Thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài: Vẫn còn gặp khó

Sau hơn 30 năm, kể từ khi thực hiện đường lối đổi mới của Đảng năm 1986 và Luật Đầu tư trực tiếp nước ngoài năm 1987 ra đời, nhiều tổ chức, doanh nghiệp của nước ngoài đã đến thăm và làm việc đặt mối quan hệ hợp tác kinh tế với tỉnh ta. Tuy nhiên, số dự án thu hút được các nhà đầu tư nước ngoài hiện vẫn còn khá “khiêm tốn”...

Theo Sở Kế hoạch – Đầu tư, trên địa bàn tỉnh hiện có 13 dự án đầu tư nước ngoài, với tổng vốn đầu tư khoảng 176,518 triệu USD, chủ yếu tập trung vào lĩnh vực nông nghiệp, dịch vụ và trung tâm mua sắm. Một số dự án trong lĩnh vực sản xuất, chế biến cà phê mang lại hiệu quả thiết thực, đóng góp cho sự phát triển ngành cà phê của tỉnh như: Dự án Liên doanh chế biến cà phê nhân xuất khẩu Dak Man - Buôn Ma Thuột của Công ty TNHH Dak Man Việt Nam, tổng vốn đầu tư hơn 10,668 triệu USD; Dự án chế biến cà phê và nông sản xuất khẩu của Chi nhánh Công ty TNHH OLAM Việt Nam (100% vốn Singapore) với vốn đầu tư 1,2 triệu USD; Dự án chế biến hạt cà phê và ca cao của Công ty TNHH Cà phê Hà Lan Việt Nam (Nedcoffee), vốn đầu tư 2 triệu USD; Dự án Nhà máy chế biến cà phê hòa tan "Cà phê Ngon" của Công ty TNHH Cà phê Ngon, vốn đầu tư 50 triệu USD... Các dự án đầu tư nước ngoài hình thành và hoạt động trên địa bàn tỉnh vừa góp phần giải quyết việc làm thường xuyên hằng năm, vừa hỗ trợ đào tạo nghề cho khoảng 350-400 lao động. Hầu hết những lao động trực tiếp khi mới tuyển vào nhà máy đều là những lao động phổ thông, tay nghề thấp, qua quá trình hoạt động tại các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, lao động trực tiếp và gián tiếp đều được đào tạo, nâng cao tay nghề và phục vụ tốt hơn cho sản xuất của doanh nghiệp.

Đoàn chuyên gia Úc tham quan trang trại bơ Trịnh Mười (TP. Buôn Ma Thuột).

Để thúc đẩy hoạt động kinh tế đối ngoại của tỉnh nói chung và đầu tư nước ngoài nói riêng, trong những năm qua tỉnh đã có nhiều chính sách khuyến khích, hỗ trợ nhà đầu tư như: đối với các dự án trong các cụm công nghiệp, nhằm giảm thiểu chi phí thuê hạ tầng cho nhà đầu tư, tỉnh có cơ chế sử dụng ngân sách địa phương đầu tư cho một số hạng mục công trình bên trong hàng rào cụm công nghiệp như chi phí lập dự án đầu tư; chi phí đền bù, giải phóng mặt bằng; xây dựng đường trục chính; công trình xử lý nước thải tập trung; hệ thống cổng - tường rào bao quanh cụm công nghiệp; chi phí lập báo cáo đánh giá tác động môi trường cho cụm công nghiệp; rà phá bom mìn. Đối với các dự án trong các lĩnh vực trọng điểm mời gọi đầu tư ngoài khu, cụm công nghiệp, tỉnh có chính sách khuyến khích hỗ trợ đào tạo lao động, tín dụng, xây dựng đường giao thông, đường điện hạ thế. Ngoài ra, tỉnh còn đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực thu hút đầu tư, trong đó có thu hút đầu tư nước ngoài…

Chuyên gia Úc tìm hiểu sản phẩm cà phê tại Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển An Thái.

Tuy nhiên, công tác thu hút, quản lý đầu tư nước ngoài vẫn còn gặp nhiều khó khăn. Đó là môi trường đầu tư chưa thực sự hấp dẫn do vị trí địa lý không thuận lợi, cách xa cảng biển, xa các thành phố lớn; hệ thống các đường giao thông huyết mạch còn nhỏ, chưa phù hợp với quy mô vận chuyển hàng hóa, một số điểm đã xuống cấp nghiêm trọng; cơ sở hạ tầng kinh tế, kỹ thuật tuy đã được tập trung đầu tư cơ bản song chưa thực sự đáp ứng kịp thời yêu cầu ngày càng cao của quá trình hội nhập, phát triển. Bên cạnh đó, hiệu quả thu hút, sử dụng vốn đầu tư chưa cao, tốc độ thu hút đầu tư nước ngoài không đạt so với kế hoạch của từng giai đoạn và so với nhu cầu phát triển của địa phương; hiệu quả kinh tế xã hội của khu vực có vốn đầu tư nước ngoài còn hạn chế. Lĩnh vực đầu tư của các dự án nước ngoài chủ yếu là sơ chế nông lâm sản, chưa tập trung đầu tư vào các lĩnh vực dịch vụ, hoặc công nghiệp chế biến nông, lâm sản theo hướng tinh chế, đòi hỏi trình độ công nghệ, quản lý cao hoặc sản xuất gắn với phát triển vùng nguyên liệu nhằm khai thác tiềm năng, thế mạnh của tỉnh. Do vậy, các sản phẩm của khu vực này còn đơn điệu, chưa tạo được giá trị tăng thêm cho sản phẩm...

Lê Hương