Hồi chuông từ những vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng

Kỳ II: Những “căn bệnh” nan y

Ẩn họa từ tai nạn giao thông (TNGT) luôn rình rập, hằng ngày đã trở thành mối lo không của riêng ai. Nguyên nhân của các vụ TNGT chủ yếu tập trung ở việc người điều khiển phương tiện giao thông không làm chủ tốc độ, phóng nhanh, vượt ẩu, đi lấn phần đường quy định, sau khi uống rượu bia vẫn tham gia giao thông… Và đó cũng là một số “triệu chứng” thường gặp của các “căn bệnh” nan y khó chữa trong việc bảo đảm an toàn giao thông hiện nay.

Khi rượu bia “đồng hành”

Chẳng kể ngày làm việc hay ngày nghỉ cuối tuần, cứ chiều muộn những quán nhậu lại rôm rả với sự góp mặt của hầu hết các đấng mày râu. Và người bạn thiết thân đồng hành đến quán nhậu với họ là những “xế yêu”. Liệu ai dám chắc tất cả đều ra khỏi quán nhậu trong tình trạng tỉnh táo? Câu trả lời chính là những vụ tai nạn nhãn tiền.

Vào lúc 23 giờ, ngày 3-5, tại Km 8+900 Tỉnh lộ 15, đoạn đi qua thôn 5, xã Ea Sol, huyện Ea H’leo, Đ.T.T. (SN 1989) đang điều khiển xe mô tô biển số 76X8-1664, đi theo hướng từ huyện Ea H’leo sang thị xã A Yun Pa (Gia Lai), chở phía sau là P. T. H. (SN 1993), cả hai đều thường trú tại xóm 5, thôn An Long, xã Đức Hiệp, huyện Mộ Đức, tỉnh Quảng Ngãi. Do đã uống nhiều rượu, bia và không làm chủ được tay lái, nên khi đi đến đoạn đường này Đ.T.T. đã điều khiển xe chạy lấn phần đường và tông vào bên hông xe cày biển số 47MK2 4993 đang chở trụ tiêu đi theo hướng ngược chiều. Đ.T.T. bị chấn thương ở đầu và chết ngay tại chỗ; P.T.H. bị thương nhẹ; chiếc xe mô tô bị hư hại nặng.

Chạy xe quá tốc độ và những hậu quả khôn lường.

Ngày 12-4, trên đường Nguyễn Tất Thành (TP. Buôn Ma Thuột), ông N.T.D (trú tại Ea Kao, TP. Buôn Ma Thuột) sau khi uống rượu, bia vẫn lái xe ô tô trên đường. Do thiếu quan sát, không giữ khoảng cách an toàn với xe phía trước, không làm chủ tốc độ và lấn qua làn đường dành cho xe ô tô khách và xe tải nên xe ông đã đâm vào đuôi xe một ô tô khác đang có tín hiệu rẽ phải và gây tai nạn...

Đó là 2 vụ tai nạn xảy ra gần đây có nguyên nhân xuất phát từ việc “ham vui, quá chén” của người tham gia giao thông. Có thể thấy tình trạng uống rượu bia xong vẫn điều khiển phương tiện tham gia giao thông diễn ra ở mọi lúc mọi nơi, mọi thành phần và nhiều lứa tuổi. Nhiều vụ tai nạn thương tâm đã xảy ra bởi lý do mất kiểm soát, không làm chủ được tay lái của các “đệ tử lưu linh” sau cuộc vui quá chén. Có trường hợp vì say, điều khiển phương tiện đâm vào trụ điện, lề đường, vào người đi đường gây tai nạn rất đáng tiếc. Tuy đã có nhiều bài học nhãn tiền và các chế tài xử phạt cụ thể, nhưng dường như vẫn chưa đủ sức cảnh tỉnh, răn đe đối với những người vi phạm và đây cũng là một trong những “căn bệnh” nan y cần đến ý thức và sự chấp hành nghiêm của chính “người bệnh”.

