Xung quanh việc sử dụng vũ khí của kiểm lâm Vườn Quốc gia Yok Đôn

Theo lời kể của anh Đặng Doãn Ngọc Huấn (ở đường Đào Duy Từ, TP. Buôn Ma Thuột), vào đêm 2-8, anh lái xe ô tô bán tải mang BKS 47C - 00.936 chở một người quen đi thăm bà con ở huyện Ea Súp, khi về đến đoạn tỉnh lộ 1 nối với đường về huyện Cư M’gar liền bị 2 chiếc xe kiểm lâm Vườn Quốc gia (VQG) Yok Đôn bám đuổi. Truy đuổi xe anh đến xã Quảng Hiệp (huyện Cư M’gar), ông Trần Văn Thành (Quyền Giám đốc VQG Yok Đôn, ngồi trên chiếc xe của Vườn mang BKS 47C - 2560) đã nổ súng K59 bắn 3 phát vào xe anh Huấn. Thấy thế, anh Huấn tăng tốc xe chạy về nhà và xe kiểm lâm VQG Yok Đôn không truy đuổi nữa. Sáng hôm sau, khi kiểm xe thì anh Huấn phát hiện có 2 vết đạn trên xe và đi trình báo Công an huyện Buôn Đôn. “Nếu viên đạn bắn chệch lên chút nữa, chắc chắn sẽ trúng vào đầu của tôi. Rõ ràng, kiểm lâm cố tình bắn chúng tôi chứ không phải chỉ thiên”, anh Huấn bức xúc.

Anh Y Kút Ayun bị kiểm lâm VQG Yok Đôn bắn bị thương ở hai chân phải điều trị tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh.

Trước đó, đêm 22-7, anh Y Kút Ayun (ở buôn Tul B, xã Ea Wer, huyện Buôn Đôn) đi thăm ruộng về đến khu vực nghĩa địa thôn 9, xã Ea Wer thì gặp đám đông hơn 10 người (trong đó có 4 kiểm lâm) đang vây quanh một khúc gỗ căm xe (dài khoảng 2,5m, đường kính 35cm). Khi anh đến gần khúc gỗ, liền bị ông Nguyễn Văn Hào (Đội phó Đội Kiểm lâm cơ động số 2 VQG Yok Đôn) lấy súng AK bắn hai phát vào hai chân. Sau đó, anh được người thân đưa đi cấp cứu tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh.

Bà Lê Thị Tuyết Vân (ở xã Krông Na, huyện Buôn Đôn) cũng cho hay: Vào ngày 30-7, bà xuống trụ sở Vườn báo tin xe chở gỗ, ông Nguyễn Văn Hào liền chỉ đạo ông Phạm Hữu Thông (kiểm lâm vườn) đóng cửa nhốt bà lại. Sau đó, ông Hào lấy roi điện đánh vào tay bà Vân, làm gãy một ngón bàn tay phải của bà. Chính ông Nguyễn Văn Hào cũng là người chỉ đạo kiểm lâm Vườn bắn vào lốp chiếc xe Công an huyện Buôn Đôn trên đường làm nhiệm vụ vào ngày 25-4. Nhưng không hiểu sao, hiện ông Nguyễn Văn Hào chẳng bị kiểm điểm hay xử lý gì cả. Thậm chí, ông Trần Văn Thành còn cho biết Vườn đã khen thưởng và biểu dương vụ ông Hào bắn vào chân anh Y Kút (!).

