Nở rộ hình thức ký gửi hàng hóa qua các doanh nghiệp vận tải

Đơn giản, nhanh, gọn… là những ưu thế nổi trội của hình thức ký gửi hàng hóa qua các doanh nghiệp vận tải. Hình thức vận chuyển này hiện đang được nhiều khách hàng lựa chọn và ngày càng lấn át, chiếm lĩnh thị phần của các công ty kinh doanh dịch vụ chuyển phát…

Phần lớn các nhà xe kiêm thêm dịch vụ vận chuyển hàng hóa (ảnh minh họa)

Từ khi có con theo học đại học ở TP. Hồ Chí Minh năm 2011, đều đặn hằng tháng chị P.T.B (TP. Buôn Ma Thuột) đến nhà xe D.N gửi hàng, “tiếp tế” một số thực phẩm cũng như tiền sinh hoạt cho con. Chị cho biết: “Gửi nhà xe được cái nhanh chóng khi sáng gửi là chiều đến, cước vận chuyển lại rẻ, thủ tục đơn giản bởi chỉ cần ghi số điện thoại, địa chỉ để người nhận xác nhận đúng thông tin thì lấy hàng, tiền về”. Còn anh N.P.A vốn là khách hàng “ruột” của nhà xe A.K vì mỗi tuần phải gửi cà phê rang xay cho khách hàng ở Đà Nẵng thì lý giải: “Gửi nhà xe vừa nhanh vừa tiện lợi, vả lại tiết kiệm đáng kể chi phí vì nếu vận chuyển qua bưu điện thì phải cân trọng lượng hàng để tính cước”. Còn với những học sinh, sinh viên cần bổ sung gấp thủ tục hồ sơ khi nhà trường yêu cầu thì hình thức gửi giấy tờ qua các nhà xe là lựa chọn số một. Theo đó người nhà chỉ cần đến gửi hồ sơ cho chủ xe, ngoài tiền cước thông thường, chi thêm năm hoặc ba ngàn “gọi là tiền điện thoại”, khi xe về bến tài xế gọi đến lấy ngay trong ngày, trong khi nếu chuyển phát nhanh qua đường bưu điện thì phải mất hai ngày. Nắm bắt nhu cầu của khách hàng, hiện nay hầu hết các doanh nghiệp vận tải hành khách liên tỉnh kiêm luôn dịch vụ vận chuyển hàng hóa, bưu phẩm. Đảo qua một số nhà xe trên địa bàn TP. Buôn Ma Thuột như D.N, A.K, T.K… có thể chứng kiến hoạt động giao dịch sôi nổi, nhộn nhịp giữa khách hàng và nhà xe với đủ chủng loại hàng hóa được ký gửi. “Ăn theo” dịch vụ gửi hàng hóa qua các nhà xe liên tỉnh là dịch vụ vận chuyển hàng hóa nội tỉnh của các công ty vận tải hành khách xe buýt, tuy kém “rộn ràng” hơn song đã phần nào đáp ứng nhu cầu không nhỏ của khách hàng do tính tiện lợi: khách hàng không phải vượt vài chục km từ các huyện lên thành phố để giao hoặc lấy hàng, mà chỉ cần ra các trạm dừng xe buýt gửi bác tài, sau đó thông báo số xe, địa điểm dừng để người nhà đến đón. Những hàng hóa vận chuyển theo hình thức này chủ yếu là hàng gọn nhẹ và được xem công việc “làm ngoài” của các bác tài xe buýt…

Không thể phủ nhận những lợi thế của hình thức vận chuyển hàng hóa qua các nhà xe so với gửi qua đường bưu điện do yếu tố “nhanh, rẻ, gọn”, song cũng có thể thấy hình thức vận chuyển này tiềm ẩn nhiều yếu tố rủi ro vì những quy định thiếu chặt chẽ về mặt pháp lý khi mọi giao dịch hoàn toàn dựa trên cơ sở tin tưởng lẫn nhau. Trong vai một khách hàng có nhu cầu gửi xe máy vào TP. Hồ Chí Minh, chúng tôi đến nhà xe D.N tìm hiểu thì được nữ nhân viên cho một biên nhận, nội dung ghi đơn giản như: đã nhận 1 xe máy, biển số, các phụ tùng kèm theo… nhưng không có một quy định ràng buộc trách nhiệm cụ thể của nhà xe trong trường hợp quá trình vận chuyển xe bị hư hỏng, trầy xước... Hỏi nhà xe thì chúng tôi nhận được câu trả lời chắc nịch: “Anh yên tâm, ở đây đã vận chuyển hàng từ nhiều năm nay không để xảy ra trường hợp mất mát hoặc hư hỏng bị khách hàng kiện cáo. Chúng tôi làm ăn kinh doanh lâu dài, phải bảo đảm chữ “Tín” với khách hàng”. Để chứng minh thêm uy tín của nhà xe nhân viên này còn tiếp thị thêm: chúng tôi còn nhận chuyển tiền với số lượng lớn mà giao dịch còn nhanh hơn cả… ngân hàng, nếu khách có nhu cầu gửi, chỉ cần gọi người thân đến nhà xe, ở đây tôi “Alô” là  trong đó ứng trước, trao tiền liền tay”. Qua tìm hiểu thì phí chuyển tiền được các nhà xe “ngầm” thống nhất với nhau khi chỉ bằng thậm chí thấp hơn phí chuyển tiền của ngân hàng. Đại diện một đại lý bưu điện thừa nhận, với những ưu thế trên, hình thức vận chuyển qua các nhà xe đang là đối thủ cạnh tranh thị phần, ảnh hưởng không nhỏ đến doanh thu của doanh nghiệp. Nhưng cũng cần cảnh báo rằng, chính những “kẽ hở” trong công tác quản lý hoạt động vận tải này sẽ dẫn đến nhiều hệ lụy cho khách hàng; đồng thời lưu ý có thể xuất hiện trường hợp lợi dụng việc đơn giản hóa các thủ tục để ký gửi các mặt hàng trái phép hoặc vận chuyển tài sản trộm cắp ra các tỉnh ngoài tiêu thụ mà điển hình là đường dây vận chuyển xe máy trộm cắp qua nhà xe đi TP. Hồ Chí Minh tiêu thụ vừa bị Công an TP. Buôn Ma Thuột triệt phá.

Đăng Triều