“Đua” cùng tốc độ

Ngay cả khi đối đầu xe chạy ngược chiều, lái xe vẫn mang tâm lý chủ quan, không chịu nhường nhau; hoặc vì chạy xe với tốc độ lớn mà không tránh kịp, dẫn đến kết cục đâm sầm vào nhau, tăng độ va chạm mạnh so với đi ở tốc độ trung bình, điều đó càng dẫn đến hậu quả tai nạn nghiêm trọng hơn – đó là một trong những nguyên nhân chính gây TNGT được kể đến với tên của “căn bệnh” là phóng nhanh, vượt ẩu.

Nhìn lại những vụ TNGT thảm khốc làm thiệt mạng và bị thương nhiều người trong thời gian qua, nhất là trên các tuyến quốc lộ cho thấy: Phần nhiều các vụ TNGT xảy ra là do tài xế không làm chủ tốc độ, tránh vượt sai quy định. Đặc biệt là đối với xe khách, vì muốn tăng lợi nhuận, họ đã điều khiển xe phóng nhanh, vượt ẩu để tranh giành khách, rút ngắn thời gian quay vòng hành trình chạy xe, bất chấp sự an toàn và mạng sống của mọi người.

Bên cạnh đó, những “quái xế”, đặc biệt là ở lứa tuổi thanh thiếu niên với sự bốc đồng cũng góp phần không nhỏ tạo nên những vụ tai nạn thương tâm, làm thiệt hại về người và của. Trường hợp của Y.T.N. (SN 1990), cư trú tại buôn Ur, thị trấn Krông Năng (huyện Krông Năng) là một bài học đắt giá được đánh đổi bằng sinh mệnh của một cháu bé và sự hối hận khôn cùng của chính y: Vào khoảng 15 giờ ngày 4-9-2011, dù không có giấy phép lái xe nhưng Y.T.N. vẫn điều khiển xe môtô hiệu Kavalry không có biển kiểm soát đi từ buôn Ur ra trung tâm thị trấn Krông Năng để mua phụ tùng về thay thế cho máy cày. Khi đi qua ngã ba đường giao nhau với Tỉnh lộ 3 thuộc tổ dân phố 5, thị trấn Krông Năng thì gặp cháu Đ.P.H. (SN 1999) đi xe đạp cùng chiều, Y.T.N tăng tốc vượt qua cháu Đ.P.H. về phía trái, cùng lúc cháu Đ.P.H. cũng rẽ cùng hướng. Do không làm chủ được tốc độ nên Y.T.N. đã đâm vào xe đạp của cháu Đ.P.H. khiến cháu ngã xuống đường, chấn thương sọ não nặng và tử vong sau đó. Bản án 2 năm tù giam dành cho Y.T.N cùng sự ăn năn muộn màng là lời cảnh tỉnh cho những “quái xế” ham mê tốc độ, thích phóng nhanh, vượt ẩu.

Đau đầu câu chuyện xử phạt

Thời gian gần đây, cư dân mạng xôn xao về những hình ảnh, video clip về các hành vi chống lại người thi hành công vụ, đặc biệt là đối với cảnh sát giao thông. Những hành vi này đã gây bất bình trong dư luận, gióng hồi chuông báo động về văn hóa ứng xử, đạo đức xã hội và sự coi thường pháp luật của một bộ phận người dân, đặc biệt là giới trẻ. Theo quy định, những hành vi:  cản trở hoặc không chấp hành yêu cầu thanh tra, kiểm tra, kiểm soát của người thi hành công vụ; có lời nói, hành động đe dọa, lăng mạ, xúc phạm danh dự hoặc chống lại người thi hành công vụ… sẽ bị phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng.

