Gắn kiểm soát thị trường với tuyên truyền, phổ biến pháp luật kinh doanh

Thời điểm cuối năm, các lực lượng chức năng đang tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát, ngăn chặn các hành vi kinh doanh hàng lậu, hàng giả, nhái, kém chất lượng. Về vấn đề này, phóng viên Báo Đắk Lắk đã có cuộc phỏng vấn ông Nguyễn Đào Chí, Chi cục Phó Chi cục Quản lý thị trường (QLTT) tỉnh.

* Thông qua công tác kiểm tra, kiểm soát của cơ quan chức năng thời gian qua, ông có thể dự báo về tình hình thị trường dịp Tết Nguyên đán sắp đến ?

Đã thành thông lệ, cứ vào dịp cuối năm, nhu cầu mua sắm của người dân tăng cao, thị trường hàng hóa trở nên sôi động hơn, đặc biệt là các mặt hàng có sức tiêu thụ lớn như thực phẩm, bánh kẹo, rượu, bia, nước giải khát, thuốc lá, quần áo… Đây cũng là lúc các đối tượng kinh doanh bất chính thừa cơ hội lưu thông hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng ra thị trường. Theo tôi, vấn đề “nóng” nhất của thị trường tỉnh những ngày cuối năm sẽ là tình trạng vận chuyển, kinh doanh hàng lậu, giả, hàng không nhãn mác, xuất xứ, tập trung ở các nhóm hàng như mỹ phẩm, rượu ngoại, bánh kẹo, quần áo…

Nói vậy không có nghĩa đến thời điểm này thì tình trạng vi phạm về thương mại mới bùng phát mà các tháng khác trong năm, thị trường trên địa bàn tỉnh đã có nhiều diễn biến phức tạp. Cơ quan chức năng liên tục phát hiện các cơ sở kinh doanh, vận chuyển, buôn bán hàng nhập lậu, hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng, hàng hóa không bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm. Đắk Lắk được coi là một trong những thị trường khá sôi động ở khu vực Tây Nguyên. Hàng hóa vi phạm vì thế cũng được bày bán và tiêu thụ khắp mọi nơi từ trung tâm huyện, thị, thành phố đến các xã vùng sâu, vùng xa, ở vỉa hè, lề đường, chợ đến các quầy hàng tạp hóa. Từ đầu năm đến  nay, Đoàn liên ngành số 30 của tỉnh và Chi cục QLTT đã phát hiện, xử lý 593 vụ vi phạm về hàng giả, nhái, kém chất lượng, vi phạm về sở hữu trí tuệ, phạt hành chính trên 4,7 tỷ đồng, tịch thu  hàng hóa trị giá gần 1,7 tỷ đồng.

* Theo ông đâu là nguyên nhân chính khiến việc hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng tràn lan trên thị trường?

Nguyên nhân để hàng nhập lậu, hàng giả, gian lận thương mại vẫn tồn tại trên thị trường trước hết là do các đối tượng kinh doanh hám lợi, dùng nhiều thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt hơn trước để qua mặt các cơ quan kiểm tra như: vận chuyển hàng hóa vào ban đêm, xé lẻ hàng hóa, vận chuyển bằng những phương tiện như xe gắn máy cơ động và khó kiểm soát, trà trộn hàng giả với hàng thật… Thứ hai là một bộ phận không nhỏ người tiêu dùng có tâm lý “sính ngoại”, thích mua hàng có thương hiệu nổi tiếng của các nước trên thế giới và trong nước nhưng lại có giá rẻ nên đã vô tình đã “tiếp tay” để hàng nhập lậu và hàng giả có cơ hội lộng hành. Trong khi đó, công tác kiểm tra, kiểm soát của lực lượng chức năng vẫn còn gặp nhiều khó khăn, hàng nhái hiện nay được sản xuất rất tinh vi, khá giống với hàng thật, cơ quan chứng năng lại không có đầy đủ hàng thật để đối chứng và chưa có các phương tiện, máy móc hiện đại để đánh giá, kiểm định chất lượng hàng hóa ngay tại thời điểm kiểm tra... Sự phối hợp giữa các ngành chức năng với các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh trong công tác này còn hạn chế.

* Vậy cơ quan chức năng đã có biện pháp  gì để bảo vệ người tiêu dùng, thưa ông?

Nhằm kịp thời ngăn chặn các hiện tượng đầu cơ, găm hàng, tăng giá bất hợp lý các mặt hàng thiết yếu, bảo đảm lưu thông hàng hóa phục vụ người dân trước thềm năm mới, Chi cục đã xây dựng kế hoạch và chỉ đạo các Đội QLTT chủ động bám sát cơ sở, nắm diễn biến thị trường và tập trung kiểm tra, kiểm soát các mặt hàng có sức tiêu thụ cao như: xăng dầu, gas, thuốc lá ngoại nhập lậu, rượu ngoại, bia, quần áo, giày dép, hàng điện tử, điện gia dụng, đồ chơi trẻ em, thực phẩm đóng gói sẵn… Đồng thời, tăng cường công tác  trinh sát, xây dựng nguồn tin cơ sở, tích cực phối hợp với các cơ quan, ban, ngành trong việc cung cấp thông tin, làm rõ phương thức, thủ đoạn, quy luật hoạt động của các đối tượng vận chuyển, buôn bán hàng lậu, gian lận thương mại, hàng giả, từ đó có biện pháp phát hiện và xử lý kịp thời. Trong quá trình kiểm tra, kiểm soát, các Đội QLTT cũng lồng ghép tuyên truyền, phổ biến pháp luật nhằm nâng cao ý thức chấp hành pháp luật thương mại của các hộ kinh doanh, sản xuất...

Cùng với đó, theo tôi, người dân cũng nên cương quyết nói không với hàng giả, hàng nhái, kém chất lượng, nhất là hàng hóa có giá rẻ, đồng thời xem kỹ thông tin về hàng hóa và lựa chọn những nơi sắm tết đáng tin cậy.

* Xin cảm ơn ông.

Đỗ Lan (thực hiện)