Phương án quản lý, sử dụng đất thu hồi tại huyện Krông Ana: Ưu tiên bảo đảm chính sách cho hộ đồng bào dân tộc thiểu số

Thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh về việc thu hồi diện tích đất của Công ty TNHH MTV Cà phê – Ca cao Krông Ana, huyện Krông Ana đã xây dựng phương án quản lý, sử dụng đất với phương châm ưu tiên bảo đảm chính sách về đất ở và đất sản xuất cho hộ đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS).

Công ty TNHH MTV Cà phê – Ca cao Krông Ana (gọi tắt là Công ty) thành lập vào tháng 4-1985, đến cuối tháng 4-2016 thì giải thể. Thực hiện Quyết định số 189/QĐ-UBND, ngày 23-1-2017 của UBND tỉnh về việc thu hồi hơn 1.887 ha đất của Công ty giao cho huyện quản lý theo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, UBND huyện Krông Ana đã xây dựng phương án quản lý, sử dụng đối với diện tích đất nêu trên và được UBND tỉnh phê duyệt vào đầu tháng 4-2019.

Khu vực đất giao cho xã Ea Na sử dụng vào mục đích mở rộng Nhà Văn hóa - Khu thể thao thôn Ea Tung.

Theo thống kê trong tổng số hơn 1.887 ha đất, có 10,42 ha đất cơ sở sản xuất kinh doanh; hơn 1.769 ha đất sản xuất nông nghiệp và 108 ha đất đường lô giao thông phục vụ sản xuất. Căn cứ vào quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của địa phương được phê duyệt, huyện Krông Ana tiếp tục xây dựng Kế hoạch triển khai thực hiện phương án sử dụng đất của Công ty đã giải thể, trong đó chú trọng mục tiêu bố trí đất ở, đất sản xuất cho hộ đồng bào DTTS.

Cụ thể, đối với diện tích 10,42 ha đất cơ sở sản xuất kinh doanh sẽ giao 0,61 ha cho xã Ea Na và Ea Bông xây dựng công trình công cộng, không thu tiền sử dụng đất. Còn lại sẽ cho thuê đất để sử dụng vào mục đích sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp. Đối với diện tích 1.769 ha đất sản xuất nông nghiệp sẽ thực hiện chuyển đổi mục đích từ đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp gần 217 ha. Trong đó, sẽ triển khai thực hiện giao 1,54 ha đất ở không thu tiền sử dụng đất cho 77 hộ đồng bào DTTS thiếu hoặc không có đất ở tại các buôn của xã Ea Na gồm: Drai, Ea Na, Tơ Lơ, Cuăh. Còn lại diện tích hơn 1.550 ha đất sản xuất nông nghiệp, địa phương sẽ xem xét, bố trí hơn 76 ha cho đồng bào DTTS ở địa phương không có đất sản xuất, còn lại nữa sẽ thực hiện cho thuê đất theo quy định.

Theo đó, hộ chưa có đất sản xuất sẽ được hỗ trợ 0,5 ha/hộ (đất trắng chưa có cây trồng) quy đổi tương đương 0,25 ha đất cà phê; hộ thiếu đất sản xuất sẽ được hỗ trợ phần diện tích còn thiếu thực tế sau khi quy đổi ra đất cà phê. Theo phương án được phê duyệt thì đất sản xuất nông nghiệp thu hồi của Công ty tập trung chủ yếu ở xã Băng A Drênh, Ea Na và thị trấn Buôn Trấp. Do đó, kế hoạch thu hồi tạo quỹ đất để bố trí cho đồng bào DTTS thiếu đất sản xuất chỉ giải quyết cho 3 địa phương này. Sau khi rà soát có 334 hộ đủ điều kiện thụ hưởng, với diện tích sau khi quy đổi hơn 76 ha đất cà phê. Cụ thể, xã Ea Na có 157 hộ, hơn 39 ha; thị trấn Buôn Trấp 161 hộ, gần 35,5 ha; xã Băng A Drênh 16 hộ, với 1,75 ha.

Ông Trần Đình Chiến, Trưởng Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Krông Ana cho biết, hiện nay việc triển khai phương án quản lý, sử dụng đất thu hồi gặp một số khó khăn. Trong đó, phải kể đến hiện trạng tài sản gắn liền trên đất gồm nhà, trụ sở làm việc, nhà kho, nhà xưởng, nhà phục vụ sản xuất… thuộc quyền sử dụng của Công ty trước đây với giá trị tài sản hơn 10 tỷ đồng, nếu tổ chức hoặc cá nhân nào thuê hoặc được giao đất phải trả lại giá trị đó. Tuy nhiên, theo đánh giá thì tài sản đó tương đối lớn so với giá trị thực tế nên UBND huyện đề nghị tỉnh rà soát, xem xét miễn giảm và trả dần sau khi đưa vào hoạt động. Thêm vào đó, việc thực hiện bồi thường, hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi đất sản xuất cho các hộ đồng bào DTTS tại địa phương theo chương trình của Chính phủ cần kinh phí rất lớn nên địa phương khó khăn trong việc cân đối. Ngoài ra, vẫn còn một số hộ trước đây có đất nằm trong diện tích đất của Công ty nhưng nay Công ty giải thể thì cho là đất của mình nên có tư tưởng đòi lại đất, rất khó khăn trong việc triển khai phương án…

Khu vực trụ sở làm việc Công ty TNHH MTV Cà phê - Ca cao Krông Ana bỏ hoang từ nhiều năm nay.

Có thể khẳng định việc xây dựng phương án đất thu hồi của Công ty giao cho UBND huyện Krông Ana sẽ góp phần tăng cường sự quản lý nhà nước về đất đai, đồng thời bố trí khai thác, sử dụng có hiệu quả quỹ đất để phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của huyện, bảo đảm cho các mục tiêu ổn định chính trị, quốc phòng và đời sống dân sinh. Tuy nhiên, để phương án này được triển khai tốt, bên cạnh cơ chế phù hợp để địa phương xử lý tài sản trên đất; kinh phí thực hiện thu hồi đất để cấp đất ở, đất sản xuất cho hộ đồng bào DTTS... còn cần sự đồng thuận và sự hợp tác của người dân sinh sống ở các vùng đất thuộc diện thu hồi.

Hoàng Tuyết