EU thông qua quy định tăng cường kiểm soát công dân châu Âu

Tại phiên họp toàn thể ngày 16-2 tại Strasbourg (Pháp), Nghị viện châu Âu (EP) đã thông qua văn bản chỉ thị liên quan vấn đề chống khủng bố.

Được soạn thảo sau vụ tấn công khủng bố tại Paris ( Pháp) cuối năm 2015, văn bản đưa ra đề xuất xếp hành vi chuẩn bị tấn công khủng bố vào mục tội phạm hình sự. Văn bản đề xuất truy tố hình sự đối với hành động lên kế hoạch hay chuẩn bị các vụ tấn công. Ví dụ, việc các cá nhân mượn cớ đi du lịch ra nước ngoài để đến Syria gia nhập hàng ngũ tổ chức "Nhà nước Hồi giáo" (IS) tự xưng hoặc đến một nước châu Âu khác để thực hiện tấn công, từ nay sẽ bị khép vào tội hình sự.

Chỉ thị cũng xếp các hành vi thực hiện đào tạo hay được đào tạo để trở thành khủng bố, thu thập nguồn tài chính với ý định sử dụng hoặc tài trợ cho mục đích tấn công khủng bố… vào mục tội phạm hình sự. Cuối cùng là hành vi cổ súy cho khủng bố như việc ca ngợi những kẻ khủng bố hoặc có hành động tuyên truyền kích động khủng bố trên mạng cũng thuộc hành vi phạm tội hình sự.

Văn bản đã được các đại biểu EP thông qua với 498 phiếu thuận, 114 phiếu chống và 29 phiếu trắng.

Các nước thành viên có 18 tháng để đưa các nội dung của chỉ thị vừa được thông qua vào hệ thống luật pháp của nước mình.

Bên cạnh đó, một văn bản quy định việc tăng cường kiểm soát các công dân châu Âu và công dân các nước thứ ba nhập cảnh vào lãnh thổ châu Âu cũng đã được các đại biểu EP thông qua vào ngày 16-2.

Thời gian qua, phần lớn những vụ tấn công khủng bố diễn ra trên lãnh thổ châu Âu là do các công dân châu Âu thực hiện. Trong đó một số là các chiến binh đã từng tham gia thánh chiến tại nước ngoài. Ước tính, khoảng 5.000 công dân châu Âu cực đoan có thể đã đến chiến đấu tại Syria và Iraq. Phần lớn trong số này xuất thân từ bốn quốc gia thành viên Liên minh châu Âu là Pháp, Anh, Đức và Bỉ.

Theo một kết quả nghiên cứu của Cơ quan cảnh sát châu Âu (Europol), khoảng 20 - 30% số chiến binh đi ra nước ngoài sẽ quay trở lại châu Âu.
Trong những tháng tới, nếu IS gặp khó khăn trên thực địa tại Syria và Iraq, số lượng chiến binh tham gia thánh chiến tìm đường quay trở lại châu Âu có thể sẽ tăng lên. Cùng với đó, hiện tượng "sói đơn độc" cũng có nguy cơ gia tăng tại châu Âu và các cuộc tấn công do những kẻ cuồng tín này tiến hành sẽ gây nhiều khó khăn cho việc thực hiện công tác phòng chống của nhà chức trách.

Trong một diễn biến khác, Thủ tướng Đức hôm 14-2 tuyên bố sẽ đẩy nhanh việc trục xuất những người nhập cư bất hợp pháp. Đây là động thái được xem là cứng rắn nhất kể từ khi cuộc khủng hoảng nhập cư bùng phát năm 2015. Đây cũng được xem là một vấn đề rất nhạy cảm không chỉ tại Đức, mà cả những nước liên quan kể từ sau vụ tấn công khủng bố nhằm vào một khu chợ Giáng sinh ở trung tâm thủ đô Berlin hồi cuối năm 2016, mà thủ phạm được xác định là một người nhập cư Tuynidi.

