Ô nhiễm tiếng ồn: Cần mạnh tay xử lý (Kỳ 2)

[links(left)]

Kỳ 2: Xử lý ô nhiễm tiếng ồn: Cần những giải pháp đồng bộ

Ô nhiễm tiếng ồn có tác động không nhỏ đến sức khỏe của người dân, nhưng hiện nay, nhiều người vẫn khá “thờ ơ” trong khi chính quyền và các cơ quan chức năng còn thiếu những giải pháp quyết liệt để kiểm soát và xử lý ô nhiễm tiếng ồn.

Còn lúng túng trong xử lý

Ông Nguyễn Văn Hùng, Phó Chủ tịch UBND phường Tân Thành (TP. Buôn Ma Thuột) thông tin, trên địa bàn có 24 cơ sở karaoke đang hoạt động và 5 cơ sở nuôi chim yến. Trong đó, hoạt động tạo ra tiếng ồn nhiều nhất là hoạt động nuôi chim yến do điểm nuôi nằm ngay trong khu dân cư, các hộ nuôi dẫn dụ chim yến bằng sóng siêu âm. Bên cạnh đó, dịch vụ karaoke di động thường tới các quán nhậu bật nhạc hát rồi mời khách mua hàng nổi lên trên địa bàn trong thời gian gần đây cũng tạo nên những tiếng ồn “khó chịu”. Tuy nhiên, để xử lý tiếng ồn cần có sự phối hợp tổng thể giữa các bên chuyên trách như Phòng Văn hóa - Thông tin thành phố, Công an thành phố... có đủ công cụ, thiết bị đo tiếng ồn mới xử lý được.

Còn theo ông Võ Thanh Phương, Phó Chủ tịch UBND phường Tân Lợi (TP. Buôn Ma Thuột), vấn đề nhức nhối hiện nay trên địa bàn là vấn đề bảo vệ môi trường trong đó có việc ô nhiễm tiếng ồn. Các cơ sở kinh doanh nằm đan xen trong khu dân cư, chủ yếu là tự phát chứ chưa được quy hoạch bài bản riêng từng khu vực nên khi hoạt động gây tiếng ồn, ảnh hưởng đến người dân xung quanh. Chưa kể ý thức chấp hành các quy định về Luật Bảo vệ môi trường của nhiều người còn hạn chế. Từ năm 2018 đến nay, phường nhận nhiều phản ánh của người dân về tình trạng ô nhiễm tiếng ồn từ các cơ sở kinh doanh nhưng không đủ điều kiện, trang thiết bị chuyên môn và lực lượng để tiến hành kiểm tra, nhất là không có máy đo tiếng ồn để xác định đối với hành vi vi phạm hành chính về tiếng ồn.

Số nhà 72 Trần Khánh Dư, phường Tân Lợi liên tục bị người dân phản ánh do phát ra tiếng ồn quá lớn.

Bên cạnh đó, theo một số chuyên gia giao thông đô thị, việc xác định được đâu là tiếng ồn, và mức độ tiếng ồn to hay nhỏ thì không khó khăn. Nhưng việc xác định mức độ tiếng ồn như thế nào được coi là vượt mức ồn tối đa cho phép tại khu công cộng và dân cư theo quy định hiện hành thì không phải là điều dễ dàng. Đây cũng là khó khăn chung đối với các cơ quan quản lý khi không biết xử lý ở đâu, xử lý như thế nào.

Chế tài chưa đủ mạnh?

Dù người dân đã nhiều lần phản ánh và các cơ quan chức năng cũng đã vào cuộc xử lý, nhưng các cơ sở kinh doanh vẫn “đánh trống lảng” về việc “ồn” quá mức của mình. Điển hình như ở phòng trà Dạ Tâm Khúc trên đường Trần Khánh Dư, người dân đã nhắc nhở nhiều lần về tiếng ồn gây ảnh hưởng đến đời sống của họ nhưng phòng trà này vẫn không khắc phục.

