Nga-NATO tiếp tục đối đầu sau vụ Mỹ kích hoạt lá chắn tên lửa

Nga vừa tuyên bố sẽ thiết lập 2 đơn vị mới tại Quân khu phương Tây cũng như một sư đoàn mới ở Quân khu phương Nam. Đây được coi như một động thái đáp trả của Nga trước việc NATO tăng cường các hoạt động quân sự gần biên giới Nga.

Bộ Ngoại giao Nga ngày 16-5 khẳng định nước này có quyền tiến hành các biện pháp đáp trả trước việc Mỹ và khối NATO kích hoạt một lá chắn phòng thủ tên lửa đặt tại châu Âu. Theo người phát ngôn Bộ Ngoại giao Maria Zakharova, Nga rất sẵn lòng hợp tác với NATO và Mỹ trong việc xây dựng một hệ thống phòng thủ tên lửa chung. Tuy nhiên, trước những hành động đơn phương của Mỹ và NATO, thì Nga chắc chắn bảo lưu quyền thực thi các biện pháp đáp trả. Bà Zakharova cho biết: “Nga đã nhiều lần chỉ ra những nguy hiểm khi hệ thống phòng thủ tên lửa được triển khai dọc khu vực. Nhưng mối quan tâm của chúng tôi đã bị phớt lờ. Do đó, chúng tôi đã có những sự sẵn sàng riêng của mình, trong đó có cả việc chúng tôi chuẩn bị các biện pháp quân sự và kỹ thuật để đối phó”.

Hệ thống phòng thủ tên lửa của Mỹ ở căn cứ Deveselu, Romania. (Nguồn: lockheedmartin.com)

Trước đó, ngày 12-5, Mỹ và NATO kích hoạt lá chắn phòng thủ tên lửa tại một căn cứ Không quân ở Deveselu, miền Nam Romania, sau nhiều năm lập kế hoạch và đầu tư hàng tỷ USD. Hệ thống phòng thủ tên lửa tại Romania là một phần quan trọng trong hệ thống phòng thủ tên lửa của Mỹ ở khu vực châu Âu. Không những thế, Mỹ cũng sẽ triển khai xây dựng một hệ thống phòng thủ tương tự tại Ba Lan, dự kiến hoạt động vào năm 2018 nhằm tạo ra một hệ thống phòng thủ thường trực 24/24 giờ cho NATO, bổ sung cho các hệ thống radar và tàu chiến đang hoạt động ở Địa Trung Hải.

Những bước đi liên tiếp này của Mỹ và NATO khiến Nga cho rằng, động thái này nhằm hủy hoại sự cân bằng chiến lược ở châu Âu, mặc dù Mỹ khẳng định lá chắn tên lửa chỉ trực tiếp chống lại mối đe dọa của những tên lửa tầm ngắn và tầm trung từ “những quốc gia hiếu chiến” như Iran, tức là không có ý định nhằm vô hiệu hóa tên lửa của Nga. Tuy nhiên trên thực tế, khi mối quan hệ giữa phương Tây và Iran đang có những thay đổi cơ bản và hệ thống của NATO không chỉ có khả năng phòng thủ mà cả tấn công và lại được triển khai rất gần Nga thì những lo ngại của Nga là có cơ sở.

Chính vì thế, để đối phó với hệ thống lá chắn phòng thủ của NATO ngay sát sườn của mình, Nga đã tuyên bố thành lập hai sư đoàn mới ở Smolensk và Voronezh ở khu vực phía Tây, cùng một sư đoàn khác ở Rostok trên sông Đông (Rostov-on-Don) ở khu vực phía Nam. Ở dọc biên giới với Phần Lan, khu vực Baltic và Ba Lan, Nga cũng đang triển khai hệ thống chống xâm nhập, cho phép giám sát và theo dõi các mục tiêu di động cùng đường di chuyển của chúng. Ngoài ra, Tư lệnh lực lượng Tên lửa chiến lược Nga (SMF) Sergey Karakayev cũng cho biết, Nga đang phát triển tên lửa đạn đạo liên lục địa mới (ICBM) có khả năng xuyên thủng lá chắn phòng thủ của Mỹ.

Mỹ đã bày tỏ quan ngại trước tuyên bố của Tổng thống Nga Vladimir Putin cho rằng hệ thống phòng thủ tên lửa Mỹ triển khai tại châu Âu là một mối đe dọa an ninh, đồng thời cảnh báo Moskva sẽ thực hiện các biện pháp cần thiết để duy trì sự cân bằng chiến lược.

Binh sĩ NATO tập trận tại Đức. Ảnh Reuters

Thứ trưởng Quốc phòng Mỹ Robert Work bày tỏ hy vọng Moskva sẽ xem xét lại quan điểm của mình. Trước đó, ông này khẳng định hệ thống phòng thủ tên lửa của nước này ở châu Âu sẽ không đóng vai trò như một lá chắn tương lai để chống lại các rocket của Nga.

Giới chức Lầu Năm Góc đưa ra phản ứng trên sau khi Tổng thống Putin nêu rõ Nga sẽ không để bị lôi kéo vào một cuộc chạy đua vũ trang, song sẽ điều chỉnh các kế hoạch hiện đại hóa quân đội để vô hiệu hóa những mối đe dọa đối với an ninh của Nga và "sẽ làm mọi điều cần thiết để bảo đảm và duy trì sự cân bằng chiến lược".

Những động thái trên đang khiến nhiều người lo ngại về một cuộc chạy đua vũ trang, hoặc một cuộc Chiến tranh Lạnh kiểu mới có thể xảy ra giữa Nga với Mỹ và NATO.

Hồng Hải (Theo VOV, TTXVN)