Nhân ngày 8-3:

Lời mẹ dạy

Tôi sinh ra và lớn lên ở một làng nhỏ của miền Trung. Mảnh đất nắng lắm mưa nhiều, một phần đã tạo nên tính cách thẳng thắn, sự chân thành của con người nơi đây. Những lúc rảnh rỗi, tôi thường dành thời gian suy nghĩ về mẹ, và nhớ về những câu chuyện tuổi thơ mà mẹ đã dạy cho chị em chúng tôi khi còn nhỏ.

Bố tôi mất sớm. Nhà tôi có ba chị em gái, mình mẹ phải vất vả nuôi chúng tôi ăn học nên người. Khi lớn lên, chúng tôi mỗi người có một ước mơ riêng, và ai cũng thành đạt với con đường mình đã chọn. Cả ba đứa đều có việc làm, và lập gia đình ở thành phố. Mặc cho chúng tôi có thuyết phục đến đâu, mẹ vẫn không chịu sống cảnh “đầu không chạm trời, chân không đạp đất” như suy nghĩ của mẹ. Và mẹ cũng không chịu nỗi cảnh ồn ào, náo nhiệt của phố phường. Chỉ thỉnh thoảng vào những dịp cuối tuần, chúng tôi thường về thăm mẹ, chăm sóc cho mẹ để làm tròn đạo hiếu.

Nhiều lúc, vì áp lực công việc tôi đã dạy con bằng những lời nặng nề, những câu dọa dẫm. Tất cả chỉ mong con cái nên người, nhưng ngược lại chúng lại buồn bã và đôi lúc lại tỏ ra... bất mãn với tôi. Bất chợt tôi nhớ về mẹ, nhớ về từng lời dạy dỗ ngày xưa: không roi vọt, không la mắng, nhưng cả ba đứa con của mẹ vẫn thành đạt. Và những lời dịu dàng của mẹ như một sự nhắc nhở cho tôi về tình yêu thương, sự quan tâm đến con cái nhiều hơn. Và chính tình yêu thương xuất phát từ trái tim để đi đến trái tim, nó đã có sức mạnh hơn những roi đòn, mắng nhiếc.

Mẹ tôi là người nông dân lương thiện. Quanh năm “bán mặt cho đất, bán lưng cho trời”. Củ khoai, củ sắn bới được cũng để dành để nuôi đàn con. Làm lụng vất vả và biết tằn tiện chi tiêu nên mẹ tôi đã nuôi chúng tôi ăn học đến nơi đến chốn, vượt qua những ngày đói khổ dai dẳng. Mỗi khi trong nhà có đứa nào lười học, hoặc làm những điều gì không đúng, mẹ thường mang mấy tấm gương của những người đi trước để chúng tôi tự “soi vào”. Nhưng điều làm tôi nhớ và biết ơn mẹ nhiều nhất, đó là mẹ dạy con bằng chữ “nghiệp”.

Lạ thay, chỉ với năm chữ cái ghép lại thôi, nhưng cái chữ giản dị ấy đã theo tôi đến tận bây giờ. Cái chữ có một sức mạnh, để một người mẹ dạy dỗ ba đứa con gái nên người, khi không có bóng dáng của người đàn ông trong nhà.

“Không làm điều ác, không chửi bới người khác, phải luôn giúp đỡ những người yếu hơn mình. Nếu không sẽ gieo “nghiệp”. Mà ai gieo “nghiệp”, thì sau này sẽ gánh cái “nghiệp” mà mình gieo đó, và tất nhiên sẽ khổ suốt đời. Hay hiểu một cách nôm na theo ý của mẹ, đó là ở ác sẽ gặp ác, hoặc sẽ gặp ác hơn cái ác mà chúng ta đã gieo.

Câu chuyện về chữ “nghiệp” của mẹ làm tôi nhớ mãi: Nhà tôi có nuôi một con gà trống để dành giỗ cha, nhưng gần đến ngày giỗ, thì bất thình lình bị hàng xóm bắt mất. Chị em tôi định qua chửi cho lão hàng xóm hay ăn cắp vặt biết tay. Nhưng mẹ tôi ngăn lại và bắt đầu với lý lẽ của mẹ: “ Người ta ăn thì mình khỏi ăn, có gì đâu mà các con tức tối, bận tâm. Nếu sang chửi thì con gà cũng không sống lại, mà các con sẽ mang...nghiệp vào thân đấy”.

Sau này lớn lên, trong cách ứng xử với đồng nghiệp, hay bạn bè, ít có khi nào tôi gây gổ hay nói nặng lời với một ai đó đã làm tổn thương mình. Dù có nói nặng, có oán trách thì mọi việc vẫn không trở lại như trước, giống như con gà cũng không bao giờ sống lại trong câu chuyện của mẹ tôi.

Không những dạy con cách đối đãi hàng xóm, mẹ còn dạy chúng tôi biết yêu thương nhau bởi những cụm từ “nếu không.....”. Nếu không làm việc nhân đức, thì con cháu của chúng ta sẽ khổ. Nếu không biết nỗ lực vươn lên, thì suốt đời ta sẽ như một đám lửa tàn, không mang được hạnh phúc cho bản thân và cho những người ta yêu thương. Nếu không biết thương yêu, nhường nhịn thì chúng ta sẽ gặp rắc rối, và cuộc sống sẽ chẳng có lúc nào bình yên...

Nhiều lúc ngẫm lại, tôi thấy cách dạy con của mẹ hay biết bao nhiêu. Mẹ vừa dạy cho chúng tôi tình yêu, lòng tin vào những điều tốt đẹp, vừa dạy cách đối nhân xử thế. Ngày xưa, mẹ ít học lắm. Mẹ không học đến cao học như chúng tôi bây giờ. Nhưng những bài học về làm người, về những khái niệm mà chỉ ở mẹ mới có, những khái niệm, những câu nói không có sách vở nào dạy cho chúng tôi. Nhưng đã làm cho chúng tôi biết sợ, biết tin, biết yêu vào cuộc đời.

Thanh Trâm