Chống thuốc lá điếu nhập lậu: "Cuộc chiến" vẫn tiếp tục nóng

Thuốc lá điếu nhập lậu là mặt hàng cấm, nhưng vẫn tiếp tục tuồn vào thị trường tỉnh bằng nhiều phương thức khác nhau bất chấp nỗ lực kiểm soát của cơ quan chức năng.

Theo cơ quan chức năng, “đường đi” của thuốc lá lậu cung cấp cho thị trường Đắk Lắk chủ yếu từ Đông Hà (tỉnh Quảng Trị) chở vào và từ các tỉnh phía Nam đổ lên.  Mặt hàng này chủ yếu được vận chuyển theo đường bộ, cất giấu trên các xe tải, xe khách, rồi tập kết tại các cửa ngõ ra vào TP. Buôn Ma Thuột và cung cấp cho mạng lưới bán lẻ, sỉ trên địa bàn tỉnh.

Điều đáng nói là thủ đoạn vận chuyển, buôn bán mặt hàng này liên tục thay đổi, biến hóa, trong đó có việc căn cứ vào mật độ kiểm tra, kiểm soát của lực lượng chức năng để đối phó. Trên các tuyến đường vận chuyển này, gian thương có cắt cử người canh gác, cảnh giới, theo dõi và thông báo mọi diễn biến của lực lượng kiểm soát. Từ đó, các đối tượng liên tục thay đổi giờ giấc, lộ trình, thậm chí sử dụng phương tiện từ xe tải, xe máy sang xe khách, xe du lịch để tránh bị theo dõi. Do đó, việc triệt phá các đường dây vận chuyển thuốc lá lậu là không hề dễ dàng.

Cơ quan chức năng tiến hành kiểm đếm, tiêu hủy thuốc lá điếu nhập lậu.

Theo Chi cục Quản lý thị trường tỉnh, thời gian qua, đơn vị đặc biệt chú trọng công tác phối hợp với các cơ quan chức năng liên quan, nhất là lực lượng Cảnh sát giao thông để trinh sát và bắt quả tang các đầu nậu buôn lậu thuốc lá. Công tác kiểm tra, túc trực chủ yếu được đẩy mạnh vào thời điểm ban đêm để mật phục, nhưng vẫn chưa thể kiểm soát tốt mặt hàng này, bởi thủ đoạn buôn lậu đang ngày càng tinh vi hơn.

Chẳng hạn, nếu như trước đây, thuốc lá điếu nhập lậu thường được cất giấu, ngụy trang trong các thùng, bao tải hàng hoặc trà trộn vào hàng hóa hợp pháp, cất giấu trong thùng xe, cốp xe để qua mặt cơ quan chức năng thì nay, gian thương thường độ chế, “thiết kế” lại hầm xe để cất giấu thuốc lá.

Điển hình như tối ngày 12-9 vừa qua, trên đường Hồ Chí Minh (đoạn qua phường Tân An, TP. Buôn Ma Thuột), Đội Cảnh sát kinh tế (Công an TP. Buôn Ma Thuột) phát hiện chiếc xe khách mang BKS 81B-012.56 đang dừng trả khách có nhiều biểu hiện nghi vấn nên đã yêu cầu kiểm tra. Trong quá trình kiểm tra, tổ công tác phát hiện trong hầm xe phía sau có cất giấu một số lượng lớn thuốc lá Jet không có hóa đơn chứng từ, không rõ nguồn gốc. Qua kiểm đếm, số thuốc lá này có trên 3.500 gói. Lái xe Trần Văn Nhựt (trú tại TP. Buôn Ma Thuột) khai nhận đã mua số thuốc lá trên từ cửa khẩu Lệ Thanh, tỉnh Gia Lai với giá trên 80 triệu đồng rồi vận chuyển về Đắk Lắk bán lại để kiếm lời. Để qua mắt cơ quan chức năng, Nhựt đã thuê người độ chế hầm chứa hàng phía sau của xe ra làm 2 ngăn nhằm ngụy trang. Với thủ đoạn tinh vi đó, tài xế Nhựt đã nhiều lần vận chuyển trót lọt thuốc lá lậu từ cửa khẩu Lệ Thanh về Đắk Lắk tiêu thụ.