Toàn cảnh phiên bỏ phiếu về CETA của Nghị viện châu Âu ở Strasbourg (Pháp) ngày 15-2. (Ảnh: EPA/TTXVN)

Thủ tướng Đức Angela Merkel hôm 14-2 đã tiếp đón người đồng cấp Tunisia Youssef Saheh ở thủ đô Berlin. Đây là cuộc gặp đầu tiên giữa hai nhà lãnh đạo kể từ sau vụ tấn công khủng bố ở trung tâm thủ đô Berlin, Đức hôm 19-12-2016. Thủ phạm khi đó được xác định là một người nhập cư Tunisia đang trong thời gian chờ bị trục xuất về nước, song chưa được phía Tunisia chấp nhận.

Phát biểu tại cuộc họp báo chung sau cuộc gặp, bà Merkel cho biết, năm ngoái 116 công dân Tunisia đã rời nước Đức sau khi yêu cầu xin tị nạn của họ bị bác bỏ. Song theo bà, điều này vẫn chưa đủ nhanh và chính phủ hai nước đang thảo luận cách thức để có thể cải thiện tiến trình này. Bà Merkel nói: “Cả Đức và Tunisia đều là tâm điểm của chủ nghĩa khủng bố quốc tế và chúng tôi có sự liên hệ với nhau, đặc biệt sau vụ tấn công khủng bố ở trung tâm thủ đô Berlin hồi cuối năm 2016 vừa qua, mà thủ phạm được xác định là một người gốc Tunisia.”

Tuy nhiên, ngay trước cả khi diễn ra cuộc gặp với Thủ tướng Đức Angela Merkel, Thủ tướng Tunisia Youssef Saheh đã bác bỏ hoàn toàn những yêu cầu, cũng như chỉ trích của Đức cho rằng, nước này gây cản trở cho tiến trình trục xuất những người nhập cư bất hợp pháp, ước tính khoảng 1.000 đến 1.500 trường hợp, trong đó có cả những phần tử Hồi giáo cực đoan.

Chính phủ Đức cũng phát đi thông điệp tương tự với Algeria và Morocco. Cụ thể, đối với trường hợp của Tunisia, nước này bị cáo buộc đã trì hoãn nhiều tháng trong suốt năm 2016 việc tiếp nhận trở lại Anis Amri, thủ phạm vụ tấn công hôm 19-12-2016 làm 12 người thiệt mạng và được cho là có liên hệ với IS.

Có thể nói trong bối cảnh năm 2017 được xem là năm bầu cử tại Đức, thì vấn đề nhập cư đang là một ưu tiên hàng đầu trong các chương trình nghị sự của Thủ tướng Angela Merkel. Bởi thực tế, chính sách mở cửa với người nhập cư hồi năm 2015 của bà đang là tâm điểm của những chỉ trích hiện nay, thậm chí ngay cả trong chính đảng bảo thủ của bà. Đảng chống nhập cư AfD đã nhân cơ hội này để tăng cường ảnh hưởng trong bức tranh chính trị tại Đức khi không ngừng chỉ trích Thủ tướng Merkel đã đặt đất nước vào vòng nguy hiểm. Tuy nhiên, đây lại là một vấn đề không hề đơn giản.

Còn nhớ, cuối năm 2016, trong bối cảnh tại Đức nổi lên nhiều cuộc tranh cãi về trường hợp của Anis Amri, các cuộc biểu tình diễn ra thường xuyên phản đối việc trục xuất những phần tử Hồi giáo thánh chiến người Tunisia. Bởi theo Liên hiệp quốc, với khoảng 5.500 người tham gia các tổ chức như IS, đặc biệt là tại Iraq và Syria, Tunisia là một trong những nơi tuyển mộ chính cho những nhóm cực đoan này. Sự quay trở lại đất nước của các phần tử cực đoan có thể đặt Tunisia nói riêng và thế giới nói chung vào một thảm họa mới.

Hà Dương (Theo VOV, TTXVN)