Bạn đồng hành của thanh niên Ea Kar

Trải qua gần 5 năm hoạt động, các câu lạc bộ (CLB) tư vấn và khám sức khỏe tiền hôn nhân ở huyện Ea Kar đã thực sự trở thành cầu nối giúp các bạn trẻ có thêm kiến thức về chăm sóc sức khỏe sinh sản, tự tin giao tiếp và tránh được những hệ lụy muốn khi bước vào ngưỡng cửa tình yêu, hôn nhân…

Năm 2012, CLB tư vấn và khám sức khỏe tiền hôn nhân xã Ea Kmút thành lập, sinh hoạt duy trì đều đặn 3 tháng một lần. Ban đầu CLB chỉ có 10 thành viên, nhưng đến nay đã thu hút được 30 thành viên tham gia. Tại mỗi buổi sinh hoạt, CLB đều giành phần lớn thời gian để cung cấp kiến thức về giới, sức khỏe sinh sản, hôn nhân gia đình cho các thành viên CLB. Đồng thời, các cán bộ y tế, dân số của địa phương cũng chia sẻ, giải đáp thắc mắc cho các bạn trẻ tác hại của nạo phá thai, phòng ngừa mang thai ngoài ý muốn, phòng chống các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục.

Chị Trần Thị Lệ, Chủ nhiệm CLB cho biết: Lúc đầu việc sinh hoạt của CLB khá thụ động, nhưng qua vài lần làm quen, các bạn thanh niên chủ động đặt ra nhiều câu hỏi, tình huống trong thực tế để cán bộ dân số, y tế giải đáp. Việc mạnh dạn tìm hiểu những vấn đề chưa biết đã giúp nhiều bạn trẻ điều chỉnh hành vi theo hướng lành mạnh, trong sáng. Em Trần Thị Nhung, thành viên CLB chia sẻ: Trước đây, sự hiểu biết của em về tâm sinh lý lứa tuổi cũng như sức khỏe sinh sản rất hạn chế, đặc biệt rất ngại ngùng khi nói về những vấn đề này. Tuy nhiên, từ khi tham gia CLB, em đã có được những kiến thức rất thiết thân để chuẩn bị bước vào cuộc sống hôn nhân.

Cán bộ dân số huyện Ea Kar nói chuyện chuyên đề về chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên với học sinh Trường THPT Ngô Gia Tự.

Không chỉ riêng xã Ea Kmút, đến nay, mô hình tư vấn và khám sức khỏe tiền hôn nhân đã được triển khai tại 5 xã, thị trấn của huyện Ea Kar (gồm: thị trấn Ea Kar, Ea Knốp và các xã Ea Kmút, Ea Đar, Cư Huê) với 10 CLB. Hoạt động của mô hình không chỉ dừng lại ở sinh hoạt CLB mà còn mở rộng với nhiều hình thức: hoạt động ngoại khóa truyền thông, tư vấn về giới tính, tình bạn, tình yêu, hôn nhân trong trường học; tuyên truyền trực quan, cấp phát tờ rơi đến tận hộ gia đình, lồng ghép trong các buổi sinh hoạt Đoàn thanh niên...  Từ đó tạo cơ hội cho trẻ vị thành niên, thanh niên gặp gỡ, cùng chia sẻ những vấn đề liên quan đến tâm sinh lý bản thân, chăm sóc sức khỏe sinh sản, đặc biệt là đào tạo các thành viên trở thành tuyên truyền viên trong cộng đồng. Em Nguyễn Nhật Minh, học sinh lớp 10C8, Trường THPT Ngô Gia Tự (thị trấn Ea Kar) bộc bạch: Qua các buổi ngoại khóa về tư vấn sức khỏe tiền hôn nhân, em đã có thêm nhiều kiến thức để chăm sóc sức khỏe bản thân, tự tin hơn khi giao tiếp với bạn bè, nhất là bạn khác giới. Đồng thời, trên cơ sở kiến thức tiếp nhận được, em còn tuyên truyền, vận động các bạn của mình xây dựng tình bạn, tình yêu trong sáng, phù hợp với lứa tuổi. 

Theo bà Lã Thị Lựu, cán bộ Trung tâm Dân số huyện Ea Kar, tư vấn và kiểm tra sức khỏe tiền hôn nhân góp phần bảo đảm cho hôn nhân bền vững khi các cặp đôi được chuẩn bị kiến thức, tâm lý đúng cho cuộc sống hôn nhân về sau; giảm tình trạng tảo hôn. Không những thế, thông qua tuyên truyền, vận động của các CLB, nhiều bạn trẻ đã tự nguyện tham gia kiểm tra sức khỏe tiền hôn nhân để phát hiện và điều trị sớm một số bệnh tật có nguy cơ ảnh hưởng đến vấn đề tình dục, mang thai, sinh đẻ. Tuy nhiên, việc tư vấn và khám sức khỏe tiền hôn nhân ở các địa phương vẫn còn gặp rất nhiều khó khăn, đó là dịch vụ khám sức khỏe tiền hôn nhân chưa triển khai đến tuyến xã; nhiều bạn trẻ còn e ngại khi chia sẻ chuyện “khó nói” với mọi người nên khi sinh hoạt CLB chưa mạnh dạn hỏi những vấn đề thắc mắc của bản thân…

Có thể thấy, mô hình tư vấn và khám sức khỏe tiền hôn nhân ở Ea Kar  đã thúc đẩy sự phối hợp giữa hoạt động của tuổi trẻ và công tác dân số, góp phần làm cho công tác dân số của địa phương có nhiều chuyển biến tích cực. Vì thế, để mô hình phát huy hiệu quả hơn nữa, ngoài tăng cường nguồn tài liệu, kinh phí triển khai hoạt động cho các CLB, rất cần sự chung tay phối hợp của chính quyền địa phương, các đoàn thể, nhà trường và gia đình. 

Kim Oanh