Hải quan Dak Lak: Chủ động tìm và tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp

Không dừng lại ở việc chờ người khai hải quan hay doanh nghiệp (DN) đến hỏi mới trả lời; cán bộ, nhân viên ngành Hải quan Dak Lak luôn chủ động tìm hiểu và tháo gỡ khó khăn cho họ bằng nhiều hình thức khác nhau…

DN làm thủ tục hải quan tại Chi cục Hải quan Buôn Ma Thuột.

Đại diện nhiều DN cho biết: trước mỗi lần tổ chức đối thoại với DN, Hải quan Dak Lak luôn triển khai phát phiếu khảo sát, thăm dò ý kiến của DN đối với hoạt động của Hải quan Dak Lak. Phiếu thăm dò được gửi trực tiếp đến DN, sau đó DN gửi trực tiếp đến lãnh đạo Cục Hải quan Dak Lak, không cần ghi tên DN hoặc thông qua một cán bộ hải quan nào khác nên DN hoàn toàn mạnh dạn góp ý kiến. Chẳng hạn, trước hội nghị đối thoại với DN năm 2012 vừa được tổ chức hồi đầu tháng 7-2012, Cục Hải quan Dak Lak đã phát phiếu thăm dò DN và đã nhận được nhiều ý kiến đóng góp, kiến nghị có giá trị liên quan đến các nội dung khác nhau, như: chất lượng công tác tuyên truyền, phổ biến, tư vấn và giải đáp pháp luật hải quan; giải quyết thủ tục thông quan đối với hàng xuất nhập khẩu; quản lý thuế; kiểm tra sau thông quan; chất lượng công chức hải quan và các kiến nghị… Ví dụ, đối với công tác tập huấn văn bản pháp luật, sử dụng phần mềm mới, DN đề nghị triển khai ghi lại dưới dạng đĩa VCD để cấp cho DN tham khảo; trong trường hợp cần phổ biến gấp các văn bản luật mới ban hành thì chủ động gửi cho DN thông qua địa chỉ hộp thư điện tử.

Về chất lượng giải quyết thủ tục thông quan đối với hàng hóa xuất nhập khẩu, có DN phản ánh giải quyết hồ sơ còn chậm so với thời gian mà ngành hải quan đã cam kết. Tương tự, chất lượng công tác kiểm tra sau thông quan chưa được DN hài lòng và cho rằng còn gây ảnh hưởng đến sản xuất, kinh doanh của DN. Lãnh đạo Cục Hải quan cho biết: những ý kiến đóng góp thu được từ phiếu khảo sát DN không phải lúc nào cũng đúng, đặc biệt là những trường hợp phiếu hỏi một đằng, DN trả lời một nẻo. Tuy nhiên, tất cả ý kiến này đều được Hải quan Dak Lak xem trọng và tiến hành rà soát lại chất lượng công tác từng khâu, lĩnh vực để kịp thời phát hiện, chấn chỉnh những tồn tại. Chẳng hạn, lâu nay việc phổ biến các văn bản mới ban hành đã được thông tin đến DN bằng nhiều hình thức như niêm yết công khai tại nơi làm thủ tục, đăng tải lên trang Web của Cục Hải quan, gửi cho DN qua hộp thư điện tử…, nhưng DN vẫn còn phản ánh chưa cập nhật kịp thời, chứng tỏ các đơn vị trực thuộc còn thiếu sót, không gửi văn bản đến tất cả các DN có hoạt động xuất nhập khẩu trên địa bàn. Đây là những ý kiến đóng góp rất có ý nghĩa, giúp Hải quan Dak Lak nhận ra những hạn chế để có biện pháp khắc phục và nâng cao hơn nữa chất lượng công tác. Hay như trường hợp DN đề nghị ghi nội dung tập huấn dưới dạng đĩa VCD cũng là một ý kiến hay, nó có thể giúp DN dễ dàng sử dụng mỗi khi cần, nên ngành Hải quan Dak Lak cũng cần phải nghiên cứu thực hiện. 

Bên cạnh chủ động “hỏi” DN thông qua việc phát phiếu thăm dò ý kiến, Hải quan Dak Lak còn tổng hợp các sai sót mà DN hay mắc phải trong quá trình làm thủ tục hải quan để đưa ra hướng dẫn DN thực hiện cho đúng.

