Hàng rong "bủa vây" cổng trường

Hiện nay, tình trạng bán hàng rong trước cổng trường vẫn diễn ra phổ biến ở rất nhiều các trường học trên địa bàn tỉnh. Nhưng, chuyện bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm ở những gánh hàng rong lại chưa được nhiều người quan tâm...

Dạo quanh một vòng trước các cổng trường trên địa bàn TP. Buôn Ma Thuột, nơi nào cũng có các hàng quán "di động" bán đồ ăn sẵn cho học sinh. Các mặt hàng bán trước cổng trường rất đa dạng về chủng loại từ trái cây dầm, nước ngọt, trà sữa, bánh kẹo, bánh tráng trộn cho đến các loại thực phẩm chế biến tại chỗ như xúc xích, cá viên chiên, xôi chiên... Quan sát cho thấy, phần lớn đồ ăn bán ở cổng trường đều không hợp vệ sinh an toàn thực phẩm, bởi chúng được bày bán ngay bên đường, không hề được che đậy; nhiều loại bánh kẹo, thạch rau câu, ô mai không có nguồn gốc xuất xứ, không có hạn sử dụng; người chế biến thức ăn tại chỗ không đeo găng tay hay sử dụng bất kỳ dụng cụ vệ sinh nào khác; thậm chí, nhiều hàng quán còn vô tư bày bán đồ ăn ngay nơi tập kết rác thải. Trong vai một phụ huynh đang chờ đón con tan học, tôi dừng xe ngay cạnh một chị bán hàng rong gần khu vực cổng trường tiểu học Phan Chu Trinh trên đường Lý Thường Kiệt (TP. Buôn Ma Thuột), lân la hỏi chuyện về nguồn gốc của hàng hóa đang bày bán cho học sinh, chị chia sẻ: "Những hàng này chúng tôi mua sỉ ở chợ lớn, hoặc các mối quen nằm rải rác ở nhiều nơi khác nhau. Vì bán cho học sinh, các cháu không có tiền nên tui phải chọn các loại hàng có mẫu mã đẹp, màu sắc bắt mắt, đặc biệt là phải rẻ thì mới có lời chút đỉnh. Mặc dù mua hàng rẻ, nhưng tôi cũng tránh lấy hàng Trung Quốc để bảo đảm an toàn thực phẩm cho các cháu". Nghe chị nói thì vậy, nhưng quan sát gánh hàng của chị lại có đến quá nửa sản phẩm in chữ Trung Quốc, nhãn mác không đầy đủ...

Trước cổng Trường Tiểu học Phan Chu Trinh (đường Lý Thường Kiệt, TP. Buôn Ma Thuột), nhiều hàng rong lấn chiếm lòng đường để buôn bán.

Với người bán, hàng giá rẻ, mẫu mã đẹp thì lấy về bán, với người mua, nhất lại là học sinh thì chẳng mấy em quan tâm đến khái niệm vệ sinh, chỉ cần thích món gì là mua ngay món ấy. Về phía các bậc phụ huynh, đôi khi do bận rộn, hoặc chiều con nên cũng nhắm mắt làm ngơ với chất lượng của thực phẩm trước cổng trường. Còn với các nhà trường, do không có chức năng kiểm tra, xử lý nên phương pháp ngăn chặn chủ yếu là tuyên truyền nhắc nhở học sinh không nên dùng các loại thực phẩm bán rong trước cổng trường để tránh ảnh hưởng tới sức khỏe. Một số trường nhờ đến công an phường và lực lượng trật tự đô thị để giải quyết vấn nạn hàng rong "bủa vây" cổng trường nhưng cũng không đạt được hiệu quả, bởi chỉ cần nhìn thấy lực lượng chức năng thì những người bán hàng rong lại đẩy xe đi và khi những lực lượng này đi khuất, họ lại trở về buôn bán ở chỗ cũ.

Ngoài nguy cơ gây ngộ độc thực phẩm cho học sinh, một hệ lụy khác của việc hàng rong “bủa vây” cổng trường làm cho cảnh quan trước trường học trở nên nhếch nhác. Không những thế, việc những hàng quán này lấn chiếm vỉa hè để buôn bán đã đẩy phụ huynh xuống lòng đường chờ đón con, khiến giao thông tại các khu vực gần trường học thường xuyên ùn tắc, xe cộ va quệt nhau cũng xảy ra thường xuyên. Một phụ huynh học sinh của trường tiểu học Phan Chu Trinh cho biết: "Cứ giờ tan học, đoạn đường này lại đông nghẹt. Cổng trường đã chật chội lại thêm cảnh chen lấn, bán buôn khiến cho việc đi lại đưa đón trẻ trở nên mất an toàn”.

Có thể thấy, do tính chất “di động” của hàng rong, nên việc kiểm soát chất lượng an toàn thực phẩm còn gặp nhiều khó khăn. Trong khi đó hằng năm, các ngành chức năng đều tổ chức các đợt thanh tra, kiểm tra về vệ sinh an toàn thực thẩm. Song, việc kiểm tra thường chỉ tập trung ở các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm lớn, các hàng quán cố định. Còn việc thanh tra, kiểm tra an toàn thực phẩm ở những quán hàng rong thời gian qua vẫn chưa thực sự được quan tâm. Trên thực tế, hầu hết các quầy hàng rong ở các cổng trường đều sử dụng nguyên liệu không có nguồn gốc rõ ràng, không đủ nước sạch khi chế biến, rửa dụng cụ, điều kiện vệ sinh cơ sở và vệ sinh cá nhân không đảm bảo. Do đó, để tránh nguy cơ ngộ độc thực phẩm xảy ra, lập lại trật tự, mỹ quan trước cổng trường, cần dẹp bỏ hàng rong buôn bán xung quanh các trường học. Mà để làm được điều này, thiết nghĩ các nhà trường cần tăng cường tuyên truyền, phổ biến cho học sinh về an toàn vệ sinh thực phẩm; các bậc phụ huynh nên quan tâm nhắc nhở con em mình biết chọn mua những sản phẩm đạt chất lượng, tránh xa các loại quà bánh, nước uống không bảo đảm vệ sinh. Đồng thời, các cơ quan chức năng cần có biện pháp quyết liệt, mang tính răn đe hơn nữa trong ngăn chặn và xử lý những quán hàng rong vi phạm an toàn vệ sinh thực phẩm.

Kim Oanh