Chống thất thu thuế từ hộ kinh doanh: Vẫn còn nhiều khó khăn

Một hộ kinh doanh tại chợ Trung tâm thị xã Buôn Hồ.

Đó là chưa kể công tác lập bộ thuế hộ khoán tại các địa phương vẫn chưa đạt yêu cầu. Cụ thể tổng số thuế khoán toàn tỉnh lập bộ đầu năm 2014 là 10.074 triệu đồng/tháng, tăng 341 triệu đồng (4%) so với năm 2013. Tuy nhiên, mức thuế khoán bình quân tháng của từng chi cục thuế lại có sự chênh lệch nhau khá nhiều, điều này cho thấy việc xác định doanh thu và mức thuế khoán của các hộ giữa các chi cục thuế còn chưa đồng đều. Đến nay, toàn tỉnh chỉ có hai địa phương đạt chỉ tiêu tăng thuế do Cục Thuế tỉnh giao là huyện Ea H'leo (có số thuế khoán tăng 253 triệu đồng/tháng (69%) và huyện Krông Bông tăng 20 triệu đồng/tháng (20%). Các chi cục thuế huyện, thị xã, thành phố còn lại đều không đạt chỉ tiêu được giao. Sau khi loại trừ các yếu tố do thay đổi chính sách thuế của năm 2014 dẫn đến làm giảm thuế khoán (hộ kinh doanh vàng bạc, mức giảm trừ thuế thu nhập cá nhân...), tổng số thuế toàn tỉnh tăng 23%, có 6 chi cục thuế đạt chỉ tiêu tăng thuế gồm: thị xã Buôn Hồ, Ea H'leo, Krông Bông, Krông Buk, Ea Súp, M'Drak. 9 chi cục thuế còn lại đều không đạt chỉ tiêu tăng thuế.

Có nhiều nguyên nhân gây khó khăn trong công tác lập bộ, quản lý thuế đối với hộ kinh doanh theo phương pháp khoán, trong đó có việc phối hợp giữa cơ quan thuế với Chi cục Thống kê chưa thật sự tốt, khiến việc lập danh sách đối tượng nộp thuế chưa chính xác. Theo Chi cục trưởng Chi cục Thuế huyện Krông Pak Mai Văn Thuyên, số liệu do cơ quan thống kê cung cấp dựa trên đặc điểm lao động, việc làm mà không chú trọng đến quy mô kinh doanh dẫn đến khó khăn trong việc quản lý hộ  kinh doanh. Bên cạnh đó quy mô kinh doanh của các hộ cá thể đa số nhỏ lẻ, chủ yếu một người kinh doanh; đối tượng kinh doanh thuộc nhiều thành phần xã hội khác nhau, trình độ hiểu biết khác nhau; nhận thức và ý thức tuân thủ pháp luật của nhiều hộ kinh doanh chưa cao, khiến công tác lập bộ, quản lý thuế đối với loại hình này theo phương pháp khoán gặp khó khăn. Ngoài ra, quy định loại hình kinh doanh này phải tự nộp tiền thuế vào kho bạc hoặc ngân hàng được ủy nhiệm thu là rất khó thực hiện, do các hộ kinh doanh nhỏ lẻ… Khắc phục những khó khăn trên, Cục Thuế tỉnh xác định, công tác quản lý thu thuế khu vực hộ kinh doanh cá thể cần chặt chẽ hơn, đồng thời, đôn đốc kê khai, nộp thuế, thường xuyên nắm bắt tình hình kinh doanh của các hộ thu theo phương pháp thuế khoán để kịp thời điều chỉnh doanh thu sát với thực tế… (sau khi đối chiếu, rà soát từ đầu năm đến nay, toàn tỉnh đã đưa thêm được 1.487 hộ vào danh sách quản lý thuế). Về vấn đề này, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Trần Hiếu cũng đã yêu cầu các ngành liên quan, nhất là ngành thuế và ngành thống kê cần nhanh chóng phối hợp rà soát, đối chiếu, kiểm tra thông tin và chốt số liệu của từng hộ khoán. Đây là một trong những biện pháp nhằm nâng cao hoạt động giám sát, chống thất thu thuế ở lĩnh vực này.

Giang Nam