Người dân buôn Kmrơng Prong B bảo vệ rừng bằng luật tục

Ở giữa buôn Kmrơng Prong B, xã Ea Tu (TP.Buôn Ma Thuột) có một khu rừng xanh mướt rộng hơn 1 ha với rất nhiều cây cổ thụ và một bến nước đã tồn tại từ lâu đời. Trong nhiều năm qua, khu rừng này đã được người dân trong buôn gìn giữ bằng những quy định của luật tục truyền thống.

Lâu nay, già làng Ama Ky, Trưởng buôn Y Wih Êban thường xuyên nói với bà con trong buôn Kmrơng Prong B về những quy định bảo vệ rừng trong luật tục của người Êđê. Bản thân già làng và trưởng buôn cũng thường xuyên cùng lũ trẻ đến bến nước dọn vệ sinh và khuyên dạy bọn trẻ về những điều mà luật tục răn dạy với hy vọng mai sau lớn lên các em sẽ là những người đi đầu trong việc bảo vệ rừng, bảo vệ bến nước mà ông bà đã để lại. Già làng Ama Ky cho biết: “Ngày xưa ông bà  quy định về các tội đốt, phá rừng như thế nào thì nay buôn cũng thực hiện như thế: Đất đai, sông suối, cây rừng là  của ông bà.  Có bao nhiêu con, có bao nhiêu cháu đều phải dạy bằng hết cho chúng. Không được mang củi cháy dở vào rừng. Ai có con phải dạy con, ai có cháu phải dạy cháu, kẻo đi hái củi mà không biết đi, đi suối lấy nước mà không biết đi. E rằng họ sẽ đốt đuốc cầm theo. E rằng đi rẫy lo việc nương rẫy mà không biết đi, cầm theo những đầu cây cháy dở có thể cháy cả rừng…  Kẻ xâm lấn rừng và đất rừng của người khác nhất định phải đưa ra xét xử. Cấm không được đóng cọc vào cây, cấm không được trèo lên cây. Ai phạm phải tội đó phải đưa ra xét xử”. Già làng Ama Ky còn tuyên truyền cho người dân trong buôn biết những quy định xử phạt nghiêm khắc đã được ghi trong hương ước buôn văn hóa như: người dân nào vi phạm chặt một cây gỗ quý lâu năm sẽ bị phạt 1 con bò, 1 con heo và phải xin lỗi cả buôn; nếu tái phạm lần thứ 2, lần thứ 3 sẽ bị phạt gấp 2, gấp 3 lần như thế. Những quy định này đều được già làng, trưởng buôn thường xuyên nhắc nhở trong những buổi họp buôn; nhờ vậy, người lớn kẻ nhỏ trong buôn ai cũng biết đến những quy định ghi trong luật tục của ông bà mình khi xưa…

Từ đó, những quy định về bảo vệ rừng trong luật tục và hương ước buôn văn hóa đều được người dân trong buôn Kmrơng Prong B tuân thủ nghiêm túc. Ngoài bảo vệ 1 ha rừng hiện có tại buôn, đồng bào còn tổ chức trồng mới cây keo lai  trên diện tích được giao quản lý, bảo vệ ban đầu, góp phần tăng độ che phủ rừng. 

Xuân Hòa