H’ Rênh Ayun – Cộng tác viên dân số giỏi người Êđê

Là buôn duy nhất của xã Ea Kpam (Cư M’gar), buôn Bling hiện có 140 hộ, 748 nhân khẩu, với 5 dân tộc anh em sinh sống là Kinh, Êđê, J’rai, Mường, Nùng; trong đó trên 92% là người Êđê, sống chủ yếu bằng sản xuất nông nghiệp.

Những năm trước đây, do chưa nắm bắt được khoa học kỹ thuật, không biết cách đầu tư sản xuất, chăn nuôi, lại đẻ nhiều, đẻ dày nên cuộc sống của bà con rất khó khăn, trẻ em suy dinh dưỡng, thất học nhiều. Là người con của buôn, chứng kiến những khó khăn, vất vả của đồng bào mình, nhất là việc sinh đẻ không có kế hoạch, trẻ con nheo nhóc, còi cọc, suy dinh dưỡng, năm 2004, chị H’Rênh Ayun đã tình nguyện làm cộng tác viên dân số của buôn.

 

Những tưởng cùng là người Êđê thì việc tuyên truyền, vận động bà con thực hiện kế hoạch hóa gia đình sẽ dễ dàng hơn, nhưng mọi việc lại không như H’Rênh nghĩ. Quan niệm “trời sinh voi sinh cỏ, có nếp có tẻ, phải có người chăm sóc phụng dưỡng lúc về già ...” vẫn còn tồn tại khá phổ biến ở người dân trong buôn. Nếu như người Kinh theo chế độ phụ hệ, phải có con trai để nối dõi tông đường thì người Êđê theo chế độ mẫu hệ lại cố sinh cho được con gái. Nhiều gia đình mặc dù có 3, 4 con trai vẫn cố sinh thêm để kiếm cô con gái, với suy nghĩ sau này nó lấy chồng về ở với mình, chăm lo phụng dưỡng cho mình. Không ít nhà muốn sinh nhiều con có thêm lao động làm nương, rẫy... H’Rênh đã phối hợp lồng ghép tuyên truyền về dân số, sức khỏe sinh sản, kế hoạch hóa gia đình trong các cuộc họp buôn, sinh hoạt của chi hội phụ nữ, Đoàn thanh niên, nông dân… Trong những lần tuyên truyền, chị đều nêu ra những gia đình gương mẫu trong buôn, trong xã thực hiện tốt chính sách DS-KHHGĐ, có thời gian và điều kiện để chăm lo phát triển kinh tế, cuộc sống ngày càng khá giả, sung túc. Ngoài việc đi đến tận các gia đình tuyên truyền, vận động, cấp phát phương tiện tránh thai (thuốc uống và bao cao su) cho người dân, chị H’Rênh còn vận động mọi người trong buôn tích cực tham gia sinh hoạt tại các đoàn thể như phụ nữ, thanh niên, nông dân... để giúp mọi người có cơ hội giao lưu học hỏi những kiến thức về làm mẹ an toàn, chăm sóc trẻ nhỏ, sử dụng các biện pháp tránh thai, chia sẻ trao đổi kinh nghiệm trong sản xuất và đời sống.

Nhờ tài ăn nói, cùng với lòng nhiệt tình, tính kiên trì trong công việc nên chị H’Rênh đã tuyên truyền, vận động được nhiều cặp vợ chồng sử dụng các biện pháp tránh thai an toàn. Từ một buôn có tỷ lệ sử dụng biện pháp tránh thai hiện đại chỉ từ 40-50% thì đến nay, tỷ lệ này đã lên tới trên 76%, trong đó đình sản và đặt vòng là hai biện pháp có số người sử dụng nhiều nhất. Tỷ lệ sinh và sinh con thứ ba ngày càng giảm, từ năm 2008 đến nay trong buôn Bling chỉ có 4 trường hợp sinh con thứ ba trở lên, đặc biệt trong 6 tháng đầu năm 2011, trong số 11 trẻ sinh ra thì không có trẻ là con thứ ba trở lên. Tất cả phụ nữ mang thai trong buôn đều được khám thai tại trạm y tế, trẻ em sinh ra đều được tiêm chủng, các em đều được chăm sóc khá tốt ngay từ khi còn trong bụng mẹ... Nhiều gia đình sinh ít, sinh thưa nên có điều kiện chăm lo phát triển kinh tế. Đời sống vật chất, tinh thần của người dân ngày càng được nâng lên, toàn buôn hiện có trên 56,3% hộ khá giàu, 100% bà con trong buôn được sử dụng điện, nước sạch hợp vệ sinh, tất cả trẻ em trong độ tuổi đến trường đều được đi học, nhiều em đã thi đỗ vào các trường cao đẳng, đại học...; trên 83% số gia đình trong buôn đạt gia đình văn hóa.

 

Ngoài làm công việc là cộng tác viên dân số, H’Rênh còn là Phó Bí thư chi bộ buôn, cộng tác viên y tế buôn và tổ trưởng tổ vay vốn. Trên mỗi cương vị công tác, chị luôn hoàn thành các nhiệm vụ được giao, được bà con trong buôn, trong xã tin yêu, quý mến. Chị còn được bầu là đại biểu HĐND xã, ủy viên UBMTTQVN huyện.