Những “đại sứ số” của buôn làng

Thay vì tập trung vào các lớp học, lớp tập huấn quy mô lớn, phong trào “Bình dân học vụ số” triển khai trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk đang phát huy được mạng lưới cán bộ ngay tại cơ sở để phổ cập tri thức số cho người dân, nhất là tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Họ được ví như những “đại sứ số” của buôn làng, kiên trì từng bước hình thành nên những công dân số ở địa phương.

Mỗi nóc nhà là một “lớp học số”

Anh Y Kuynh Ayun, dân tộc Êđê, ở buôn Tah, xã Cuôr Đăng trước đây chỉ dùng điện thoại để nghe gọi và xem tin tức, chưa từng biết đến công nghệ hay cách sử dụng các tiện ích, dịch vụ số khác. Biết anh “mù” về công nghệ, trong những buổi trà nước sau giờ lên nương, buôn trưởng Y Bhăng Niê tỉ mỉ hướng dẫn anh từng bước cách thức đăng nhập, sử dụng mạng xã hội, cách tạo tài khoản VNeID, thanh toán số… khiến anh rất hào hứng.

Anh Y Kuynh chia sẻ: “Trước đây tôi rất ngại khi nói đến công nghệ và nghĩ sẽ chẳng bao giờ mình làm được. Nhưng khi được buôn trưởng hướng dẫn rồi, tôi mới thấy công nghệ không khó như mình từng nghĩ. Giờ đây, tôi đã biết tra cứu thông tin, thực hiện các thủ tục hành chính trực tuyến”.

Tương tự, buôn Cư Ênul B, xã Dang Kang có tỷ lệ đồng bào dân tộc thiểu số chiếm đến hơn 90% dân số. Đời sống khó khăn cộng với hạn chế về hạ tầng, trình độ… đã tạo nên một "khoảng cách số” đáng kể cho người dân ở 145 nóc nhà trong buôn.

Chị H’Uên Niê (thứ hai, từ phải sang), hướng dẫn công nghệ cho bà con trong buôn.

Quyết tâm không để một ai bị bỏ lại phía sau trong hành trình chuyển đổi số quốc gia, chị H’Uên Niê, Bí thư chi bộ buôn Cư Ênul B đã biến mỗi nóc nhà thành “một lớp học số” để phổ cập kiến thức, kỹ năng công nghệ thông tin cho bà con. Chị đã cùng các đảng viên khác đến từng nhà, chỉ từng thao tác về cách tạo tài khoản điện tử, hướng dẫn bà con sử dụng các nền tảng số để thực hiện các thủ tục hành chính, cách quảng bá sản phẩm nông nghiệp trên mạng xã hội... Bên cạnh đó, chị cũng dành nhiều thời gian để phổ biến kiến thức về an toàn trên không gian mạng...

Đưa buôn làng hội nhập nhờ công nghệ số

Đợt cao điểm 100 ngày “Bình dân học vụ số” triển khai trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk đã đạt nhiều kết quả nổi bật. Đến nay, 100% xã, phường thành lập Ban Chỉ đạo Chuyển đổi số; 100% thôn, buôn, tổ dân phố có Tổ công nghệ số cộng đồng; hơn 19.500 cán bộ, công chức, viên chức đã tham gia tập huấn kỹ năng số, đạt 100% chỉ tiêu. Đáng chú ý, toàn tỉnh Đắk Lắk có hơn 130.000 người đăng ký chữ ký số qua VNeID, vượt xa chỉ tiêu giao ban đầu 5.000 người dân. Qua đó góp phần nâng cao năng lực, kỹ năng số trong nhân dân, thúc đẩy hình thành xã hội số trên địa bàn tỉnh.

Thành công này, đặc biệt là tại các buôn làng xa xôi, chính là minh chứng rõ ràng cho vai trò quan trọng của những "đại sứ số" như buôn trưởng Y Bhăng Niê, Bí thư chi bộ H’Uên Niê... Nhờ am hiểu sâu sắc văn hóa, tập quán địa phương, họ đã tìm ra phương pháp truyền đạt phù hợp và dễ hiểu nhất cho bà con.

Không chỉ là người truyền đạt kiến thức, những “đại sứ số” ở buôn làng còn là người khơi dậy niềm tin, thay đổi thói quen và tư duy của cộng đồng. Chị H’Uên Niê kể: “Lúc đầu, nhiều bà con còn e ngại bảo học công nghệ để làm gì. Nhưng khi tôi hướng dẫn cách dùng điện thoại tra cứu giá cà phê, học cách trồng trọt mới, hay gọi video cho con cháu ở xa thì họ bắt đầu thích. Từ đó, tôi lồng ghép việc hướng dẫn làm hồ sơ trực tuyến, thanh toán không dùng tiền mặt… cho bà con".

Buôn trưởng Y Bhăng Niê (bìa trái) ở buôn Tah, xã Cuôr Đăng đến tận nhà để phổ cập tri thức số cho người dân.

Sự gương mẫu, tận tâm của các bí thư chi bộ, buôn trưởng đã giúp công cuộc chuyển đổi số không còn là một khái niệm xa vời mà trở thành công cụ thiết thực, gần gũi giúp nâng cao chất lượng cuộc sống, phát triển kinh tế và bảo tồn văn hóa truyền thống trong thời đại mới.

Từ việc sử dụng điện thoại thông minh để truyền đạt thông tin, đến việc hướng dẫn bà con khai thác mạng internet, sử dụng các ứng dụng phục vụ đời sống, sản xuất…, những "đại sứ số" của buôn làng đã để lại dấu ấn rõ nét trong hành trình hình thành nên những công dân số ở địa phương.

Đỗ Lan