Tần tảo với chợ đêm

Khi thành phố chìm vào màn đêm, mọi người đang say giấc thì các tiểu thương ở khu chợ đêm Tân An, TP. Buôn Ma Thuột mới bắt đầu tảo tần với cuộc mưu sinh... 

Thành phố càng về khuya, khu chợ đêm càng nhộn nhịp. Đến 24 giờ, các mặt hàng trong chợ đã được bày ra ngồn ngộn với đủ các mặt hàng rau xanh, thực phẩm. Trong ánh đèn đường xen lẫn màn đêm mờ ảo, “sắc màu” chợ đêm hiện ra sinh động với màu đỏ của những “núi” cà chua, cà rốt; màu xanh của đống súp lơ, rau cải; màu nâu đất của thúng khoai tây, khoai lang hòa trộn với màu tím của sọt cà, bắp cải Đà Lạt… Chợ càng khuya càng nhộn nhịp, từ 2 - 4 giờ sáng là đông nhất. Hàng hóa từ khắp nơi đến, rồi lại từ chợ đêm tỏa đi khắp nơi. Người mua, kẻ bán ai cũng nhanh tay nhanh mắt chọn hàng, bán hàng để đến 5 giờ, khi mặt trời bắt đầu chiếu sáng thì chợ đêm bắt đầu vãn khách, các thương lái cũng dọn hàng ra về.

Một góc chợ đêm.

Chợ đêm Tân An thu hút cả những thương lái từ các tỉnh, thành phố lân cận khác đổ về. Đến đây, không khó để bắt gặp những giọng nói đặc trưng của thương lái từ Lâm Đồng, Nha Trang, Đồng Nai, TP. Hồ Chí Minh đến chợ đặt mối làm ăn. Cô gái Đào Thị Thu Hiền quê ở Đơn Dương (Lâm Đồng) chở một xe máy chất đầy cà chua, dưa leo, rau ngót dừng ngay cổng chợ, loay hoay gọi người đến giữ dùm xe khỏi đổ vì hàng hóa nặng, cồng kềnh. Hiền dự thi vào ngành Y dược ở Trường Đại học Tây Nguyên, sau khi thi xong thì ở lại giúp người anh trai làm nghề bỏ mối, bán lẻ các mặt hàng rau, củ quả tại chợ đêm Tân An. Hiền kể: “Nhà có 5 anh em nhưng chỉ mình em được ăn học vì ba mẹ mất đã lâu. Em mới bán tại chợ này được hơn một tháng, lúc đầu thấy rất mệt vì không quen thức đêm nhưng giờ quen rồi nên không thấy buồn ngủ nữa”. Vừa tranh thủ bốc hàng từ chiếc xe tải nhỏ, chị Nga - một chủ hàng ở xã Krông Na (Buôn Đôn) vừa cho biết chị lấy các mặt hàng rau, củ quả, cá, thịt ở chợ đêm Tân An về xã bỏ mối cho các điểm bán lẻ. Chị Nga bộc bạch: “Thị trường cạnh tranh nên bán buôn phải đặt chữ tín lên đầu. Vì thế, tôi thường đi sớm để lấy đủ các mặt hàng “mối” đặt, chứ đặt rồi mà không có lần sau họ sẽ không đặt nữa”. Với anh Nguyễn Kim Tuấn (phường Ea Tam, TP. Buôn Ma Thuột), ngày nào cũng vào 23 giờ là anh lại đến chợ thồ hàng về bỏ mối. Anh Tuấn kể: “Trước đây tôi làm thêm cho các chủ bán cá trong chợ, thành thạo rồi tôi tự bỏ vốn lấy hàng từ các mối lớn đi bỏ lại cho các mối nhỏ. Mỗi đêm lấy khoảng 2 tạ cá, bỏ mối không hết thì đến sáng hai vợ chồng lại mang hàng ra chợ ngày bán”.

Tại chợ đêm Tân An, ngoài những người buôn bán còn có những “phu” chuyên bốc vác thuê và sắp xếp hàng hóa cho khách đến mua. Đội phu này không chỉ có cánh đàn ông "sức dài, vai rộng" mà cả các chị em "chân yếu, tay mềm" cũng tham gia. Các chị cũng làm việc quần quật như cánh đàn ông, oằn mình đổ mồ hôi để bốc xếp hàng hóa. Trung bình một phu hàng tại chợ có thể bốc xếp hàng tấn rau quả, để sau mỗi đêm họ nhận được khoản tiền công từ 200-300 nghìn đồng tùy khối lượng công việc được thuê.

Mưu sinh về đêm, không ít tiểu thương phải tranh thủ nghỉ ngơi lấy sức giữa không khí buôn bán tấp nập. Ở chợ đêm, chúng tôi “phát hiện” rất nhiều kiểu ngủ gật của những thương lái. Vào một sạp bán hành tỏi, chúng tôi lựa hàng mãi mà vẫn không thấy chị bán hàng mời hỏi gì, nhìn lại mới biết chị đang ngủ gật, chưa kịp gọi thì chị đã thức dậy, tỉnh táo cân hành và tính tiền cho khách. Chị trần tình: “Buôn bán ở chợ đêm nên hầu như thức quanh năm; vì thế tôi phải tranh thủ ngủ mọi lúc mọi nơi, cứ ngơi tay là tranh thủ chợp mắt cho đỡ cơn thèm ngủ”. Anh Khổng Văn Hòe (phường Khánh Xuân, TP.Buôn Ma Thuột) bán rau hàng bên cạnh cũng góp chuyện: “Làm ở chợ đêm ngoài sức khỏe tốt phải có thêm sức chịu đựng giỏi. Lúc đầu tôi cũng mệt mỏi lắm vì cảnh thức đêm ngủ ngày nhưng làm miết rồi cũng quen. Có nhiều người chỉ làm việc ở chợ đêm vài ngày rồi bỏ cuộc vì không chịu đựng nổi cảnh thức trắng đêm”. Dạo một vòng quanh chợ, tôi có thể đếm được đến chục kiểu ngủ gật của các tiểu thương. Người có chỗ rộng thì kê ghế xếp, mắc võng, còn chật thì ngủ nghiêng, ngủ ngồi, có khi ngửa cổ dựa vào cột lán, thành xe, bao hàng. Dễ ngủ vậy đấy nhưng có khách đến mua là ai nấy lại tỉnh như sáo, hàng chục loại rau củ, hoa quả giá cả khác nhau nhưng chẳng ai nhầm lẫn một đồng.

Ồn ào, nhộn nhịp nhưng vẫn có nét lặng lẽ đặc trưng của một khu buôn bán về đêm. Cứ thế, khu chợ đêm Tân An hằng đêm vẫn sáng đèn ở một góc của thành phố, mang lại nguồn sống cho hàng trăm con người…

Lê Hà