Một điều đáng lưu ý nữa là số vụ vận chuyển thuốc lá lậu không xác định được chủ sở hữu ngày càng gia tăng. Đối với vi phạm này, thường rơi vào trường hợp tài xế nhận vận chuyển hàng hóa bằng xe tải, xe khách. Trong khi đó, theo quy định, người vận tải không có trách nhiệm phải kiểm tra hàng hóa, hành lý của khách. Do vậy, khi lực lượng chức năng phát hiện thuốc lá điếu nhập lậu trên xe thì chỉ xử lý tài xế về hành vi vận chuyển hàng cấm chứ rất khó để tìm căn cứ, manh mối để truy tìm, xử lý chủ sở hữu. Lợi dụng điều này, gian thương càng đẩy mạnh hoạt động vận chuyển hàng lậu và gây khó khăn cho cơ quan chức năng trong kiểm tra, xử lý. Như mới đây, ngày 26-9, Đội Quản lý thị trường số 4 (thuộc Chi cục Quản lý thị trường tỉnh) phối hợp với Trạm Cảnh sát giao thông Krông Búk tiến hành kiểm tra đột xuất xe ô tô khách mang BKS 47B-018.56 do tài xế Nguyễn Văn Thắng (trú tại huyện Krông Ana) điều khiển và phát hiện trên xe đang vận chuyển 460 bao thuốc lá điếu ngoại nhập hiệu Jet. Tại cơ quan chức năng, tài xế Thắng khai nhận, số thuốc lá trên được một hành khách thuê vận chuyển từ tỉnh Gia Lai, khi về đến tỉnh Đắk Lắk sẽ có người đến nhận hàng và trả tiền cước phí. Đội đã lập biên bản vi phạm hành chính đối với tài xế Thắng về hành vi vận chuyển hàng cấm là thuốc lá điếu nhập lậu. Hiện vụ việc vẫn đang được cơ quan chức năng tiếp tục truy tìm chủ sở hữu của lô hàng nói trên.

Thuốc lá điếu nhập lậu vận chuyển trên xe khách bị lực lượng Công an TP. Buôn Ma Thuột phát hiện, bắt quả tang.

Trên thực tế, các lực lượng chức năng của tỉnh đã nỗ lực kiểm soát gắt gao, nhưng vi phạm ở lĩnh vực này vẫn xảy ra. Lý giải điều này, theo Chi cục Quản lý thị trường tỉnh thì mặc dù biết việc vận chuyển, buôn bán thuốc lá điếu nhập lậu là vi phạm pháp luật, nhưng vì lợi nhuận lớn nên gian thương vẫn cố tình vận chuyển, buôn bán. Bên cạnh đó, nhu cầu tiêu thụ mặt hàng này trên thị trường khá cao khiến các hành vi vi phạm vẫn tiếp diễn.

Dự báo từ nay đến cuối năm, tình hình vận chuyển, buôn bán mặt hàng này càng diễn ra hết sức phức tạp do nhu cầu tiêu thụ cao. Do đó, Chi cục Quản lý thị trường, đơn vị chủ công trên mặt trận chống buôn lậu, hàng giả, hàng nhái và gian lận thương mại sẽ tập trung kiểm tra, kiểm soát, nhất là trên khâu lưu thông; yêu cầu các hộ kinh doanh ký cam kết không buôn bán thuốc lá điếu nhập lậu. Đồng thời, đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao ý thức người dân kiên quyết nói không với thuốc lá điếu nhập lậu. Đây cũng là vấn đề căn cơ để triệt tận gốc thuốc lá điếu nhập lậu trên thị trường tỉnh. 

Đỗ Lan