Trở về sau những ngày lầm lạc

Nay Y Khun (sinh năm 1991) là con út của ông Y Yanh. Vì điều kiện kinh tế khó khăn, Y Khun học hết lớp 10 thì bỏ học, đi làm thuê phụ giúp gia đình. Cuối năm 2015, khi đi hái cà phê tại huyện Cư M'gar, Y Khun quen biết một người tên Phát và bị Phát rủ vượt biên sang Campuchia. Do tin tưởng Phát có người nhà ở Campuchia và háo hức trước viễn cảnh về cuộc sống ở nước ngoài, Y Khun lặng lẽ thu xếp hành lý, rời đi mà không hề báo trước hay từ biệt người thân, kể cả cha mẹ. Từ Bến xe Miền Đông (TP. Hồ Chí Minh), Phát đưa Y Khun đến Châu Đốc (tỉnh An Giang) bằng xe khách, rồi di chuyển nhiều chặng bằng xe ôm để vượt biên sang nước bạn.

Bà Nguyễn Thị Xuân, Phó trưởng Ban Dân vận huyện Ea H’leo (bìa trái) đến thăm hỏi, động viên Nay Y Khun và gia đình.

Mất khoảng 2 năm sống trong trại tị nạn ở Campuchia, Phát lại bàn với Y Khun bỏ trốn sang Thái Lan để tìm việc làm. Không giấy tờ tùy thân, Y Khun phải làm tất cả mọi việc để mưu sinh, từ việc phụ bán hàng đến quét đường, cắt tỉa cây cảnh… Cũng vì cư trú bất hợp pháp nên Y Khun phải trốn tránh lực lượng chức năng Thái Lan, thường xuyên bị chủ quỵt tiền công, bữa no bữa đói. Năm 2018, Y Khun bị cảnh sát Thái Lan bắt giữ trong một đợt truy quét người cư trú bất hợp pháp. Không có tiền nộp phạt, Y Khun bị Tòa án Thái Lan xử phạt hơn 1 năm tù giam. Trong thời gian này, Y Khun được kết nối với Đại sứ quán Việt Nam tại Thái Lan để được hỗ trợ hồi hương. Nhờ sự động viên, giúp đỡ của cán bộ Đại sứ quán và các đơn vị có liên quan, ngày 9-10, Y Khun đã được trở về với buôn làng trong tiếng khóc vỡ òa của người thân.

Nhớ lại những ngày lưu lạc trên đất bạn, Y Khun thấy rất tiếc nuối và ân hận. Chỉ vì nghe theo lời kẻ xấu mà anh đã lãng phí 4 năm tuổi trẻ nơi đất khách quê người. Khi trở về buôn làng, anh cảm thấy cuộc sống nơi đây đã đổi thay rất nhiều, đường sá sạch đẹp, nhà cửa khang trang. Anh phải hỏi thăm nhiều lần mới tìm về đúng ngôi nhà của gia đình mình. Hiện anh chỉ mong sớm được làm lại các giấy tờ tùy thân đã thất lạc để tìm việc làm và phụng dưỡng cha mẹ già bù lại những ngày tháng đã qua.

Ngoài trường hợp Nay Y Khun, các ngành chức năng huyện Ea H’leo cũng tiếp nhận một cặp vợ chồng tại buôn Choăh (xã Dliê Yang) trở về địa phương sau khi vượt biên trái phép. Bà Nguyễn Thị Xuân, Phó trưởng Ban Dân vận huyện Ea H’leo cho biết, với các trường hợp kể trên, Ban Dân vận đều kịp thời tiếp xúc để nắm bắt tâm tư, động viên, hỗ trợ họ trong việc thực hiện các quyền công dân. Ngoài ra, huyện cũng chỉ đạo các tổ, đội công tác phát động quần chúng tuyên truyền rộng rãi trong các buôn đồng bào dân tộc thiểu số để bà con đề cao cảnh giác, không tin, không nghe theo lời dụ dỗ của đối tượng xấu cũng như thực hiện đúng các quy trình, thủ tục theo quy định pháp luật khi có nhu cầu ra nước ngoài để lao động, thăm người thân...

Những năm gần đây, nhờ nỗ lực tuyên truyền của các đơn vị, địa phương, đồng bào các dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh đã cảnh giác hơn với những thủ đoạn dụ dỗ, lôi kéo của đối tượng xấu. Nhiều người vượt biên trái phép trước đây cũng đã trở về quê hương sau thời gian “vỡ mộng” ở nước ngoài và sẵn sàng kể lại cuộc sống thực tế trong khoảng thời gian ấy để cảnh tỉnh nhiều người khác. Đến nay, tất cả các trường hợp hồi hương đều được các cấp chính quyền địa phương quan tâm, tạo điều kiện để họ sớm ổn định cuộc sống, cùng góp sức xây dựng quê hương.

Đinh Nga