Người dân Ea Sô "khát" nước sinh hoạt

Mặc dù thời điểm này đã bước vào mùa mưa nhưng hàng trăm hộ dân trên địa bàn xã Ea Sô (huyện Ea Kar) vẫn phải sống trong cảnh thấp thỏm lo âu vì thiếu nguồn nước hợp vệ sinh sử dụng cho sinh hoạt hằng ngày. Có một công trình cấp nước hợp vệ sinh là mong mỏi chung của chính quyền và người dân nơi đây.

Hơn 15 năm sinh sống, lập nghiệp ở vùng đất này, cứ vào mùa khô, gia đình anh Nguyễn Đình Hòa ở thôn 4 lại rơi vào cảnh thiếu nước sinh hoạt trầm trọng. Đưa chúng tôi đi xem giếng nước được đào từ khe đất trong vườn, anh Hòa trần tình: “Để có nước sinh hoạt, gia đình tôi đã đào thử vài cái giếng, tốn hơn 3 triệu đồng nhưng toàn gặp đá, cũng may khe đất này đào lên có nước nhưng khổ nỗi vào mùa khô chỉ đủ dùng để nấu ăn, uống, còn tắm giặt thì cả nhà phải kéo nhau ra sông”. Qua tìm hiểu được biết, do địa hình ở đây chủ yếu là đá nên việc đào giếng rất khó khăn. Hầu hết các hộ dân đều phụ thuộc vào nước trời nên cứ vào mùa khô hạn, phải sử dụng nước bình để nấu ăn, uống, mọi sinh hoạt khác dùng nước sông, suối. Anh Bạch Công Thủy, Trưởng thôn 4 cho biết: “Toàn thôn có 76 hộ, trong đó có 30% hộ nghèo. Do điều kiện kinh tế khó khăn, hơn nữa lại chưa có hệ thống điện lưới nên không thể khoan giếng được. Vì vậy, để có nước sinh hoạt, người dân phải tận dụng nước sông, suối, dẫu biết không bảo đảm vệ sinh nhưng có còn hơn không”.

Chủ tịch UBND xã Nguyễn Thế Thủy kiểm tra tình hình sử dụng nước sinh hoạt của người dân trên địa bàn.

Tương tự, cứ vào mùa khô, vợ chồng chị H’Meo Byă ở buôn Cư Ana Săn lại thay nhau ra suối gùi nước về dùng. Trước đây, khi mới ra ở riêng, vợ chồng chị cũng vay mượn thêm tiền để đào giếng nhưng cả 3 lần đều gặp đá, không có nước nên đành từ bỏ. “Mùa mưa còn đỡ chứ vào mùa khô thì khổ lắm, nhà nào cũng thiếu nước sinh hoạt. Cả buôn có 2 giếng đào thì 1 giếng đã bị bồi lấp chưa có điều kiện nạo vét lại, giếng còn lại đã cạn kiệt nước”, chị H’Meo than phiền.

Điều đáng nói, những thôn, buôn chưa có điện lưới thì không thể khoan giếng đã đành nhưng nhiều nơi dù đã có điện cũng không thể thực hiện được vì rất ít mạch nước ngầm và thường hay gặp đá. Chính vì vậy, tình trạng người dân trên địa bàn xã thiếu nước sinh hoạt vào mùa khô diễn ra thường xuyên và kéo dài nhiều năm liền, khiến cuộc sống, sinh hoạt, sản xuất gặp nhiều khó khăn. Đơn cử như gia đình an Quách Văn Duy ở thôn 1, năm 2014, gia đình anh đầu tư 20 triệu đồng để khoan giếng, mặc dù đã khoan sâu 90 mét nhưng vẫn không có nước. Anh Duy cho hay: “Gia đình tôi bán quán tạp hóa, nhu cầu sử dụng nước nhiều. Để chủ động nguồn nước sinh hoạt, tôi đã “liều” bỏ ra một số tiền khá lớn để khoan giếng nhưng cũng không mang lại kết quả gì, đành phải quay lại dùng nước ao, còn nấu ăn, uống thì sử dụng nước bình. Tôi chỉ mong sao các cấp, ngành chức năng quan tâm, đầu tư xây dựng công trình cấp nước trên địa bàn xã để người dân bớt khổ”.

Ông Nguyễn Thế Thủy, Chủ tịch UBND xã cho biết, đến cuối năm 2014, số người được sử dụng nguồn nước hợp vệ sinh trên địa bàn xã chỉ chiếm 43,97%, thấp hơn nhiều so với mặt bằng chung của tỉnh. Trong khi đó, theo Chương trình mục tiêu quốc gia nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn, phấn đấu nâng tỷ lệ trên lên 100% vào năm 2020. Để đạt được mục tiêu này, trong thời gian tới cần đầu tư hệ thống cấp nước sinh hoạt tập trung gồm 3 giếng khoan, 3 hệ thống bơm, bồn chứa nước và hệ thống xử lý nước sạch, đồng thời, lắp đặt hệ thống đường ống dài trên 4 km chạy dọc theo từng tuyến đường đến hộ gia đình và công trình công cộng ở các cụm dân cư tập trung tại các thôn, buôn như thôn 1, 2, 5, 6. Đối với một số cụm dân cư của xã phân bố không tập trung, để bảo đảm nguồn nước hợp vệ sinh phục vụ cho sinh hoạt cần hỗ trợ tiền đào, bỏ bi giếng cho 285 hộ ở các thôn, buôn còn lại. Theo tính toán của UBND xã, tổng số tiền đầu tư xây dựng hệ thống cấp nước sinh hoạt trên địa bàn khoảng 7 tỷ đồng, trong khi Ea Sô lại là xã vùng ba, điều kiện kinh tế - xã hội còn nhiều khó khăn. Vì vậy, để giải quyết được bài toán thiếu nước sinh hoạt, nhất là vào mùa khô, rất cần sự quan tâm, đầu tư của các cấp, ngành hữu quan.

Nguyễn Xuân