“Thôn ung thư” dưới chân dãy Cư Yang Sin

Thôn 8, xã Hòa Sơn nằm 2 bên tuyến đường tỉnh lộ 12, người dân nơi đây chủ yếu làm nông; cả thôn có 213 hộ và hơn 900 nhân khẩu. Ông Châu Anh Vũ, Trưởng thôn 8 cho biết: “Từ năm 1996 đến nay cả thôn đã có 15 người chết vì bệnh ung thư. Trong đó, người trẻ nhất chỉ mới 10 tuổi, người lớn nhất khoảng 70 tuổi, đa số người bị chết vì bệnh ung thư ở lứa trung niên từ 35-50 tuổi đang là lao động chính của gia đình. Cách đây mấy ngày, chị Thanh ở trong thôn này mới mất cũng vì căn bệnh ung thư. Trước đó, chị Thanh đang mạnh khỏe bỗng thấy người mệt mỏi, kém ăn, bụng đau liên tục. Đi khám, cả nhà sững người khi biết chị bị ung thư gan. Gia đình đã đưa chị đi chữa khắp nơi nhưng đành chịu, những ngày cuối gia đình phải nhờ y tá thôn tiêm những liều mooc - phin để cầm cự…”.

Vì điều kiện kinh tế của các gia đình trong thôn đa số còn khó khăn, nên việc đi kiểm tra sức khỏe định kì để phát hiện ra ung thư không phải ai cũng có thể thực hiện được. Cũng chính vì vậy đến khi phát hiện ra ung thư thì bệnh đã chuyển sang giai đoạn cuối, và bệnh viện đành phải bó tay. Ông Lê Sơn (73 tuổi), người dân ở trong thôn cho hay, mấy năm gần đây nhiều người dân trong thôn đột nhiên phát bệnh ung thư và rất nhiều người đã từ giã cõi đời. Cụ thể: Người ra đi đầu tiên là chị Nguyễn Thị Tiến (khoảng 38-40 tuổi) bị chết vì ung vú để lại chồng và 4 đứa con thơ dại; ông Út Thịnh (50 tuổi) chết vì xơ gan cổ trướng; rồi hai vợ chồng chị Hương (khoảng 32-35 tuổi), chồng bị ung thư phổi, vợ bị ung thư cột sống, chết cách nhau 2 năm; ông Phạm Mai (55 tuổi) bị ung thư vòm họng và con dâu là Võ Thị Trương chết do ung thư gan. Vợ chồng ông Nguyễn Văn Trung và vợ là Phan Thị Liên chết cách nhau 5 năm cũng vì bệnh ung thư đều hưởng dương 38 - 40 tuổi. Trong năm 2005 cụ Lê Ngân (70 tuổi) bị ung thư vòm họng cùng anh Hùng bị ung thư gan hưởng dương 37 tuổi. Trong năm 2011 ông Mai Văn Đỉnh, Phó chủ tịch HĐND xã Hoà Sơn chết do bị bệnh ung thư gan và cháu Nguyễn Thị Diễm 10 tuổi bị ung thư mắt chết vào khoảng đầu năm 1998. Tháng 3-2013 anh Nguyễn Anh Hoàng (42 tuổi) mất vì bị ung thư thanh quản; rồi đến chị Thanh vừa mới mất cách đây chưa lâu…

Đã có nhiều người đưa ra giả thuyết cho nguyên nhân của sự bất thường về số người bị ung thư tại thôn 8 như: có thể do nguồn nước, hoặc cũng có thể địa bàn thôn bị ảnh hưởng của chất độc hóa học do Mỹ rải trong những năm tháng chiến tranh… Tuy nhiên đó cũng mới chỉ là giả thuyết và cũng chưa có một kết luận có cơ sở khoa học nào về vấn đề này. Bà Nguyễn Thị Trinh, Trưởng Trạm Y tế xã Hòa Sơn tâm sự: “Nhiều người dân thôn 8 ra đi vì căn bệnh ung thư là một vấn đề cần phải quan tâm đến nguyên nhân gây bệnh. Vì là một Trạm Y tế cơ sở nên chúng tôi không đủ điều kiện để kiểm nghiệm về môi trường sống. Mong rằng các cấp chính quyền và các ngành chức năng quan tâm, tiến hành kiểm tra và tìm hiểu về việc này, để giúp người dân nơi đây vơi bớt nỗi lo canh cánh về căn bệnh ung thư quái ác…”.

Nguyễn Trung Thu