Tháng 4-2019, Phòng Văn hóa - Thông tin TP. Buôn Ma Thuột đã chỉ đạo Đội kiểm tra Liên ngành trật tự văn hóa - xã hội thành phố tiến hành kiểm tra, lập biên bản và tham mưu cho UBND thành phố ra Quyết định xử phạt chủ phòng trà Dạ Tâm Khúc 3 triệu đồng về hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường, đồng thời yêu cầu chủ cơ sở có biện pháp khắc phục tiếng ồn và chấp hành đúng các quy định của pháp luật. Tuy nhiên, phòng trà này không những không khắc phục mà thay chủ mới và lại kinh doanh cà phê âm nhạc với tên mới là Coffee Music Passion phục vụ chương trình Hát cho nhau nghe, nhận tiệc sinh nhật, liên hoan từ 6 giờ sáng đến 21 giờ hằng ngày khiến cả xóm bị "tra tấn" bởi tiếng ồn. Mới đây người dân khu vực này lại cùng ký đơn kiến nghị gửi cơ quan chức năng.

Các công trình xây dựng cũng là điểm phát ra tiếng ồn khá lớn.

Ông Võ Tiến Dũng, Trưởng Phòng Văn hóa – Thông tin TP. Buôn Ma Thuột cho biết, trong năm 2018, Phòng Văn hóa - Thông tin thành phố đã đề xuất xử phạt hành chính 27 trường hợp vi phạm trong các lĩnh vực văn hóa, thể thao, du lịch và quảng cáo. Trong đó đề xuất xử lý 9 trường hợp vi phạm về tiếng ồn với số tiền 23,5 triệu đồng, chủ yếu là đối với các quán bar, karaoke. Riêng từ đầu năm 2019 đến nay đã xử phạt 3 trường hợp vi phạm về tiếng ồn với số tiền 28 triệu đồng.

Luật sư Tạ Quang Tòng, Phó Chủ nhiệm Đoàn luật sư tỉnh Đắk Lắk cho hay, theo Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về môi trường, giới hạn tối đa cho phép về tiếng ồn tại khu vực thông thường (khu chung cư, các nhà ở riêng lẻ nằm cách biệt hoặc liền kề, khách sạn, nhà nghỉ, cơ quan hành chính) là: 70 dBA (từ 6 giờ đến 21 giờ) và 55 dBA (21 giờ đến 6 giờ); đối với khu vực đặc biệt (gồm khu vực trong hàng rào của các cơ sở y tế, thư viện, nhà trẻ, trường học, nhà thờ, đình, chùa và các khu vực có quy định đặc biệt khác) là 55 dBA (từ 6 giờ đến 21 giờ) và 45 dBA (từ 21 giờ đến 6 giờ).

Nếu hành vi gây tiếng ồn vượt quá giới hạn tối đa cho phép là vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường và phải chịu xử phạt hành chính. Mức xử phạt đã được nêu cụ thể tại Điều 17, Nghị định 179/2013/NĐ-CP quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường. Theo đó, hành vi gây tiếng ồn vượt quy chuẩn kỹ thuật về tiếng ồn dưới 5 dBA sẽ bị phạt ở mức từ 1-5 triệu đồng; vượt từ 5 dBA đến dưới 10 dBA phạt từ 5 - 20 triệu đồng; vượt 10 dBA đến dưới 15 dBA phạt từ 20 - 40 triệu đồng... Luật sư Tòng nhận định mức phạt như vậy là khá cao, song để xử lý thì rất khó. Bởi để có căn cứ xác định mức ồn vượt quá quy định cho phép phải có đơn vị (do Bộ Tài Nguyên và Môi trường quản lý) có đủ lực lượng chuyên trách được trang bị dụng cụ đo thông số tiếng ồn... để khi cần là xuống hiện trường làm ngay. Tuy nhiên do lực lượng mỏng, lại thiếu thiết bị đo tiếng ồn nên khó có căn cứ xử phạt hành vi vi phạm quy định về tiếng ồn.

Cần những giải pháp đồng bộ

Trước thực trạng ô nhiễm tiếng ồn trên địa bàn TP. Buôn Ma Thuột ngày càng gia tăng, vấn đề đặt ra là làm thế nào để quản lý và kiểm soát tiếng ồn đô thị hiệu quả, đảm bảo cho thành phố phát triển bền vững, nâng cao chất lượng sống của người dân?