Rõ ràng đã có các quy định, chế tài cụ thể, tuy nhiên tình trạng chống lại lực lượng cảnh sát giao thông và các lực lượng khác làm nhiệm vụ bảo đảm trật tự an toàn giao thông diễn ra gần đây lại tương đối phức tạp, nhiều vụ việc có tính chất công khai, trắng trợn. Nhất là khi các lực lượng này triển khai quyết liệt các giải pháp mạnh tuần tra, kiểm soát, tăng chế tài xử phạt đối với các hành vi vi phạm giao thông thì hành vi chống đối lại liên tục xảy ra. Còn có những trường hợp “cười ra nước mắt” như: đối tượng vi phạm “hù” cảnh sát giao thông bằng “mác” người nhà của “ông nọ, bà kia” cũng không phải là trường hợp hy hữu. Phần lớn các trường hợp này chỉ mượn danh những người mà… ai cũng biết; chẳng rõ những mối quan hệ ấy là thật hay giả nhưng rõ ràng chuyện “mượn oai hùm” cũng có thể coi là một hành vi gây cản trở người thi hành công vụ.

“Điểm đen” giao thông – những vị trí thách thức tay lái

Theo nhận định của Ban An toàn giao thông tỉnh, một trong những nguyên nhân gây TNGT trên địa bàn tỉnh và cũng là “căn bệnh” nan y nữa là hạ tầng giao thông vẫn còn nhiều bất cập, lạc hậu, chưa theo kịp nhu cầu phát triển chung của xã hội. Các quốc lộ là huyết mạch chính về giao thông trong tỉnh vẫn chưa được mở rộng, hoạt động giao thông trên các tuyến này vẫn là giao thông hỗn hợp, chưa có đường riêng cho xe cơ giới và thô sơ. Các tuyến tỉnh lộ, đường huyện, đường xã có được nâng cấp, cải tạo song chưa đạt cấp kỹ thuật của đường, thiếu biển báo hiệu đường bộ, vạch kẻ đường; nhiều nơi lề đường bị sạt lở, người tham gia giao thông khi gặp sự cố không còn chỗ tránh nên bị tai nạn. Bên cạnh đó, hành vi lấn chiếm hành lang an toàn giao thông đường bộ cũng tạo nên những nguy cơ tiềm ẩn, là một trong những tác nhân dẫn đến TNGT.

Thống kê cho biết, hiện nay trên địa bàn Dak Lak vẫn còn 23 điểm mất an toàn giao thông cần khắc phục. Trong đó Quốc lộ 26, đoạn từ km101+880 - km103, km122 - km122+500, km136 - km138 còn 3 điểm; Quốc lộ 27, đoạn từ km10+700 - km11+100, km21+400 - km21+850, km41 - km 43… còn 8 điểm; Quốc lộ 14, tập trung nhiều dọc theo địa phận huyện Krông Buk, đoạn từ km626 - km 629, km629-km633, km639+900 - km641… còn 12 điểm. Đặc biệt, từ km686 - km689 (Quốc lộ 14, đoạn qua phường Bình Tân, thị xã Buôn Hồ) còn xảy ra nhiều vụ TNGT nghiêm trọng làm nhiều người chết và bị thương. Chỉ tính từ 2010 đến nay, trên đoạn đường này đã xảy ra 10 vụ tai nạn và va chạm giao thông, làm chết 6 người, bị thương 14 người, hư hỏng 19 phương tiện giao thông các loại; đơn cử như vụ tai nạn xảy ra ngày 4-4-2012 vừa qua, làm chết 3 người, bị thương 6 người và 6 phương tiện giao thông bị hư hại nặng… Hoặc như đoạn đi qua đèo Katy (địa phận huyện Krông Buk), từ đầu năm 2012 đến nay đã có nhiều vụ TNGT xảy ra. Tuy chỉ dài hơn 1km, nhưng các phương tiện tham gia giao thông khi qua đoạn đèo này đều hết sức cẩn trọng và lo sợ TNGT xảy ra vì đường hẹp, có nhiều khúc cua nguy hiểm. Theo những người dân ở đây cho biết, từ đầu năm đến nay, tại đây đã xảy ra 4 vụ lật xe, đa số các vụ lật xe là do các xe tải, xe công-ten-nơ chở hàng nặng cua gấp, trong khi với mặt đường bị nghiêng, rất may là ít thương vong về người…

Đàm Thuần - Lan Anh - Giang Nam