Cũng tại cuộc đối thoại với DN vừa qua, Hải quan Dak Lak đã tổng hợp khá nhiều lỗi liên quan đến quá trình làm thủ tục hải quan của DN, như: thủ tục hải quan điện tử, thực hiện chữ ký số; chốt giá chính thức đối với hợp đồng xuất khẩu cà phê theo giá tạm tính; thời hạn khai báo hải quan; bảo quản hồ sơ hải quan; phân bổ và khai báo cước phí vận tải, phí bảo hiểm trên tờ khai hải quan điện tử nhập khẩu… Cùng với việc nêu ra mỗi sai sót, Hải quan Dak Lak cũng chỉ ra nguyên nhân và hướng dẫn DN biện pháp phòng tránh, khắc phục. Ví dụ, trong khai báo hải quan điện tử, DN thường khai sai các tiêu chí trên tờ khai, khai bổ sung giá chính thức không đúng thời hạn quy định, gửi thông tin lý do hủy tờ khai chưa phù hợp là do chưa quan tâm đến công tác khai báo hải quan khi bố trí nhân viên đi làm thủ tục hải quan nhưng không có trình độ nhất định về tin học căn bản, không nắm được các quy định về thủ tục hải quan…

Tương tự, về lỗi gửi dữ liệu lên cơ quan hải quan nhiều lần cho một lần xuất khẩu hàng hóa là do nắm không đầy đủ quy trình thực hiện. Hệ thống tiếp nhận chữ ký số của Tổng cục Hải quan tiếp nhận thông tin tập trung từ nhiều cục hải quan tỉnh, thành phố nên quá trình xử lý phản hồi thông tin có thể chậm trễ. Khi gặp trường hợp này, một số DN lại tiếp tục sao chép và gửi dữ liệu lên cơ quan hải quan một lần nữa để đăng ký tờ khai mới dẫn đến trùng lặp dữ liệu, cơ quan hải quan đăng ký nhiều số tờ khai nhưng có cùng một nội dung. Điều này không chỉ gây rắc rối là DN phải hủy bớt tờ khai mà còn làm cho số tiền lệ phí hải quan ở hai phía, hải quan và DN phát sinh không khớp, đúng. Để tránh mắc phải các lỗi này, khi gặp các trường hợp tương tự, DN cần chủ động liên lạc với cơ quan hải quan để được hướng dẫn xử lý, không được sao chép và gửi dữ liệu lên cơ quan hải quan nhiều lần.

Đại diện nhiều DN tâm sự: có những lý do rất tế nhị nên trong mỗi lần tham gia các cuộc đối thoại giữa DN với các ngành liên quan, ít DN mạnh dạn nêu lên những khó khăn, vướng mắc mà họ đang gặp phải. Chính vì thế, cách làm của Hải quan Dak Lak nêu trên rất có ý nghĩa, cần được nhân rộng.

Tính đến đầu tháng 7-2012, tổng số tờ khai doanh nghiệp đăng ký làm thủ tục hải quan tại Chi cục Hải quan Buôn Ma Thuột và Chi cục hải quan cửa khẩu Buprăng (thuộc Cục Hải quan Dak Lak) hơn 2.980, tăng 26% so với cùng kỳ năm 2011; kim ngạch xuất nhập khẩu đạt 493 triệu USD, tăng 48%; số thuế phải thu 130 tỷ đồng, tăng 175%... Mặc dù số lượng công việc tăng nhưng thời gian giải quyết đã rút ngắn đáng kể so với cam kết mà ngành Hải quan đã đưa ra tại Tuyên ngôn phục vụ khách hàng. Chẳng hạn, thời gian tiếp nhận đăng ký tờ khai theo cam kết là 30 phút nhưng thực tế giải quyết chỉ mất 5 phút/tờ khai đối với hàng xuất khẩu, 20 phút đối với hàng nhập khẩu; thời hạn giải quyết hồ sơ miễn thuế, cam kết là 10 ngày làm việc, thực tế giải quyết đăng ký danh mục hàng hóa miễn thuế chỉ 4 ngày/hồ sơ, tiếp nhận đăng ký tờ khai lô hàng 20 phút/tờ khai.

Lê Ngọc