Ông Võ Thanh Phương, Phó Chủ tịch UBND phường Tân Lợi nêu quan điểm: Với những trường hợp cơ sở kinh doanh vi phạm bị nhắc nhở, xử lý nhiều lần về vi phạm tiếng ồn mà không khắc phục, tiếp tục tái diễn thì các cơ quan chức năng nên có những biện pháp như tăng chế tài xử phạt, đình chỉ, rút giấy phép kinh doanh... để tạo sức răn đe, tránh ảnh hướng đến môi trường sống của người dân xung quanh.

Theo Luật sư Tạ Quang Tòng, các cơ quan chức năng cần xây dựng đội ngũ chuyên trách kiểm tra, kiểm soát tiếng ồn và trang bị đầy đủ thiết bị hỗ trợ để kịp thời thực hiện nhiệm vụ khi có yêu cầu xử lý tiếng ồn. Với tiếng ồn do giao thông, thành phố có thể trồng các giải phân cách bằng cây xanh để hút tiếng ồn và lọc bụi, kết hợp với các phương án phân luồng, điều tiết lưu lượng xe, cấm và phạt nặng xe gắn các loại kèn hơi, đồng thời kiểm soát số lượng phương tiện cá nhân cũng như thói quen sử dụng còi xe khi tham gia giao thông. Việc tăng cường chất lượng công tác đăng kiểm phương tiện cơ giới, cấm hoạt động các phương tiện không đáp ứng tiêu chuẩn về tiếng ồn cũng cần được thực hiện quyết liệt hơn.

Riêng đối với các khu vực cần yên tĩnh như: bệnh viện, trường học, khu dân cư… cần xây tường cao chắn ồn. Về lâu dài, ngành chức năng cần quy hoạch hợp lý các vị trí công trình trong đô thị, thực hiện những giải pháp giảm thiểu tiếng ồn thấp nhất trong thời gian cho phép, đồng thời cần đầu tư phương tiện để giám sát tiếng ồn như đồng hồ đo cường độ tiếng ồn đặt công khai ở các khu vực công cộng... để có căn cứ xử phạt vi phạm, thực hiện có hiệu quả việc đẩy lùi vấn nạn ô nhiễm tiếng ồn đô thị hiện nay. Ngoài ra, đối với các thiết bị phát âm thanh phải có quy định cụ thể để khống chế công suất ngay từ khâu sản xuất mới mong kiểm soát được tận gốc tình trạng ô nhiễm tiếng ồn.

Còn theo Thạc sĩ Mai Quang Sơn, Trưởng Bộ môn Tâm lý học, Trường Cao đẳng Sư phạm Đắk Lắk, để khắc phục tình trạng ô nhiễm tiếng ồn ngày càng gia tăng, đòi hỏi mỗi chúng ta cần tránh tạo ra những tiếng ồn không cần thiết, làm ảnh hưởng đến người xung quanh; biết lựa chọn cho mình một môi trường hạn chế tiếng ồn để thuận lợi cho việc sinh hoạt, học tập và công tác; đồng thời biết sử dụng những vật liệu cách âm để làm giảm âm lượng của các âm thanh không mong muốn... Mặt khác, bên cạnh các Nghị định xử phạt hành vi gây ô nhiễm tiếng ồn trong lĩnh vực giao thông đường bộ, bảo vệ môi trường và an ninh, trật tự, an toàn xã hội, chính quyền thành phố cần phát động phong trào đẩy lùi ô nhiễm tiếng ồn, tạo một nét văn hóa trong cộng đồng dân cư để nâng cao hơn nữa ý thức bảo vệ đôi tai, bảo vệ sức khỏe cho bản thân và những người xung quanh.

Bên cạnh những giải pháp trên, thiết nghĩ để kiểm soát và ngăn chặn ô nhiễm tiếng ồn thì vấn đề quan trọng nhất là cần tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật nhằm nâng cao nhận thức của người dân. Ngoài ra, cần có sự chung tay của cộng đồng, cụ thể là khi phát hiện hành vi vi phạm về tiếng ồn người dân nên thông báo cho các cơ quan chức năng để có biện pháp xử lý kịp thời. Mặt khác, bản thân mỗi người dân cũng cần phải có ý thức giữ gìn môi trường sống trong lành, không gây phiền hàng xóm, không bật nhạc hoặc gây tiếng ồn quá to, đặc biệt là vào những giờ nghỉ ngơi…

 Khả Lê – Huỳnh Thủy