký đầu tư trên diện tích mặt bằng thuê dài hạn là 293, 27 ha. Ngoài KCN Hòa Phú hiện đã cơ bản hoàn thiện việc đầu tư xây dựng nhà máy xử lý nước thải tập trung, còn lại các CCN trên địa bàn tỉnh đều chưa được đầu tư hạng mục này. Ngay như CCN Tân An 1, hiện đã có 30 dự án đăng ký thuê 30,969 ha, tỷ lệ lấp đầy 103,23%, nhưng nước thải sản xuất vẫn trong tình trạng được doanh nghiệp tự xử lý cho thẩm thấu xuống đất hoặc thuê xe của các công ty môi trường đến chở đi nơi khác xử lý. Trung tá Lê Viết Trì, Đội trưởng Đội 2 Phòng Cảnh sát Môi trường cho biết: đơn vị thường xuyên tổ chức kiểm tra về lĩnh vực môi trường đối với các doanh nghiệp tại các khu, cụm CN trên địa bàn tỉnh, nhưng để xử lý triệt để các vi phạm cũng khó vì chỉ xử phạt doanh nghiệp nào vi phạm nghiêm trọng còn lại chủ yếu là tuyên truyền, nhắc nhở. Bởi tình trạng chung ở các CCN là chưa được đầu tư, xây dựng hệ thống nhà máy xử lý nước thải tập trung nên những hệ lụy về môi trường là không thể tránh khỏi, và những biện pháp khắc phục của doanh nghiệp cũng chỉ mang tính tạm thời...

Hệ thống xử lý nước thải tập trung chưa được đầu tư xây dựng tại các cụm công nghiệp đã gây nhiều khó khăn cho doanh nghiệp trong việc xử lý nước thải.

CCN  Tân An 2 hiện có 25 dự án đăng ký thuê 37,164 ha , với  tổng vốn đăng ký đầu tư 1.811 tỷ đồng, dự kiến thu hút 2.674 lao động, tỷ lệ lấp đầy 79,64% diện tích đất thuê. Trong 9 dự án đang triển khai xây dựng, có tổng mức đầu tư 125 tỷ đồng (tăng 31 tỷ đồng so với năm 2010), có 3 dự án đi vào sản xuất. Việc đầu tư xây dựng các công trình hạ tầng kỹ thuật ở các khu, CCN đang gặp khá nhiều khó khăn, nhất là hệ thống xử lý nước thải đòi hỏi vốn đầu tư khá cao, nên rất khó triển khai một cách đồng bộ. Chính vì vậy, các đơn vị sản xuất trong CCN Tân An 1 và 2 đều xử lý nước thải theo phương án cục bộ, mạnh ai nấy làm. Việc xả thải tuy không nhiều nhưng cũng ảnh hưởng đến nguồn nước của suối Ea Bưr, gây bức xúc cho người dân ở buôn Sut M’grư, xã Cư Suê (Cư M’gar) từ nhiều năm nay. Hiện hệ thống thoát nước thải và nhà máy xử lý nước thải tập trung CCN Tân An đã được UBND tỉnh phê duyệt, với quy mô trạm xử lý đạt tiêu chuẩn TCVN 5945-2005, công suất 2.500 m3/ngày, mạng lưới cống thoát nước đấu nối với tất cả các nhà máy có tổng chiều dài 5.200m, kinh phí 36 tỷ đồng từ ngân sách tỉnh. Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa triển khai do chưa được bố trí vốn.

Công nghiệp phát triển góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội địa phương phát triển, tuy nhiên phát triển công nghiệp mà thiếu quan tâm đầu tư đúng mức đến vấn đề môi trường thì những hệ lụy của nó sẽ khó lường. Ngoài ý thức của các doanh nghiệp trong bảo vệ môi trường, thì việc hoàn thiện hạ tầng kỹ thuật tại các khu, cụm CN, trong đó có việc đầu tư hệ thống xử lý nước thải tập trung cũng chính là để bảo đảm các điều kiện phục vụ cho hoạt động sản xuất của doanh nghiệp và môi trường sống chung quanh.