Khi được hỏi vì sao lại bắn vào xe anh Đặng Doãn Ngọc Huấn khi xe không chở gỗ hay thú rừng gì cả, ông Trần Văn Thành lý giải: “Chiếc xe anh Huấn ngăn cản xe kiểm lâm Vườn truy bắt xe chở gỗ lậu, vì thế chúng tôi buộc phải bắn chiếc xe này để cảnh cáo. Chúng tôi có bằng chứng, còn việc đúng - sai sẽ có cơ quan Công an huyện Buôn Đôn làm rõ!”. Cũng theo ông Thành, việc ông Nguyễn Văn Hào bắn vào chân anh Y Kút do “tình thế bắt buộc”. Ông Thành cho biết:

Vào đêm 22-7, Đội Kiểm lâm cơ động số 2 của Vườn phát hiện lâm tặc chở gỗ trên xe cày và đuổi theo đến khu vực thôn 9, xã Ea Wer thì lâm tặc hất gỗ xuống đường chạy thoát, rồi huy động thêm người đến uy hiếp kiểm lâm nhằm tẩu tán tang vật. Trước tình thế đó, ông Hào buộc phải nổ súng răn đe nhằm bảo vệ hiện trường, nhưng không may đạn lạc đã trúng vào chân anh Y Kút.

Đối chiếu với những trường hợp được nổ súng quy định tại Pháp lệnh quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ của Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành ngày 30-6-2011, những trường hợp nêu trên chưa đến mức độ buộc kiểm lâm VQG Yok Đôn phải nổ súng. Được biết, VQG Yok Đôn hiện được cấp 40 khẩu súng AK, hơn 20 khẩu súng K59 và 40 khẩu súng bắn đạn cao su để trang bị cho lực lượng kiểm lâm. Từ đầu năm đến nay, kiểm lâm đã nhiều lần nổ súng truy đuổi lâm tặc xâm nhập vào VQG Yok Đôn khai thác gỗ lậu. Tuy nhiên, trong một số trường hợp cụ thể thì việc sử dụng vũ khí cần phải được xem xét, rút kinh nghiệm để tránh xảy ra những hậu quả đáng tiếc.

Những trường hợp được nổ súng

Ngày 30-6-2011, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã ban hành Pháp lệnh quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ. Pháp lệnh quy định có 7 trường hợp được nổ súng như sau:

a) Đối tượng đang sử dụng vũ lực, vũ khí, vật liệu nổ trực tiếp đe dọa đến tính mạng người thi hành công vụ hoặc người khác;

b) Đối tượng đang sử dụng vũ khí, vật liệu nổ tấn công hoặc đe dọa sự an toàn của công trình quan trọng liên quan đến an ninh quốc gia, mục tiêu quan trọng được bảo vệ theo quy định của pháp luật;

c) Đối tượng đang thực hiện hành vi cướp súng của người thi hành công vụ;

d) Đối tượng đang sử dụng vũ khí gây rối trật tự công cộng có thể gây hậu quả rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng;

đ) Đối tượng đang đánh tháo người bị giam, người bị dẫn giải do phạm tội đặc biệt nghiêm trọng, tái phạm nguy hiểm; người bị giam, giữ, bị dẫn giải, bị áp giải do phạm tội đặc biệt nghiêm trọng đang chạy trốn hoặc chống lại;

e) Được phép bắn vào phương tiện giao thông cơ giới đường bộ, phương tiện giao thông đường thủy nội địa để dừng phương tiện đó trong các trường hợp sau, trừ phương tiện giao thông của các cơ quan đại diện ngoại giao, cơ quan lãnh sự nước ngoài, cơ quan đại diện tổ chức quốc tế:

Đối tượng điều khiển phương tiện đó tấn công hoặc đe dọa trực tiếp đến tính mạng người thi hành công vụ hoặc người khác;

Khi biết rõ phương tiện đó do đối tượng phạm tội điều khiển cố tình chạy trốn, trừ trường hợp trên phương tiện có chở khách hoặc có con tin;

Khi biết rõ trên phương tiện cố tình chạy trốn có đối tượng phạm tội hoặc vũ khí, vật liệu nổ trái phép, tài liệu phản động, bí mật nhà nước, ma túy số lượng lớn, tài sản đặc biệt quý hiếm, bảo vật quốc gia, trừ trường hợp trên phương tiện có chở khách hoặc có con tin;

g) Động vật đang đe dọa đến tính mạng và sức khỏe của người thi hành công vụ hoặc người khác.

Công Hoan