Tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp thuê đất

Xác định lại giá thuê đất sát với thị trường chuyển nhượng quyền sử dụng đất trong điều kiện bình thường để điều chỉnh đơn giá thuế đất là đúng quy định. Tuy nhiên cần xác định mức giá cụ thể cho phù hợp với từng thời điểm, đó là đề nghị của nhiều sở ngành trong việc tham mưu với UBND tỉnh nhằm tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp khi thực hiện Nghị định 121...

Ngày 30-12-2010, Chính phủ ban hành Nghị định 121/2010/NĐ-CP về “sửa đổi bổ sung một số điều của Nghị định 142/2005/NĐ-CP của Chính phủ về thu tiền thuê đất, thuê mặt nước”. Hết thời hạn ổn định 5 năm, UBND tỉnh tiến hành điều chỉnh đơn giá thuê đất đối với những đơn vị thuê đất là tổ chức, doanh nghiệp. Việc điều chỉnh này cũng dựa trên căn cứ Nghị định 121. Cụ thể, sửa đổi, bổ sung điều 5a của Nghị định 142 về đơn giá thuê đất, Nghị định 121 nêu rõ: Trường hợp thuê đất trả tiền hằng năm thì đơn giá thuê đất một năm tính bằng 1,5% giá đất theo mục đích sử dụng đất thuê do UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương ban hành theo quy định của Chính phủ về phương pháp xác định giá đất và khung giá các loại đất. Như vậy đối chiếu giữa hai nghị định trên, tỷ lệ phần trăm để xác định đơn giá thuê đất trên địa bàn tỉnh đã tăng từ 0,5% lên 1,5%, kéo theo đơn giá thuê đất năm 2011 có mức tăng dao động từ 3,3 đến 15 lần so với năm 2006. Theo hầu hết phản ánh của doanh nghiệp, thực hiện Nghị định này, doanh nghiệp thuê đất gặp khó khăn trong sản xuất kinh doanh do tiền thuê đất tăng… đột biến.

Đại diện cho một trong những đơn vị trực tiếp thu khoản thuế này,  ông Trần Văn Ánh, Chi cục trưởng Chi cục Thuế TP. Buôn Ma Thuột phân tích: Lâu nay việc thuê đất giá rẻ dẫn đến lãng phí tài nguyên đất, nhiều doanh nghiệp thích “ôm” nhiều đất thậm chí cho đơn vị khác thuê lại. Nghị định 121 cũng như việc điều chỉnh giá thuê đất của UBND tỉnh là một chủ trương đúng nhằm quản lý chặt chẽ hơn tài sản công này đồng thời cũng đánh giá thực chất hơn năng lực, khả năng quản lý sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Điều doanh nghiệp và cơ quan thực thi mong muốn là việc điều chỉnh cần tính đến thời điểm, có lộ trình để bảo đảm dung hòa được hai mục đích trên. Thực tế hệ số giá thuê đất tăng từ 0,5 lần lên 1,5 lần khiến doanh nghiệp không khỏi lao đao trong bối cảnh chung nền kinh tế lạm phát tăng. Đơn cử như Công ty Cổ phần Cơ khí giao thông tiền thuê đất năm 2010 là 565 triệu đồng, theo giá thuê đất mới số tiền phải nộp năm 2011 là 5 tỷ 485 triệu đồng. Với con số hơn 200 doanh nghiệp trên địa bàn thành phố phải nộp tiền thuê đất do Chi cục Thuế TP. Buôn Ma Thuột quản lý thì hiện có đến 153 danh nghiệp nợ tiền thuê đất, tổng số tiền trên 74 tỷ đồng trong khi lập bộ là 97 tỷ đồng. Không thể xoay sở nổi số tiền thuê đất phải nộp, hiện có một số doanh nghiệp đã trả lại đất tương ứng với số tiền thuê đất khoảng 9,2 tỷ đồng.

Tăng giá thuê đất là phù hợp nhưng cần điều chỉnh phù hợp và có lộ trình.

Những phản ánh của doanh nghiệp được Chủ tịch UBND tỉnh Lữ Ngọc Cư đặc biệt lưu tâm và đưa ra tại Hội nghị sơ kết tình hình thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng an ninh 6 tháng đầu năm được tổ chức cuối tháng 6 vừa qua.  Ngày 23-6-2011, Sở Tài chính chủ trì phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Xây dựng, Cục Thuế tỉnh xem xét giải quyết kiến nghị của các tổ chức kinh tế về điều chỉnh đơn giá thuê đất. Sau khi trao đổi, thảo luận các sở ngành đã thống nhất: Việc xác định giá đất sát với thị trường chuyển nhượng quyền sử dụng đất trong điều kiện bình thường để điều chỉnh đơn giá thuế đất là đúng quy định. Tuy nhiên trong bối cảnh lạm phát, lãi suất vốn vay tại các tổ chức tín dụng cao, chi phí đầu vào trong hoạt động sản xuất kinh doanh tăng gây nhiều khó khăn cho các tổ chức kinh tế, nhiều đơn vị sẽ không có khả năng nộp tiền thuê đất. Nhằm tháo gỡ khó khăn trên, liên ngành thống nhất đề nghị UBND tỉnh điều chỉnh giá đất đã phê duyệt để thực hiện điều chỉnh đơn giá thuê đất cho các tổ chức kinh tế. Thứ hai, việc xác định giá đất để ban hành đơn giá thuê đất, các sở ngành phải đi thực tế tại vị trí thửa đất để kiểm tra và thống nhất giá đất trình UBND tỉnh. Trường hợp các thửa đất cho thuê tại các phường thuộc thị xã, TP. Buôn Ma Thuột, thị trấn Ea Kar mà giá đất do UBND tỉnh quy định tại thời điểm cho thuê đất chưa sát với giá chuyển nhượng quyền sử dụng đất thực tế trên thị trường trong điều kiện bình thường, liên ngành đề nghị UBND tỉnh giao cho Sở Tài chính chủ trì, ngành liên quan tham mưu UBND tỉnh quyết định mức giá cụ thể cho phù hợp.

Căn cứ nội dung cuộc họp liên ngành này, Sở Tài chính đã có tờ trình số 327, ngày 2-8-2011 với đề nghị thực hiện điều chỉnh đơn giá thuê đất trước đây. Theo đó, Sở Tài chính có danh sách cụ thể đề nghị điều chỉnh đơn giá thuê đất đối với từng tổ chức kinh tế. Đơn cử, Công ty Cổ phần Khách sạn Hai Bà Trưng giá đất ở UBND tỉnh đã phê duyệt 39 triệu đồng/m2, đề nghị UBND tỉnh phê duyệt điều chỉnh là 30 triệu đồng/m2; Ban Quản lý dự án thủy điện 5 từ 12 triệu đồng/m2 xuống còn 7 triệu đồng/m2; Công ty Cổ phần Vật tư và Xây dựng Dak Lak từ 15 triệu đồng/m2 xuống còn 9 triệu đồng/m2…

Trong khi chờ đợi quyết định chính thức của UBND tỉnh, không thể phủ nhận những động thái trên đã thể hiện sự quan tâm đặc biệt của tỉnh đối với các doanh nghiệp bởi như Chủ tịch UBND tỉnh Lữ Ngọc Cư khẳng định: đây là lực lượng quan trọng góp phần phát triển kinh tế, giải quyết việc làm cho lao động, bảo đảm an sinh xã hội.