Quản lý và bảo vệ nguồn nước: Trách nhiệm không của riêng ai

Chất lượng và trữ lượng nước đang bị suy giảm ngày càng nghiêm trọng, ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng cuộc sống, và việc khai thác sử dụng nguồn nước đang là thực trạng đáng báo động không chỉ riêng trên địa bàn Dak Lak. Chính vì vậy, Tuần lễ nước sạch và vệ sinh môi trường năm 2014 đã chọn chủ đề “Tăng cường quản lý khai thác các công trình cấp nước và vệ sinh hiệu quả, bền vững” nhằm kêu gọi các tầng lớp nhân dân có những hành động thiết thực để quản lý và bảo vệ nguồn nước.

Các đoàn viên thanh niên trên địa bàn thị trấn Ea Đrăng nhặt rác, nhổ cỏ xung quanh khu vực bờ hồ.

Những năm gần đây, tại Tây Nguyên nói chung, Dak Lak nói riêng, tài nguyên nước đang suy giảm nghiêm trọng do nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó nguyên nhân chính là do suy giảm rừng tự nhiên, do việc sử dụng đất thiếu khoa học; do áp lực phát triển kinh tế. Ở Dak Lak, việc khai thác nước ngầm vượt quá mức an toàn, theo đánh giá của cơ quan chức năng, nếu như năm 2000 chỉ khai thác sử dụng khoảng 2-2,2 triệu m³/ngày thì nay tăng lên khoảng 2,7 triệu m³/ngày trong mùa khô, trong khi mực nước ngầm đã tụt giảm trung bình 3-5 m, có nơi lên đến 7-8 m. Vào mùa khô, nước đã không còn đủ cung cấp cho nhu cầu sinh hoạt của người dân, nên nhiều nơi ở huyện Krông Bông, Krông Ana… người dân phải đi mua nước về sinh hoạt, còn ở vùng đô thị thì phải cắt nước luân phiên như TP. Buôn Ma Thuột. Công tác quản lý, khai thác nước rất khó khăn, bởi nhu cầu sử dụng nước của người dân ngày một lớn, nhất là để phục vụ sản xuất nông nghiệp - điều đó cho thấy nguy cơ thiếu nước là rõ ràng và đang ở mức báo động. Sự cạnh tranh giữa sử dụng nước cho thủy điện và các nhu cầu tiêu thụ nước cho sản xuất nông nghiệp đã xảy ra trong mùa khô. Tây Nguyên đang đứng trước thách thức lớn về bảo đảm an ninh nguồn nước cho phát triển kinh tế - xã hội bền vững. Sẽ rất khó khăn nếu ngay từ bây giờ chúng ta không có những cơ chế, chính sách để chia sẻ nguồn nước một cách hợp lý và thay đổi việc quản lý, sử dụng và bảo vệ tài nguyên nước theo hướng tích cực hơn.

Trong điều kiện tài nguyên nước đang trở nên khan hiếm thì mỗi công dân và toàn xã hội phải nâng cao trách nhiệm gìn giữ, bảo vệ, cũng như việc khai thác, sử dụng nguồn nước phải tiết kiệm, hài hòa các lợi ích. Những năm qua, Dak Lak  đã có nhiều biện pháp đẩy mạnh công tác quản lý, khai thác, sử dụng hiệu quả tài nguyên nước. Việc bảo đảm các yêu cầu khai thác, sử dụng nguồn nước phục vụ cho nhu cầu sinh hoạt từng bước được cải thiện, tỷ lệ người dân được tiếp cận nguồn nước sạch, nước hợp vệ sinh ở cả khu vực đô thị và nông thôn tăng lên hàng năm. Tính đến cuối năm 2013, toàn tỉnh có 90 công trình cấp nước tập trung nông thôn, tỷ lệ dân cư nông thôn sử dụng nước hợp vệ sinh đạt 81%, tăng 5,7% so với kế hoạch. Tại huyện Ea H’leo đã xây dựng được 8 công trình cấp nước tập trung và 1 công trình cấp nước sạch; tỷ lệ dân cư nông thôn được sử dụng nước hợp vệ sinh đạt 80%, dân đô thị được sử dụng nước sạch đạt 82%; về cơ bản đã giải quyết được tình trạng thiếu nước sinh hoạt cho một bộ phận không nhỏ người dân trên địa bàn huyện. Một trong những nguồn cấp nước sạch quan trọng là công trình hồ thủy lợi Ea Đrăng. Về lâu dài, đây có thể được lựa chọn làm nguồn nước chính để cấp nước sinh hoạt cho người dân trên địa bàn thị trấn. Vì vậy, bảo vệ nguồn nước, giữ gìn vệ sinh môi trường khu vực xung quanh các nguồn cấp nước nói chung và hồ Ea Đrăng nói riêng có vai trò quan trọng trong việc bảo đảm an ninh chất lượng, trữ lượng nguồn nước trên địa bàn huyện. Ông Nguyễn Thành Long, Phó Giám đốc Trung tâm nước sạch và môi trường nông thôn cho biết, quản lý và bảo vệ nguồn nước không chỉ là trách nhiệm của các ngành liên quan mà cần sự vào cuộc của các tầng lớp nhân dân chung tay bảo vệ và sử dụng có hiệu quả nguồn nước hiện có. Tuần lễ nước sạch và vệ sinh môi trường năm 2014 là điểm nhấn để đẩy mạnh công tác tuyên truyền nhằm nâng cao ý thức của người dân về trách nhiệm giữ gìn, bảo vệ môi trường, sử dụng tiết kiệm nguồn nước; đồng thời góp phần thay đổi hành vi của cộng đồng về thực hiện tốt hành vi vệ sinh công cộng, sử dụng tiết kiệm tài nguyên thiên nhiên, giữ gìn môi trường xanh, sạch, đẹp.

Hưởng ứng mạnh mẽ Tuần lễ nước sạch và vệ sinh môi trường năm 2014, các đoàn viên, thanh niên trên địa bàn đã có nhiều hoạt động thiết thực như dọn dẹp vệ sinh và trồng cây xanh xung quanh khu vực hồ Ea Đrăng. Anh Trương Công Cử, Bí thư Đoàn thanh niên thị trấn Ea Đrăng cho hay: nhận thức được vai trò của nước trong cuộc sống và phát triển kinh tế xã hội nên đoàn viên thanh niên trên địa bàn thị trấn luôn nêu cao ý thức trong việc bảo vệ nguồn nước và môi trường xung quanh, nhất là thay đổi hành vi ứng xử với môi trường nước, như không vứt rác bừa bãi gây ô nhiễm nguồn nước, không sử dụng nước lãng phí…, góp phần tuyên truyền, vận động người thân, cộng đồng xung quanh cùng hưởng ứng, tham gia.

Thuận Nguyễn