Miễn phí sách giáo khoa, mở cánh cửa tri thức

Trong mọi chính sách phát triển, giáo dục luôn được coi là nền tảng, là chìa khóa mở ra cánh cửa tương lai. Bởi vậy, mỗi bước đi cải cách trong lĩnh vực này đều có sức lan tỏa lớn.

Việc Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 71-NQ/TW về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo, trong đó có mục tiêu phấn đấu đến năm 2030 cung cấp miễn phí sách giáo khoa cho học sinh, vì thế không chỉ là một quyết định hành chính, mà còn là thông điệp mạnh mẽ về khát vọng dựng xây một xã hội công bằng, nhân văn.

Ngay khi được ban hành, chủ trương này nhận được sự đồng thuận của đông đảo các tầng lớp nhân dân. Nhiều ý kiến cho rằng, đây là một chính sách mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc, thể hiện quyết tâm của Đảng và Nhà nước trong việc chăm lo toàn diện cho sự nghiệp giáo dục, biến khẩu hiệu thành hành động cụ thể, hướng đến sự phát triển bền vững của đất nước.

Ảnh minh họa: Thanh Hường

Từ lâu, “Giáo dục là quốc sách hàng đầu” đã trở thành câu nói quen thuộc. Nhưng để lời khẳng định ấy thực sự đi vào đời sống, không chỉ dừng ở khẩu hiệu, mà phải được hiện thực hóa bằng những chính sách cụ thể, thiết thực. Chính sách miễn học phí ở bậc phổ thông và sắp tới là cung cấp miễn phí sách giáo khoa chính là minh chứng rõ ràng cho điều đó.

Thực tế cho thấy, không ít trẻ em đã phải bỏ học vì hoàn cảnh gia đình quá khó khăn, không đủ khả năng mua sách vở, đồng phục. Một bộ sách giáo khoa mới mỗi năm, với nhiều gia đình nghèo, đặc biệt là ở vùng sâu, vùng xa, đó là khoản chi đáng kể. Khi Nhà nước đứng ra bảo đảm, gánh nặng ấy được trút bỏ, cánh cửa đến trường của trẻ em sẽ rộng mở hơn. Điều đó cũng có nghĩa là cơ hội tiếp cận tri thức trở nên công bằng hơn, không phân biệt xuất thân hay điều kiện kinh tế.

Ý nghĩa xã hội của chính sách càng trở nên rõ ràng khi đặt trong bối cảnh hiện nay. Với hơn 20 triệu học sinh phổ thông trên cả nước, việc miễn phí sách giáo khoa không chỉ hỗ trợ kinh tế cho hàng triệu gia đình, mà còn là cam kết mạnh mẽ: không để trẻ em nào bị bỏ lại phía sau. Mỗi học sinh đều có quyền được học tập trong điều kiện tốt nhất có thể, để trưởng thành và góp phần xây dựng đất nước. Đây là một sự đầu tư mang tính chiến lược, không chỉ giải quyết vấn đề trước mắt mà còn kiến tạo nền tảng vững chắc cho tương lai.

Tuy nhiên, đi cùng với quyết tâm chính trị ấy là những thách thức không nhỏ. Việc cung cấp miễn phí sách giáo khoa cho toàn bộ học sinh đòi hỏi nguồn ngân sách rất lớn, kèm theo đó là cơ chế quản lý, phát hành và phân phối thật chặt chẽ. Không chỉ cần in và phát sách, mà còn phải tính đến việc sử dụng lâu dài, tái sử dụng, để tránh tình trạng lãng phí.

Kinh nghiệm quốc tế cho thấy, ở nhiều nước, sách giáo khoa thường được quản lý theo hình thức mượn - trả qua hệ thống thư viện trường học thay vì phát mới hằng năm. Cách làm này vừa tiết kiệm chi phí, vừa góp phần giáo dục học sinh ý thức gìn giữ sách và trân trọng tri thức. Việt Nam có thể tham khảo để xây dựng cơ chế phù hợp, bảo đảm hiệu quả và bền vững cho chính sách.

Có thể nói, Nghị quyết số 71-NQ/TW đã mở ra một chương mới cho giáo dục Việt Nam, khẳng định tầm nhìn chiến lược của Đảng và Nhà nước trong việc chăm lo cho thế hệ mai sau. Từ chính sách miễn học phí cho học sinh phổ thông, sau đó tiến thêm bước dài là miễn phí sách giáo khoa, Nhà nước đã gửi đi một thông điệp rõ ràng: đầu tư cho giáo dục là đầu tư cho tương lai của dân tộc. Và đó chính là sự đầu tư bền vững nhất.

Việt An