Hiệu quả kép khi trồng xen mắc ca

Tuy chưa phải là cây trồng chính song những năm gần đây, cây mắc ca đã đem lại giá trị kinh tế cao cho người nông dân.

Gia đình anh Nguyễn Văn Nguyên (thôn Lộc Xuân, xã Phú Lộc, huyện Krông Năng) là hộ tiên phong trong việc trồng xen mắc ca tại địa phương từ năm 2011, với tổng diện tích là 8,5 ha, trong đó 6,5 ha xen tiêu còn lại trồng trong vườn cà phê.

Anh Nguyên chia sẻ, để mô hình xen canh phát huy hiệu quả cần tuân thủ chặt chẽ quy trình kỹ thuật trồng, chăm sóc. Đầu tiên tỷ lệ xen canh phải phù hợp, trung bình 1 ha trồng khoảng 300 cây mắc ca. Những năm đầu cần tỉa tán, rong cành cho cây lên tầng cao, tránh việc cọ xát với cà phê. Việc trồng xen mắc ca với các loại cây khác cũng gặp một số khó khăn trong khâu chăm sóc, song bù lại sẽ cho hiệu quả kép. Mắc ca vừa là cây chắn gió, tạo bóng mát giúp cây cà phê, tiêu sinh trưởng tốt, cho năng suất ổn định; đồng thời tạo thêm nguồn thu nhập đáng kể cho người trồng.

Vườn cây mắc ca của gia đình anh Nguyễn Văn Nguyên.

Cũng nhiều năm cho mắc ca "chung nhà" với cà phê, ông Đinh Minh Đại (thôn Quang Minh, xã Ea Púk, huyện Krông Năng) cho hay, chi phí đầu tư vào mắc ca khá thấp. Ngoài tiền mua giống trồng cây ở giai đoạn đầu, về sau ông chỉ tốn thêm một khoản nhỏ mua phân bón và thuốc trừ sâu bệnh. Một năm ông bón 1 đợt phân, với liều lượng khoảng 0,5 kg/gốc cây, bởi mắc ca có đặc thù là càng tưới nước, bón phân nhiều thì cây càng ít trái.

Hiện nhà ông Đại trồng được 2,6 ha mắc ca, trong đó có khoảng 280 cây trên 8 năm tuổi. Trung bình một cây cho từ 20 - 30 kg hạt/vụ, nếu chăm sóc tốt năng suất càng tăng. Năm 2018, ông thu hoạch được hơn 5 tấn quả, bán giá 95 nghìn đồng/kg, thu về hơn 400 triệu đồng. Năm nay, vườn cây đậu quả ít hơn các năm trước do ảnh hưởng thời tiết hồi đầu năm. Giá mắc ca hiện đang được thu mua tại vườn là trên 100 nghìn đồng/kg hạt tươi.

Trồng xen mắc ca vào vườn tiêu cho lợi nhuận kép.

Theo ông Cao Xuân Sơn, Trưởng Trạm Trồng trọt và Bảo vệ thực vật huyện Krông Năng, mắc ca chưa phải là cây trồng chủ lực của huyện như cà phê, hồ tiêu, sầu riêng... song mang lại giá trị kinh tế khá cao cho người trồng. Việc xen mắc ca vào tiêu, cà phê với một tỷ lệ phù hợp sẽ mang lại hiệu quả kinh tế cao trên cùng một đơn vị diện tích và kéo dài chu kỳ kinh doanh cho cây trồng chính. Khi trồng, người dân cần chú ý đến việc trồng cây chắn gió xung quanh vườn do mắc ca thuộc nhóm rễ chùm, rất dễ bị trốc gốc, gãy đổ khi gặp gió lớn. Theo khuyến cáo của các ngành chức năng, sản phẩm mắc ca chủ yếu tiêu thụ trong nước, chưa có thị trường ổn định nên cần thận trọng khi mở rộng diện tích; trồng xen canh mắc ca với các cây trồng khác để tạo nguồn thu nhập kép.

Thanh Thủy